Kan je ongesteld worden als je zwanger bent?

Het korte antwoord is nee. Het is niet mogelijk om tijdens de zwangerschap ongesteld te worden. Als je genoeg bloedt om een maandverband of tampon te vullen dan ben je waarschijnlijk niet zwanger. Als je een positieve zwangerschapstest hebt gehad en hevig bloedt, zoek dan medische hulp.

Bloedverlies vóór de 16 weken komt in ongeveer 10-20% van de zwangerschappen voor. Gelukkig betekent dit lang niet altijd dat een miskraam dreigt. Ongeveer 50% van de zwangerschappen met bloedverlies verlopen verder probleemloos. Er zijn enkele oorzaken waarom je licht (onschuldig) bloedverlies kan hebben tijdens je zwangerschap.

Je menstruatiecyclus

Eerst even terug naar je menstruatiecyclus. Elke maand maakt je baarmoeder zich klaar voor een eventuele bevruchting van een rijpe eicel. Het hormoon progesteron zorgt ervoor dat het baarmoederslijmvlies dik genoeg wordt, zodat de bevruchte eicel zich erin kan nestelen. Als dit niet gebeurt, dan sterft de eicel af. Je lichaam ruimt dit zelf op door zo’n 14 dagen later de binnenste laag van je baarmoederwand af te scheiden. Dit is je menstruatie. Als de bevruchte eicel zich wel innestelt, dan ben je zwanger.

Zwanger en toch ongesteld?

Je lichaam stoot de eicel en het baarmoederslijmvlies meteen af als de eicel niet bevrucht is. Je kunt dus niet zwanger zijn en tegelijkertijd ongesteld zijn. Als je eicel namelijk wel bevrucht is, dan stijgt de productie van progesteron en oestrogeen. Hierdoor stoot je lichaam het baarmoederslijmvlies niet af en word je dus ook niet ongesteld. Ongesteld zijn tijdens je zwangerschap is dus onmogelijk. Sommige vrouwen verwarren bloedverlies tijdens hun zwangerschap met een menstruatie. Meestal is dit bloedverlies onschuldig. Dit wordt ook wel doorbraakbloedingen of spotting genoemd. Het kan licht bloedverlies zijn dat ook op bruine afscheiding kan lijken.

Oorzaken bloedverlies tijdens je zwangerschap

Bloedverlies is een waarschuwingsteken, maar het hoeft niet iets ergs te zijn. Veel mensen krijgen gezonde baby’s nadat ze in het eerste trimester bloedverlies hebben gehad. Als je bloedt tijdens de zwangerschap hebt kan dat te maken met iets anders dan een gewone menstruatie.

Je wordt immers alleen ongesteld als je niet zwanger bent. Lees meer over de verschillende soorten bloedverlies tijdens je zwangerschap.

Oorzaken van bloedingen tijdens het eerste trimester:

Tussen de 15 en 25 procent van de mensen bloedt tijdens de vroege zwangerschap. Enkele van de oorzaken zijn:

• Innestelingsbloeding
• Gesprongen bloedvaatjes
• Bloedverlies vanuit de placenta
• Pseudo-menstruatie
• Infectie, soa of blaasontsteking
• Buitenbaarmoederlijke zwangerschap
• Vroege tekenen van een miskraam

Innestelingsbloeding

Als het bevruchte eitje zich innestelt in de baarmoeder, kan dit vroeg in de zwangerschap tijdens het eerste trimester een beetje bloedverlies geven. Dit is onschuldig en komt bij ongeveer 1 op de 5 vrouwen voor. Dit lichte bloedverlies treedt vaak op rond de periode dat je ongesteld had moeten worden. Soms verwarren vrouwen een innestelingsbloeding met een normale menstruatie. Bij een innestelingsbloeding is het bloedverlies korter en minder hevig dan bij een normale menstruatie. Je kunt bij het innestelen ook innestelingspijn ervaren. Deze pijn ontstaat wanneer de embryo zicht innestelt in je baarmoeder. De innesteling gebeurt ongeveer 9 dagen na de bevruchting en kan dus zorgen voor een lichte bloedingen. Lees meer over een innestelingsbloeding

Gesprongen bloedvaatjes

De baarmoedermond is in de zwangerschap extra goed doorbloed en de huid van de baarmoedermond is dunner dan normaal. Hierdoor kan de baarmoedermond gemakkelijk beschadigen en een beetje bloedverlies geven. Dit gebeurt soms als je seks hebt gehad of bij een inwendig onderzoek. Dit kan absoluut geen kwaad.

Bloedverlies vanuit de placenta

Vroeg in de zwangerschap vult de placenta nog de hele baarmoeder. Later gaat één deel zich verder ontwikkelen en verdwijnt de rest. Het komt dan ook geregeld voor dat de placenta in het begin nog bij of over de baarmoedermond heen ligt. Hierdoor kan er gemakkelijker bloedverlies optreden. Als de baarmoeder gaat groeien, wordt de placenta mee omhoog ‘getrokken’.

Pseudo-menstruatie

Sommige vrouwen hebben in het begin van de zwangerschap een beetje bloedverlies op het moment dat ze anders ongesteld zouden worden. Dit komt omdat het vruchtje in het begin kleine hoeveelheden HCG aanmaakt waardoor je hersenen nog niet het signaal krijgen dat er sprake is van een zwangerschap. Dit kan ook een reden zijn waarom vrouwen in het begin niet door hebben dat ze zwanger zijn.

Vaginale infectie, blaasontsteking of soa

Er zijn verschillende infecties en soa’s zoals chlamydia en gonorroe die een lichte bloeding kunnen geven. Ook een blaasontsteking kan een klein beetje bloedverlies veroorzaken. Als je onbeschermde seks hebt gehad en onverklaarbaar bloedverlies hebben dan is het dus een goed idee om een soa-test te doen.

Miskraam of buitenbaarmoederlijke zwangerschap

Met een klein beetje bloedverlies zonder buikkrampen hoef je je meestal geen zorgen te maken, maar helaas kan er ook meer aan de hand zijn. Een flinke bloeding aan het begin van je zwangerschap - meestal voor 16 weken - kan op een miskraam wijzen. In de helft van de gevallen van bloedverlies in de eerste maanden van de zwangerschap is er sprake van een miskraam. Bij gemiddeld één op de 5 zwangerschappen treedt een miskraam op. Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap is te herkennen aan een lichte tot zware bloeding in het begin van je zwangerschap, rond week 6 of 7. Opvallend is de flinke pijn die je mogelijk voelt.

Ben je bijna uitgerekend? Dan kan het bloedverlies komen omdat je je slijmprop verliest. Er is dan sprake van bloederige, slijmerige afscheiding.

Neem bij twijfel altijd contact op met je verloskundige. Ook als je de oorzaak van het bloedverlies niet kent, is het verstandig om contact op te nemen met je huisarts of verloskundige. Als een van de bovenstaande symptomen ernstig is of niet overgaat, je in het tweede of derde trimester van de zwangerschap bent, of beide van toepassing zijn, zoek dan onmiddellijk hulp. Neem ook contact op met een arts als het bloedverlies gepaard gaan met:

• Hevige krampen of buikpijn
• Rugpijn
• Flauwte of verlies van bewustzijn
• Vermoeidheid
• Schouderpijn
• Koorts
• Veranderingen in vaginale afscheiding
• Oncontroleerbare misselijkheid en braken

Bron: Dijklander, VUMC, Fam