Zwangerschapsmasker: kun je het voorkomen?

Zwangerschapsmasker: kun je het voorkomen?

Als je nieuwe vlekken op je gezicht hebt opgemerkt die donkerder zijn dan je natuurlijke teint, dan zijn dat waarschijnlijk pigmentvlekken, ook wel een zwangerschapsmasker of melasma genoemd. Tijdens de zwangerschap krijgen vrouwen vaak donkere pigmentvlekken in hun gezicht. In dit artikel lees je meer over deze veel voorkomende zwangerschapskwaal, hoe het ontstaat en hoe je pigmentenvlekken veilig kunt behandelen.

In dit artikel

Wat is een zwangerschapsmasker?

Je hebt misschien wel eens gehoord over de zogenaamde zwangerschapsgloed, maar niet iedereen heeft een perfecte huid tijdens deze hormonale levensfase. Een zwangerschapsmasker, ook wel melasma genoemd, bestaat uit pigmentvlekken die ontstaan door blootstelling aan zonlicht in combinatie met hormonen. De pigmentvlekken zijn meestal bruin en ontwikkelen zich langzaam. Het is een vorm van hyperpigmentatie, een teveel aan pigment in de huid. Ze verschijnen vooral op je voorhoofd, neus, wangen of nek. Sommige vrouwen hebben kleine vlekjes die op sproeten lijken, terwijl anderen een paar grotere, vlekkerige, confetti-achtige vlekken hebben. Een zwangerschapsmasker veroorzaakt geen symptomen zoals jeuk of pijn.

Vrouw met pigmentvlekken

Voorbeeld van zwangerschapsmasker (pigmentvlekken)

Wanneer ontstaat het?

Een zwangerschapsmasker komt vooral voor in het tweede en derde trimester, wanneer je meer van de hormonen oestrogeen en progesteron in je lichaam hebt. Er spelen verschillende factoren een rol als het gaat om pigment. Je huidskleur en huidtype kunnen ervoor zorgen dat deze het pigment meer of minder opvalt. Hoeveel je in de zon bent of zelfs de tijd van het jaar waarin je zwanger bent, kan ook invloed hebben op wanneer je het voor het eerst merkt.

Oorzaken zwangerschapsmasker

Een zwangerschapsmasker ontstaat door een veranderde hormoonspiegel. Wanneer er een sterke stijging van het oestrogeen- en progesteronniveau is, kan dit overmatige melanineproductie veroorzaken, ook wel hyperpigmentatie genoemd. Je zwangerschapshormonen zorgen ervoor dat de structuur van je huid verandert. Tijdens je zwangerschap kan je huid droger of vetter aanvoelen dan normaal. Ook de hoeveelheid pigment in je huid kan veranderen. Zo kun je ook last krijgen van een donkere streep op je buik.

De pigmentvlekken in je gezicht lijken op grote, lichtbruine moedervlekken. Vrouwen met een donkere huid hebben een wat grotere kans op pigmentvlekken dan vrouwen met een lichtere huid. Op een zeer donkere huid zijn de vlekken vaak juist lichter dan de huid zelf. Ook niet-zwangere vrouwen die er aanleg voor hebben of een anticonceptiepil gebruiken kunnen pigmentvlekken ontwikkelen.

Hoe behandel je het?

Je kunt tijdens je zwangerschap naast zonnebrandcrème voor overdag een nachtcrème met niacinamide in combinatie met vitamine C en E. gebruiken Deze samenstelling is bewezen effectief bij te veel pigment in de huid. Er bestaan ook anti-pigment crèmes ontwikkelt met thiamidol. Deze crème vermindert de aanmaak van pigment in de huid en kan tijdens de zwangerschap gebruikt worden.

Als je na je zwangerschap graag iets wilt doen aan de pigmentvlekken, kun je aan je huisarts om een behandeling met speciale crèmes vragen. Deze crèmes bevatten meestal een combinatie van tretinoïde, kojiczuur en azelaïnezuur. Ook met hydrochinon crèmes worden de pigmentvlekken aanzienlijk minder. Gebruik de crèmes niet te overmatig en niet tijdens je zwangerschap. Als je je zwangerschapsmasker als erg vervelend ervaart, kun je de vlekken camoufleren met make-up. Gebruik hiervoor een speciaal type cosmetica, dat geschikt is voor gebruik op moedervlekken.

Een zwangerschapsmasker tegengaan: slik foliumzuur

In de medische wereld bestaat het vermoeden dat het slikken van foliumzuur het ontstaan van een zwangerschapsmasker tegengaat. Dus ook om de kans op de pigmentvlekken iets kleiner te maken, is het dus verstandig om te zorgen dat je genoeg foliumzuur binnenkrijgt.

Foliumzuur zit in groene bladgroenten, zoals spinazie of broccoli, in citrusvruchten, peulvruchten en volkorenproducten. Als je normaal eet, krijg je per dag ongeveer 0,2 tot 0,3 mg foliumzuur binnen. Je kunt dit aanvullen met foliumzuurtabletjes. Tijdens de eerste tien weken van je zwangerschap is 0,4 of 0,5 mg de dagelijks aanbevolen hoeveelheid. Er is geen bezwaar om foliumzuur je gehele zwangerschap te gebruiken.

Zwangerschapsmasker voorkomen

Als je een zwangerschapsmasker wilt voorkomen, kun je het beste zoveel mogelijk uit de zon blijven. Dit geldt vooral als je gevoelig bent voor pigmentvlekken. Dan is de beste remedie om tijdens je zwangerschap zoveel mogelijk uit de zon te blijven of wanneer de stralen het sterkst zijn - van 10 uur ’s ochtend tot 2 uur ’s middags. Vermijd de zonnebank, ga niet uitgebreid zonnebaden en gebruik een zonnehoed of pet. Smeer je huid goed in met een hoge factor zonnebrandcrème. Smeer je gezicht elke dag in met een crème met een SPF van 50, zelfs als je niet naar buiten gaat.

Extra tips

  • Probeer zo weinig mogelijk in de zon te komen.
  • Smeer altijd op dagen dat je huid makkelijk kan verbranden. Dat is meestal in de maanden maart tot en met september.
  • Check de UV-index om te achterhalen hoe sterk de zon schijnt op een dag. Een UV-index van 5 of hoger betekent dat je huid makkelijker kan verbranden en dat er sneller vlekken ontstaan of verergeren. Check hier de zonkracht volgens het KNMI.
  • Smeer de zonnebrandcrème minstens elke 2 uur opnieuw. Smeer het niet te dun, dan werkt het niet goed.

Zijn de pigmentvlekken blijvend?

Het goede nieuws: zwangerschapsmasker is meestal tijdelijk en verdwijnt na de bevalling of, in sommige gevallen, na het afbouwen van de borstvoeding. Dit gaat echter heel geleidelijk en kan daardoor lang duren voordat ze helemaal weggetrokken zijn. De pigmentatie zal waarschijnlijk niet erger worden na de bevalling. Bij een eventuele volgende zwangerschap kunnen de vlekken weer terugkeren. Ook al je de gewone pil gaat gebruiken, kunnen de vlekken terugkomen. Dit gebeurt minder vaak bij de minipil of het hormoonspiraaltje.

Als je zwangerschapsmasker blijft bestaan, zelfs nadat je de borstvoeding hebt gegeven, vraag dan je dermatoloog naar de mogelijkheden. Je kunt groen licht krijgen voor een aantal behandelingen, zoals:

  • Chemische peelings
  • Lasers
  • Intensieve gepulseerde lichttherapie
  • Medicijnen

Deze behandelingen kunnen helpen om het pigment te minimaliseren, maar zijn niet mogelijk als je zwanger bent of borstvoeding geeft.

Kan het kwaad?

Een zwangerschapsmasker is een cosmetisch probleem. Het heeft gelukkig geen enkele invloed op je baby en het heeft geen verband met andere zwangerschapskwaaltjes. Bepaalde soorten huidverkleuringen kunnen een symptoom zijn van huidkanker of andere medische problemen. Ga naar je huisarts als je last hebt van veranderingen in huidpigmentatie, pijn, gevoeligheid, roodheid of een bloeding, of als je veranderingen ziet in de kleur, vorm of grootte van een moedervlek. Je kunt worden doorverwezen naar een dermatoloog voor een diagnose en de juiste behandeling.

Krijg je nu al een behandeling via een crème en worden de vlekken donkerder, of juist heel licht van kleur? Stop dan met smeren en raadpleeg je (huis)arts voor persoonlijk advies.

Bronnen: Thuisarts.nl, Jouw Huidtherapeut

Beeld: iStock.com/AleksandarNakic, Ekaterina Ilchenko