Alles over je placenta

Alles over je placenta

Tijdens de zwangerschap is de placenta, ook wel bekend als de moederkoek, een van de belangrijkste organen voor de gezondheid van je baby. In dit artikel bespreken we alles wat je moet weten over de placenta: wat het is, wat het doet, wanneer het zich ontwikkelt, hoe het eruitziet, mogelijke problemen en wat er met de placenta gebeurt na de bevalling.

Wanneer ontwikkelt de placenta zich?

De placenta begint zich te ontwikkelen zodra een bevruchte eicel zich in de baarmoederwand nestelt. Dit gebeurt meestal ongeveer zes dagen na de bevruchting. De placenta blijft groeien gedurende de hele zwangerschap en bereikt zijn volledige grootte rond de 20e week.

Wat doet de placenta?

De placenta, ook wel de moederkoek genoemd, heeft verschillende belangrijke functies.

  • De placenta zorgt ervoor dat de baby alle voedingsstoffen en zuurstof krijgt die hij nodig heeft. Via de navelstreng worden deze stoffen van jouw bloed naar het bloed van de baby vervoerd.

  • De placenta helpt ook bij het verwijderen van afvalstoffen uit het bloed van de baby. Deze afvalstoffen gaan terug naar jouw bloed en worden vervolgens door jouw lichaam afgevoerd.

  • De placenta fungeert als een soort filter en beschermt de baby tegen sommige schadelijke stoffen en infecties. Niet alle schadelijke stoffen worden tegengehouden. Het is daarom belangrijk om tijdens de zwangerschap gezond te leven.

  • De placenta produceert verschillende hormonen die essentieel zijn voor het behoud van de zwangerschap en de ontwikkeling van de baby.

Hoe ziet de placenta eruit?

De placenta is een plat, rond orgaan dat er aan de buitenkant rood en vlezig uitziet. Als je hem plat neerlegt met de navelstreng aan de onderkant lijkt het een beetje op een boom; ’the tree of life’. De placenta is ongeveer 22 cm in diameter en 2 à 3 cm dik tegen het einde van de zwangerschap. De navelstreng, die de baby en de placenta met elkaar verbind, is meestal rond de 50 cm lang en bevat twee slagaders en één ader. Die voelt een beetje rubberachtig.

alles-over-de-placenta

Zo ziet een placenta eruit

Placenta problemen

Hoewel de placenta meestal goed functioneert, kunnen er soms problemen optreden.

Placenta previa

Dit gebeurt wanneer de placenta laag in de baarmoeder ligt en de baarmoedermond gedeeltelijk of volledig blokkeert. Het kan zijn dat de placenta gedurende de zwangerschap mee omhoog groeit, maar als dit niet gebeurd kan dat bloedingen veroorzaken en kan een keizersnede noodzakelijk maken.

Placenta abruptio

Hierbij komt de placenta voor de bevalling al los van de baarmoederwand. Dit kan gevaarlijk zijn voor zowel moeder als baby omdat het de zuurstof- en voedingsstoffenstroom naar de baby kan onderbreken. De oorzaak is meestal onbekend en het komt bij ongeveer 0,2% van de zwangerschappen voor.

Placenta insufficiëntie

Dit betekent dat de placenta niet goed werkt en de baby niet genoeg voedingsstoffen en zuurstof krijgt. Dit kan leiden tot groeiproblemen bij de baby.

Placenta accreta

Dit is een ernstige aandoening waarbij de placenta te diep in de baarmoederwand groeit en moeilijk loslaat na de bevalling. Dit kan hevige bloedingen veroorzaken en vereist vaak een keizersnede en soms zelfs een hysterectomie (verwijdering van de baarmoeder).

Lees ook: Charissa had een Placenta Accreta: ‘Ik hoop met mijn verhaal anderen te kunnen helpen’

Achtergebleven delen van de placenta

Het is ook mogelijk dat er na de geboorte van je baby resten van de placenta achterblijven in je baarmoeder. Als gevolg daarvan kan je baarmoeder niet goed samentrekken. Dit kun je merken aan veel bloedverlies na de bevalling, wat gevaarlijk kan zijn voor jou. De placentaresten moeten dan ook zo snel mogelijk (operatief) verwijderd worden. Meestal wordt de placenta goed gecheckt of hij compleet is, maar het kan toch voorkomen dat er een stukje achterblijft.

placenta-ligging

Wat gebeurt er met de placenta na de bevalling?

Na de geboorte van de baby komt de placenta ook naar buiten. Dit wordt de nageboorte genoemd. Je lichaam zal de placenta na de geboorte zelf afstoten. Dit gebeurt meestal binnen 30 minuten na de bevalling. Als de baarmoeder niet zelf los komt kan je een oxytocine injectie krijgen. Oxytocine zorgt ervoor dat de baarmoeder samentrekt. De verloskundige of arts zal de placenta controleren om ervoor te zorgen dat deze volledig is en geen stukken zijn achtergebleven in de baarmoeder.

Wat kun je doen met je placenta na de bevalling?

Je kan de placenta weggooien, maar sommige moeders kiezen ervoor om hun placenta te bewaren of te verwerken na de bevalling. Dit kan op verschillende manieren, zoals:

Capsules

De placenta kan gedroogd worden en in capsules gedaan om als supplement in te nemen. Omdat er weinig wetenschappelijk onderzoek is gedaan naar de effecten van placentaconsumptie, zijn de langetermijneffecten en mogelijke bijwerkingen niet goed bekend.

Afdrukken

Sommige mensen maken zelf een afdruk van de placenta als aandenken. Dit doe je door de placenta af te spoelen en voorzichtig droog te deppen. Verf de placenta en druk er een canvasbord of stevig vel papier tegenaan. Zorg ervoor dat het papier niet verschuift tijdens het maken van de afdruk om te voorkomen dat de afdruk vervaagt of niet compleet is.

Beeldje

Je kunt een 3D beeldje laten maken door een bedrijf dat hierin gespecialiseerd is.

Plantceremonie

Anderen begraven de placenta onder een boom of plant als een symbolisch gebaar.

Beeld: iStock.com/Hispanolistic, Paola Tellez, Guzaliia Filimonova