Beoordeeld door

Marit Verschuuren

Expert mondgezondheid en gedragsverandering

Waar komt die vieze smaak vandaan?

Dat je smaken maar blijven veranderen nu je zwanger bent, herken je vast. Eten waar je voor je zwangerschap van smulde, proeft ineens bitter, zoutig of zelfs verbrand. Dit wordt veroorzaakt door ‘dysgeusie’. Een mondvol, maar wat betekent dit precies? Simpel gezegd, dysgeusie is een medische term voor een smaakstoornis. Het begint vaak in het eerste trimester. Niet elke zwangere vrouw heeft last van deze zwangerschapskwaal.

Vieze smaak door tandvleesontsteking

Een vieze smaak kan ook het gevolg zijn van een tandvleesontsteking in je mond. Deze ontsteking, ook wel zwangerschapsgingivitis genoemd, herken je aan rood, gezwollen en bloedend tandvlees.

Risico’s tandvleesontsteking als je zwanger bent

Een tandvleesontsteking kan snel verergeren. Ernstigere tandvleesontsteking (parodontitis) kan zelfs een gevaar vormen voor jou en je ongeboren kind. Bij parodontitis wordt het kaakbot afgebroken door invloed van de ontsteking. Onderzoek wijst uit dat de kans op vroeggeboorte en een laag geboortegewicht aanzienlijk toenemen bij een onbehandelde tandvleesontsteking.

Ga bij twijfels of klachten altijd direct naar de tandarts of mondhygiënist toe. De behandelaar adviseert je wat je dan het best kunt doen. Als je het probleem op tijd signaleert, dan kun je vaak met goede mondhygiëne en een professionele gebitsreiniging het probleem oplossen. Meld bij je periodieke controle altijd dat je zwanger bent of wilt worden. Je mondgezondheid en je tandvlees worden dan extra in de gaten gehouden.

Dysgeusie: alles smaakt naar ijzer

Als je last hebt van dysgeusie, merk je dit vooral tijdens het eten. De smaak wordt vaak omschreven als bitter, metaalachtig of als een ‘bloedsmaak’. Bij sommige vrouwen komt dysgeusie zelfs voor wanneer ze niet eten. Voor hen kan dit het eerste symptoom zijn dat ze zwanger zijn.

Oorzaak van dysgeusie

Waarom zwangere vrouwen last kunnen hebben van dysgeusie, is (nog) niet helemaal duidelijk. Dit komt omdat er nog niet veel onderzoek is gedaan naar deze smaakstoornis. Er wordt echter gedacht dat dysgeusie wordt veroorzaakt door hormonale veranderingen, vooral door het hormoon oestrogeen. Dit hormoon heeft invloed op je geur- en smaakbeleving. Omdat je lichaam meer oestrogeen aanmaakt, kan het zijn dat je ineens trek krijgt in vreemde dingen, maar ook dat je bepaalde smaken niet meer kunt verdragen.

Andere mogelijke oorzaken van dysgeusie, naast zwangerschap, zijn ontstekingen in de mond, het gebruik van bepaalde medicijnen en chemotherapie.

Wanneer gaat die vieze smaak weg?

Dysgeusie gaat vanzelf over. De meeste vrouwen merken dat de ijzersmaak in het tweede trimester al vermindert. Toch kan het voorkomen dat sommige vrouwen er de hele zwangerschap last van blijven houden. Na de zwangerschap verdwijnt dysgeusie meestal vanzelf. Het is dus even doorbijten tot het bittere eind.

Wat te doen tegen een vieze smaak?

Het is begrijpelijk dat je alles wilt doen om van die vieze smaak in je mond af te komen, alleen kan dit niet. Dysgeusie is een zwangerschapskwaal die je niet kunt voorkomen. Wel zijn er tijdelijke ‘oplossingen’ om die vervelende smaak voor heel even te verlichten. Probeer de volgende dingen eens uit.

• Drink voldoende water
  Als je te weinig water drinkt, kan je mond droog worden. Bacteriën krijgen dan meer kans, waardoor je sneller een vieze smaak in je mond krijgt. Voldoende water drinken tijdens je zwangerschap helpt dit te voorkomen.

• Kauw op suikervrije kauwgom
  Het kauwen op suikervrije kauwgom kan helpen om de vieze smaak te verminderen.

• Eet zoute crackers
  Het eten van zoute crackers kan de ijzersmaak verminderen.

• Eet zure voedingsmiddelen
  Als je dol bent op zure voedingsmiddelen, heb je nu een goed excuus om een pot augurken open te trekken. Zuur eten kan helpen de ijzersmaak in je mond te verlichten.

• Eet pittig gekruid eten
  Kruidige gerechten hebben een sterke smaak die de vieze nasmaak kan verminderen. Let er echter wel op dat je het niet té pittig maakt, want dat kan leiden tot maagzuur.

• Let op met wat je drinkt
  Koffie, thee en frisdranken kunnen de speekselproductie verlagen, wat de kans op een droge mond vergroot. Vermijd deze dranken dus als je last hebt van een vieze smaak.

• Neem iets fris
  Een pepermuntje of even je tanden poetsen kan helpen. De frisse smaak zal die vervelende nasmaak verbloemen.

Oorzaken droge mond

Een vieze smaak kan ook komen door een droge mond. Veel zwangere vrouwen ervaren dit vooral in het eerste trimester. Een droge mond kan verschillende oorzaken hebben, zoals:

• Veranderde hormoonbalans
  Je merkt vast wel dat je hormonen door je lijf gieren. Door de veranderde hormoonbalans kan het ook zijn dat je last krijgt van een droge mond.

• Uitdroging
  Als je tijdens je zwangerschap vaak moet overgeven, bijvoorbeeld door HG, kun je uitdrogen. Dit kan niet alleen een droge mond veroorzaken, maar ook klachten zoals hoofdpijn, oververhitting, vermoeidheid, weinig plassen, verstopping, dorst of duizeligheid. Een droge mond kan een teken zijn van uitdroging, dus let hier extra goed op.

• Meer vocht nodig
  Tijdens de zwangerschap heeft je lichaam meer vocht nodig. Je baby groeit en dat vraagt om extra hydratatie. Ook maakt je lichaam meer bloed aan, wat extra vocht verbruikt. Het is daarom normaal om tijdens de zwangerschap meer dorst te hebben.

• Medicijnen
  Het gebruik van medicijnen kan een droge mond veroorzaken. Dit is een veelvoorkomende bijwerking. Hoe meer medicijnen je gebruikt, hoe groter de kans op een droge mond. Vooral medicijnen die ‘anti’ in de naam hebben kunnen dit effect hebben. Als je zwanger bent, is het belangrijk om goed op je medicijngebruik te letten.

• Zwangerschapsdiabetes
  Zwangerschapsdiabetes kan ook een droge mond veroorzaken. Daarnaast kunnen klachten zoals veel plassen, extreme dorst en vermoeidheid optreden. Als je deze symptomen ervaart, is het belangrijk om je situatie goed te laten onderzoeken.

Wanneer aan de bel trekken?

Dysgeusie is meestal geen reden tot zorg. Pas wanneer je door die vieze smaak onvoldoende voedingsstoffen binnenkrijgt, is het verstandig om dit te bespreken met je verloskundige of huisarts.

Ontdek meer tips en adviezen van deskundige Marit Verschuuren.