Wijze raad van

Donna & Vera

Verloskundigen

Hoe vaak komt een miskraam voor?

Ongeveer 1 op de 10 zwangerschappen eindigt in een miskraam. Ongeveer 15% van de vrouwen krijgt te maken met een miskraam tijdens hun eerste zwangerschap. Bij vrouwen ouder dan 40 jaar kan dit zelfs oplopen naar 40%. Circa 1 tot 3% van de vrouwen krijgt te maken met herhaalde miskramen. De meeste miskramen doen zich voor in de eerste twaalf weken van de zwangerschap. Tussen de 4-8 weken komt een miskraam het meest voor. Na het eerste trimester van je zwangerschap is de kans op een miskraam nog maar heel klein.

Welk soorten miskramen zijn er?

Er zijn twee verschillende soorten miskramen te onderscheiden, afhankelijk van de duur van de zwangerschap.

• Bij een vroege miskraam spreken we van het verlies van een niet-levensvatbare vrucht voor 16 weken zwangerschap. Hierbij is de groei van het vruchtje al vroeg in de zwangerschap gestopt. Er zit geen embryo in de vruchtzak en bij een eventuele vroege echo is een lege vruchtzak te zien.
• Bij een niet-intacte zwangerschap, ook wel missed abortion genoemd, is de embryo gestopt met groeien en klopt het hartje niet meer. De grote van de embryo past niet bij de zwangerschapsduur. Je kunt dit hebben zonder de gebruikelijke tekenen van een miskraam, zoals bloedverlies of buikkrampen.

Miskraam symptomen

De symptomen van een miskraam variëren, afhankelijk van de fase van je zwangerschap. In sommige gevallen gebeurt het zo snel dat je niet eens weet dat je zwanger bent voordat je een miskraam krijgt.

Hier zijn enkele symptomen van een miskraam:

• Bloedverlies
• Stolsels of vocht uit je vagina
• Pijn in de onderbuik
• Lichte tot ernstige rugpijn

Miskraam zonder symptomen

Het kan ook zijn dat je helemaal geen symptomen ervaart en wel een miskraam hebt. Dit wordt een missed abortion of ‘gemiste miskraam genoemd’. Je kunt hier weken mee rond lopen, zonder dat je iets merkt. Op de echo blijkt later dan dat het hartje van je baby niet meer klopt.

Afnemende zwangerschapskwaaltjes teken van miskraam?

Het is mogelijk dat zwangerschapskwaaltjes als misselijkheid en gespannen borsten plotseling afnemen, soms nog voordat er een miskraam heeft plaats gevonden. In plaats van dat het betekent dat iemand een miskraam krijgt, kan het verdwijnen van zwangerschapssymptomen ook betekenen dat het lichaam zich goed aanpast aan de zwangerschap. Veel vrouwen ervaren zwangerschapskenmerken, zoals misselijkheid, braken en gevoelige borsten. Deze verminderen of verdwijnen meestal naarmate de zwangerschap vordert, vooral na de eerste 12 weken. Daarom is het verdwijnen van zwangerschapssymptomen niet altijd een teken van een miskraam of een reden tot bezorgdheid.

Bloedverlies

Vaak is bloedverlies het moment dat je beseft dat het misschien niet goed gaat. Het bloedverlies komt meestal na een paar dagen op gang en is te vergelijken met een flinke menstruatie. Soms begint het bloedverlies met bruine afscheiding. Dit kan geen kwaad, omdat bruin bloedverlies oud bloedverlies is. Alleen bruin bloedverlies is geen reden tot zorg. Als het bloedverlies meer wordt, zoals de hoeveelheid van een menstruatie, of als je buikpijn krijgt, heb je meer kans op een miskraam. Naarmate je verder in je zwangerschap bent, kan je ook stolsels en klonten verliezen. Bij de meeste vrouwen houdt het bloedverlies één tot twee weken aan.

Vaginaal bloedverlies kan ook een onschuldige oorzaak hebben: een gesprongen bloedvaatje, innesteling of bloed afkomstig van de placenta. Kenmerkend voor een miskraam is bloedverlies in combinatie met onderstaande symptomen. Bel bij bloedverlies tijdens je zwangerschap altijd je verloskundige of gynaecoloog.

Pijn in de onderbuik

Bij een miskraam vroeg in de zwangerschap is het mogelijk dat je alleen een wat zeurende pijn in je onderbuik voelt. Wanneer je zwangerschap verder gevorderd is, kan de pijn heftiger zijn. Dit kan je ervaren als krampen of pijnaanvallen en is wederom te vergelijken met een flinke menstruatie.

Rugpijn

Rugpijn kan voorkomen bij zowel een vroege als een late miskraam. Het is mogelijk om tijdens de hele zwangerschap rugpijn te hebben zonder dat dit verband houdt met een miskraam. Het is ook een veelvoorkomend zwangerschapskwaaltje. Intensieve pijn in de onderrug is echter vaak een kenmerk van een late miskraam. De pijn is ritmisch en komt en gaat. Een continue pijn is vaak geen miskraam. De baarmoeder geeft ritmisch krampen die je in de onderbuik en onderrug kan voelen. Dit komt doordat de spieren in de onderrug proberen de ongeboren baby uit je lichaam te drijven.

Wat zijn de oorzaken van een miskraam?

Veel vrouwen vragen zich af of hun miskraam hun schuld was. Hoewel er een aantal dingen zijn die het risico op een miskraam vergroten, is het meestal niet het gevolg van iets wat je wel of niet hebt gedaan. Er is geen bewijs dat sporten, stress, werken of seks een miskraam veroorzaakt.

Tijdens de zwangerschap levert je lichaam hormonen en voedingsstoffen aan de zich ontwikkelende foetus. Dit helpt je foetus groeien. De meeste miskramen in het eerste trimester ontstaan doordat de foetus zich niet normaal ontwikkelt. Er zijn verschillende factoren die dit kunnen veroorzaken.

• Een miskraam wordt veroorzaakt door een afwijking van het vruchtje, een afwijking aan de baarmoedermond, een vleesboom of een buitenbaarmoederlijke zwangerschap.
• Daarnaast kan het vruchtje ook door invloeden van buitenaf beschadigd worden, bijvoorbeeld door een vruchtwaterpunctie, vlokkentest, maar deze kans is heel klein.
• Het kan vanaf 12 weken ook gebeuren door een ongeluk waarbij de buik hard geraakt wordt. Voor 12 weken zit de baarmoeder nog achter het schaambot en is daardoor goed beschermd.
• Bij een miskraam veroorzaakt door een afwijking aan het vruchtje ontbreekt vaak een chromosoom of er is een chromosoom teveel. Hierdoor ontstaat een fout in de aanleg van de zwangerschap, waardoor het vruchtje niet verder kan groeien. Chromosoomafwijkingen veroorzaken de helft van de miskramen.

De meeste ouders komen nooit achter de precieze oorzaak. Wel is bekend dat miskramen vaak ontstaan doordat de baby zich niet goed ontwikkelt, meestal door een chromosoomafwijking die spontaan is ontstaan en niet is geërfd.

Welke factoren kunnen de kans op een miskraam vergroten?

De meeste miskramen kunnen niet worden voorkomen, maar er zijn enkele factoren die het risico op een miskraam vergroten.

• Leeftijd
  De leeftijd van jou als moeder speelt een rol bij de kans op een miskraam. Als je zwanger wilt worden op latere leeftijd is de kans op een miskraam groter. Zo heb je als twintiger 9 tot 17% kans op een miskraam, als je 35 jaar bent 20%, bij 40 jaar 40% en bij 45 jaar zelfs 80% kans op een miskraam.
• Roken, alcohol en drugsgebruik
  Gebruik van deze middelen is uiteraard slecht tijdens je zwangerschap en vergroot ook de kans op een miskraam aanzienlijk.
• Gebruik van bepaalde medicatie
  Sommige medicatie, waaronder bepaalde pijnstillers, vergroten de kans op een miskraam. Lees altijd goed de bijsluiter en gebruik geen ibuprofen, diclofenac of naproxen. Paracetamol (zonder toevoegingen, zoals coffeïne) is in principe veilig te gebruiken.
• Ziekte
  Ziektes als suikerziekte, een schildklierafwijking, infecties of langdurige koorts vergroten de kans op een miskraam.
• Overgewicht
  Een ongezond gewicht (hoog BMI) kan de kans op een miskraam vergroten. Benieuwd? Bereken hier je BMI.
• Eerdere miskramen
  Vrouwen die twee of meer opeenvolgende miskramen hebben gehad, lopen een hoger risico op een miskraam. Indien dit het geval is, kan er via de gynaecoloog extra onderzoek gedaan worden naar een mogelijke oorzaak.
• Zwakte van de baarmoederhals
  Een miskraam ontstaat soms als de moeder een zwakke baarmoederhals heeft. Artsen noemen dit een cervicale insufficiëntie. Het betekent dat de baarmoederhals de zwangerschap niet kan vasthouden. Dit type miskraam gebeurt meestal in het tweede trimester.

Miskraam ontdekken tijdens de eerste echo

Soms wordt een (naderende) miskraam bij toeval ontdekt tijdens de eerste echo. Het vruchtje is gestopt met groeien of het hartje is niet gaan kloppen, terwijl er nog geen bloedverlies is geweest. Dit noem je een missed abortion.

Wat doen bij een missed abortion?

Je kan ervoor kiezen om af te wachten tot de miskraam spontaan op gang komt. Het lichaam zet dan vanzelf de miskraam ingang door buikpijn en bloedverlies. Het kan soms lastig zijn om te moeten wachten tot het moment dat dit gebeurd. Je hebt zelf de keuze hoe lang je wilt wachten.

Wil je niet wachten zijn er twee manieren waardoor de miskraam opgewekt kan worden:

1. Medicatie, Je krijgt eerst orale tabletten. Vervolgens krijg je medicatie die de je in de vagina brengt en de baarmoedermond “rijp/week” maken. Meestal komt dan binnen 48 uur de miskraam opgang.
2. Curettage, dit is de optie als de medicatie niet aanslaat. Hierbij krijg je een kleine operatie waarbij met een buisje de embryo uit de baarmoeder wordt gezogen.

Miskraam of ongesteldheid?

Een miskraam kan vaak plaatsvinden voordat je weet dat je zwanger bent. Bovendien zijn de symptomen van een miskraam, net als bij de menstruatie, soms bloedingen en krampen. Dus hoe weet je of je ongesteld bent of een miskraam hebt?

Als je onderscheid probeert te maken tussen een menstruatie en een miskraam, moet je rekening houden met verschillende factoren:

• Symptomen: ernstige of verergerende rug- of buikpijn en het passeren van vocht en grote stolsels kunnen wijzen op een miskraam.
• Tijdstip: een miskraam heel vroeg in de zwangerschap kan worden verward met een menstruatie. Dit is minder waarschijnlijk na 8 weken zwangerschap.
• Duur van de symptomen: de symptomen van een miskraam worden meestal erger en duren langer dan een menstruatie.

Wanneer dringend medische hulp inroepen

Soms treedt een miskraam op omdat de zwangerschap zich buiten de baarmoeder ontwikkelt. Dit staat bekend als een buitenbaarmoederlijke zwangerschap. Buitenbaarmoederlijke zwangerschappen en zijn mogelijk ernstig, omdat er een kans bestaat op een inwendige bloeding. De klachten van een buitenbaarmoederlijke zwangerschap ontstaan meestal tussen de 5-12 weken, met een piekmoment rond 7-8 weken. Als je symptomen van een buitenbaarmoederlijke zwangerschap hebt neem dan altijd contact met je verloskundige of huisarts. Ook als je zware bloedingen hebt of denkt dat je een miskraam hebt.

Vergeet WIJ niet

Heb je je tijdens je zwangerschap aangemeld voor het WIJ cadeaupakket met onder meer de blije doos en het magazine WIJ? Vergeet dan niet om je zwangerschap af te melden bij Mijn.GEZIN in Mijn.WIJ. We zouden het vervelend vinden als je ongewenst informatie van ons blijft ontvangen als je een miskraam hebt gehad.

TIP! Luister ook de aflevering ‘De miskraam van Naomi’ van de Verloscast.