Zwanger en duizelig: oorzaken en tips
Een veelvoorkomend en vervelend zwangerschapskwaaltje is duizeligheid. Het is normaal dat je af en toe licht in je hoofd of duizelig bent. Plotseling opstaan of onverwachte bewegingen kunnen dit veroorzaken. Het ontstaat doordat er te weinig bloed naar je hersenen stroomt. Tijdens je zwangerschap zijn er een aantal factoren waardoor je duizelig kunt worden.
Oorzaken van duizeligheid en flauwvallen
- Lage bloeddruk: Tijdens de zwangerschap zorgt het hormoon progesteron voor de verwijding van bloedvaten, wat meer bloed naar de groeiende baby leidt. Dit kan soms resulteren in een verminderde bloedtoevoer naar de hersenen, wat duizeligheid kan veroorzaken.
- Oververhitting: Zwangere vrouwen kunnen gevoeliger zijn voor hoge temperaturen, wat kan leiden tot oververhitting. Dit kan ook duizeligheid of flauwvallen tot gevolg hebben als het lichaam probeert af te koelen.
- Druk op een grote ader: Naarmate de baarmoeder groeit, kan deze druk uitoefenen op een grote ader die bloed terug naar het hart voert. Dit kan de bloedstroom verminderen en duizeligheid of flauwvallen veroorzaken.
- Lage bloedsuikerspiegel: Tijdens de zwangerschap kan het energieverbruik van het lichaam veranderen. Het overslaan van maaltijden of niet regelmatig eten kan leiden tot een lage bloedsuikerspiegel, wat duizeligheid kan veroorzaken.
- Laag ijzergehalte: IJzer is essentieel voor het vervoeren van zuurstof in het bloed. Een laag ijzergehalte tijdens de zwangerschap kan leiden tot verminderde zuurstoftoevoer naar de organen en duizeligheid.
- Bloedarmoede: Dit is een toestand waarbij je niet genoeg gezonde rode bloedcellen hebt om voldoende zuurstof naar de weefsels te transporteren, wat kan resulteren in vermoeidheid en duizeligheid. Bloedarmoede kan tijdens de zwangerschap voorkomen door verhoogde eisen aan het lichaam.
Je kunt ook duizelig worden als je tijdens het tweede en derde trimester op je rug ligt. Dit komt omdat als je baarmoeder groeit, er druk kan komen te staan op een belangrijk bloedvat dat naar het hart leidt.
Hoewel duizeligheid veel voorkomt tijdens een zwangerschap is het verstandig om jezelf goed in de gaten te houden. Als je regelmatig duizelig bent of zelfs flauwvalt, neem dan contact op met je huisarts of verloskundige.
Veranderende hormonen en lage bloeddruk
Wanneer je zwanger wordt, treden er veranderingen op in je hormoonhuishouding om de bloedtoevoer in je lichaam te verhogen. Deze toename ondersteunt de ontwikkeling van je baby in de baarmoeder.
Als gevolg van deze verhoogde bloedtoevoer kan je bloeddruk fluctueren. Het is niet ongewoon dat je bloeddruk tijdens de zwangerschap daalt, wat ook bekend staat als hypotensie of lage bloeddruk. Een lagere bloeddruk kan duizeligheid veroorzaken, met name wanneer je opstaat vanuit een liggende of zittende positie. Je verloskundige zal je bloeddruk regelmatig meten tijdens je controles. Over het algemeen is een lage bloeddruk tijdens de zwangerschap geen reden tot bezorgdheid en normaliseert deze gewoonlijk na de bevalling.
Duizelig door HG
Duizeligheid kan optreden als je tijdens je zwangerschap last hebt van extreme misselijkheid en overgeven, ook wel hyperemesis gravidarum (HG) genoemd. Dit komt vaak vroeg in de zwangerschap voor door de veranderende hormoonspiegels.
Als je deze aandoening hebt, kun je mogelijk geen voedsel of water binnenhouden, wat leidt tot duizeligheid en gewichtsverlies.
Om deze aandoening te behandelen, kan je verloskundige
- Een bepaald dieet aanbevelen
- Je opnemen in het ziekenhuis zodat je extra vocht kunt krijgen en gecontroleerd kunt worden
- Een medicijn voorschrijven Je kunt tijdens het tweede trimester verlichting van deze aandoening ervaren of tijdens de hele zwangerschap last houden van de symptomen.
Buitenbaarmoederlijke zwangerschap en de symptomen
Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap kan duizeligheid veroorzaken. Dit type zwangerschap vindt plaats wanneer een bevruchte eicel zich implanteert en begint te groeien buiten de baarmoederholte, meestal in een van de eileiders.
Zo’n zwangerschap kan helaas niet doorgaan tot een volledige termijn en is niet levensvatbaar. Symptomen kunnen naast duizeligheid ook buikpijn en vaginaal bloedverlies omvatten. Het is belangrijk om onmiddellijk medische hulp te zoeken als je deze symptomen ervaart. Een arts zal de nodige medische procedures uitvoeren of medicatie voorschrijven om de buitenbaarmoederlijke zwangerschap te behandelen.
Omgaan met duizeligheid bij zwangerschapsdiabetes
Duizeligheid tijdens de zwangerschap kan een teken zijn van een lage bloedsuikerspiegel, vooral als je zwangerschapsdiabetes hebt. Zwangerschapsdiabetes treedt op wanneer de hormonale veranderingen in je lichaam de productie van insuline beïnvloeden, wat nodig is om de bloedsuikerspiegel te reguleren.
Naast duizeligheid kunnen symptomen zoals overmatig zweten, beven en hoofdpijn wijzen op een hypoglykemie, oftewel een lage bloedsuiker. In zo’n geval is het aan te raden om snel een snack te nemen die snelle suikers bevat, zoals een stuk fruit of enkele glucose tabletten. Controleer je bloedsuikerspiegel na het eten om te bevestigen dat deze weer binnen een veilig bereik is.
Tips om duizeligheid te voorkomen
- Eet regelmatig: Neem liever meerdere kleine porties op een dag dan drie hoofdmaaltijden. Zo blijft je bloedsuikerspiegel in balans. Eet ijzerrijke voeding om ijzertekort te voorkomen.
- Drink voldoende: Uitdroging kan duizeligheid veroorzaken, zorg dus dat je genoeg vocht binnen krijgt. Voor zwangere vrouwen geldt een gemiddelde van 8 tot 10 glazen water per dag.
- Houd jezelf koel: Door oververhitting daalt je bloeddruk. Douche niet te warm en blijf bij warm weer uit de zon.
- Sta rustig op: Neem de tijd om op te staan, vooral na langdurig zitten, liggen of badderen. Zo geef je je lichaam de kans op je bloeddruk op peil te houden.
- Ga niet op je rug liggen: In de tweede helft van je zwangerschap kan je groeiende baarmoeder de onderste holle ader in je rug deels dichtdrukken. Hierdoor vertraagt je bloedcirculatie en word je sneller duizelig.
- Vermijd langdurig staan: Lang staan kan leiden tot bloedophoping in je benen, wat duizeligheid kan veroorzaken. Neem regelmatig pauzes om te zitten of loop even rond.
- Doe regelmatig aan lichaamsbeweging: Frequente, lichte lichaamsbeweging kan je bloedsomloop bevorderen en duizeligheid verminderen. Kies voor activiteiten zoals wandelen of zwemmen en bespreek met je arts wat voor jou geschikt is tijdens de zwangerschap.
Tekenen dat je op het punt staat flauw te vallen
Je loopt risico op flauwvallen als je een of meer van de volgende symptomen ervaart:
- Licht gevoel in het hoofd
- Verwardheid
- Wazig zien of vlekken voor de ogen
- Rinkelende geluiden in de oren
- Zweten of een koud en klam gevoel
- Misselijkheid
- Snelle of ongewoon diepe ademhaling Wanneer je flauwvalt, ben je vaak rond de 20 seconden bewusteloos. Het is gebruikelijk om je enkele seconden gedesoriënteerd te voelen na het ontwaken. Na het flauwvallen kun je je tot 30 minuten of langer moe en zwak voelen.
Flauwvallen
Ben je zo duizelig geworden dat je denkt dat je gaat flauwvallen? Zorg dan dat je op je linkerzijde gaat liggen, zodat er meer bloed naar je hersenen kan stromen. Daarnaast kan je je zo niet bezeren als je flauwvalt. Blijf rustig liggen tot je klachten verminderd zijn.
Als je geen gelegenheid hebt om te gaan liggen, ga dan zitten met je hoofd tussen je knieën. Hierdoor stroomt het bloed naar je hoofd waardoor de duizeligheid afneemt. Een ander trucje om snel bloed naar je hoofd te laten stromen, is door te gaan zitten met je benen gekruist. Door een aantal keer flink je beenspieren aan te spannen pomp je het bloed weer omhoog. Als je regelmatig flauwvalt, neem dan contact op met je huisarts.
Neem contact op met je verloskundige als je:
- Op je buik bent gevallen of jezelf hebt bezeerd;
- Veranderingen merkt in de bewegingen van je baby sinds je flauwgevallen bent;
- Hoge bloeddruk of pre-eclampsie bij je is vastgesteld.
Neem contact op met je huisarts of de huisartsenpost als je:
- Je hoofd hebt gestoten toen je flauwviel;
- Voor de eerste keer flauwgevallen bent.