Waarom vermoeid tijdens je zwangerschap in eerste trimester?

In het eerste trimester kunnen een aantal factoren zwangerschapsvermoeidheid veroorzaken, waaronder:

• De opbouw van de placenta. Tijdens het eerste trimester van de zwangerschap is je lichaam bezig met het maken van de placenta. Een speciaal orgaan voor de zwangerschap dat je baby voorziet van de nodige voedingsstoffen en zuurstof om te groeien. Het is een enorme taak die je lichaam energie kost.

• Je hormonen. Zwangerschapsvermoeidheid is vooral te wijten aan een verhoogde productie van het hormoon progesteron. Dit hormoon ondersteunt je zwangerschap en verhoogd de productie van de melkklieren die later nodig zijn voor borstvoeding. Hormoonveranderingen kunnen ook stemmingswisselingen veroorzaken, en de emotionele achtbaan van de zwangerschap kan vermoeiend zijn.

• Verhoogde bloedtoevoer. Je kunt je vermoeid voelen door de aanmaak en het pompen van extra bloed om je baby van voedingsstoffen en zuurstof te voorzien.

• Andere lichamelijke veranderingen. Je metabolisme is hoog en je hartslag is hoger. Je bloedsuiker en bloeddruk zijn lager en je verbruikt meer voedingsstoffen en water.

Aan het eind van het eerste trimester heeft je lichaam de enorme taak van het maken van de placenta volbracht en is het wat meer gewend geraakt aan de hormonale en emotionele veranderingen.

Waarom weer vermoeid tijdens je zwangerschap in derde trimester?

Vermoeidheid van het begin van de zwangerschap kan later in de zwangerschap terugkomen. Vermoeidheid in het derde trimester komt door:

• Je groeiende baby. Je baby groeit snel en je draagt meer gewicht dan eerder in de zwangerschap. Al die kilo’s kunnen vermoeiend zijn.

• Slapeloosheid tijdens de zwangerschap en andere symptomen. Je groeiende buik en zwangerschapssymptomen zoals brandend maagzuur, rugpijn en rusteloze benen kunnen de slaap moeilijker dan ooit maken.

• De stress van het krijgen van een baby. Je overvolle leven met boodschappenlijstjes, to-do lijstjes, babynaamlijstjes en andere te nemen beslissingen kan ook je slaap en energie kosten.

• Levendige dromen en nachtmerries. Je hoofd draait overuren met alle (komende) veranderingen, door te dromen verwerk je dit.

• Multi-tasking. Voeg verantwoordelijkheden zoals een baan en andere kinderen toe aan de mix, en de vermoeidheidsfactor wordt vaak vermenigvuldigd.

Wat te doen tegen vermoeidheid tijdens zwangerschap?

Meestal is de ergste vermoeidheid na drie maanden over: in het tweede trimester van je zwangerschap heeft je lichaam zich grotendeels aangepast aan alle veranderingen. Veel vrouwen voelen zich dan weer een stuk energieker.

• Pas je leefpatroon aan naar je zwangerschap. Geef toe aan je vermoeidheid.
• Probeer korte rustmomenten te pakken.
• Ga op tijd naar bed. Creëer een avondritueel.
• Gebruik kussentjes om je zware buik te ondersteunen of koop alvast een voedingskussen; deze kan je tussen je benen leggen voor ondersteuning.
• Kijk eens kritisch naar je voeding. Voedsel met veel suiker kan ook deels je vermoeidheid veroorzaken. Eet vitaminerijke voeding om je minder moe te voelen.
• Neem powerfood, dit geeft je energielevel een boost.
• Vraag om hulp. Aarzel niet om je partner, familie en vrienden te laten weten hoe moe je bent. Zij kunnen je helpen op bepaalde dingen voor hun rekening te nemen.
• Je kunt deelnemen aan een prenatale yoga- of pilatesles. Zorg ervoor dat de instructeur weet dat je zwanger bent. Lichaamsbeweging kan helpen om je minder moe te voelen, dus probeer enige activiteit te doen, zoals een wandeling tijdens de lunch of zwemmen, zelfs als je je overdag moe voelt.

Slaap je anders en veel wakker?

Je slaappatroon zal gedurende je zwangerschap anders blijven dan voorheen. Vooral de laatste drie maanden kan je nachtrust verstoord raken. Je baby drukt op je blaas waardoor je vaker moet plassen en met een dikke buik valt het niet mee om van houding te veranderen.

Tips voor een betere nachtrust

De beste slaaphouding als je zwanger bent is op je zij, met één been opgetrokken boven het andere been. Een kussen onder je knie en eventueel je buik ligt ook prettig. Een bad of warme douche en een beker warme melk voor het slapengaan zorgen voor ontspanning. Dat zorgt ervoor dat je sneller in een diepe slaap valt. Beperk schermtijd voor het slapengaan; door het felle licht van je tablet of telefoon maak je minder of geen slaaphormonen aan. Weg met die telefoon dus!

Kun je moeilijk ontspannen?

Vind je het moeilijk om te ontspannen? Misschien biedt zwangerschapsmassage uitkomst. Ook tijdens een zwangerschapscursus leer je op je ademhaling te letten en daarmee de rust in je lijf te bewaren. Het kan best lastig zijn, maar probeer energie te sparen en zorg dat je uitgerust aan je bevalling begint. Als ’s nachts niet lukt om te slapen, probeer dan overdag een dutje te doen. Luister goed naar je lichaam en gun jezelf voldoende rust.

Wanneer de dokter bellen?

Hoewel zwangerschapsmoeheid een heel normaal symptoom is, kun je op een gegeven moment advies van je huisarts of verloskundige willen. Er kunnen bijvoorbeeld onderliggende aandoeningen zijn die de volgende zwangerschap complicaties kunnen veroorzaken:

• Bloedarmoede. Na week 20 is de kans veel groter dat het aantal rode bloedcellen daalt, omdat je bloedvolume sterk toeneemt en je een ijzer te kort krijgt. Behalve dat je je erg zwak voelt, zijn andere tekenen van bloedarmoede onder meer dat je er bleek uitziet, erg kortademig bent of flauwvalt.

• Hypothyreoïdie of hyperthyreoïdie. Te weinig of te veel schildklierhormoon kan tijdens de zwangerschap voor het eerst de kop opsteken en ervoor zorgen dat je je moe voelt. Je kunt tijdens de zwangerschap andere symptomen van schildklierproblemen ervaren, zoals plotselinge gewichtsveranderingen, temperatuurgevoeligheid, depressie of prikkelbaarheid.

• Zwangerschapsdiabetes. Als het lichaam resistent wordt tegen insuline en minder goed in staat is om de verhoogde bloedsuiker van de zwangerschap te reguleren, kunt je je erg moe voelen. Het kan moeilijk zijn om dit te onderscheiden van normale zwangerschapsvermoeidheid. Let op andere symptomen van zwangerschapsdiabetes zoals ongewone dorst en veel plassen. Zorg ervoor dat je al je prenatale afspraken nakomt.

• Prenatale depressie. Een vermoeid gevoel en gebrek aan energie boven wat verwacht wordt bij een normale zwangerschap kan een teken zijn van een prenatale depressie. Je kunt ook andere symptomen ervaren zoals je verdrietig of apathisch voelen, of de hele tijd willen eten of slapen, of helemaal niet. Als de symptomen langer dan twee weken aanhouden, laat het je verloskundige dan weten zodat je in contact kunt komen met effectieve behandelingen.

• Chronisch vermoeidheidssyndroom. In meer zeldzame gevallen kan extreme vermoeidheid een teken zijn van het chronisch vermoeidheidssyndroom. Hoewel het meestal niet schadelijk is voor de foetus, kan het verband houden met een ernstigere vorm van ochtendmisselijkheid, bekend als hyperemesis gravidarum.

Weet dat al deze zwangerschapsaandoeningen beheersbaar en behandelbaar zijn? Verloskundige zijn er om je te helpen en te adviseren. Door je symptomen te delen en vragen te stellen kun je ervoor zorgen dat je verloskundige jou goed kunt helpen.