Hb-waarde tijdens je zwangerschap
In het begin van je zwangerschap wordt je bloed gecontroleerd op een aantal ziekten. Het meten van je Hb tijdens je zwangerschap is belangrijk om te controleren of je bloedarmoede of een ijzertekort hebt. Tijdens je zwangerschap moet je hiervoor minimaal twee keer bloedprikken. In het begin tussen de 10 en 12 weken en daarna met 30 weken. Je kunt namelijk bloedarmoede krijgen als je zwanger bent doordat je Hb daalt en je een laag ijzergehalte hebt.
Wat is Hb?
In je rode bloedcellen zit hemoglobine (Hb). Hb is nodig om zuurstof via het bloed naar de cellen in het lichaam te vervoeren. Het Hb-gehalte is de verhouding tussen de hoeveelheid Hb en de rest van het bloed. Tijdens je zwangerschap is het Hb-gehalte altijd wat lager dan wanneer je niet zwanger bent. Dat komt omdat je tijdens je zwangerschap meer bloed in je lichaam hebt, met verhoudingsgewijs meer vocht (plasma) dan rode bloedcellen.
Hb-waarde controleren als je zwangerschap bent
In het begin van je zwangerschap wordt je bloed gecontroleerd op een aantal ziekten en aandoeningen. Zo wordt onder andere vastgesteld wat de Hb-waarde van je bloed is. De stof hb bestaat voor een groot deel uit ijzer. Om je Hb-gehalte vast te stellen, wordt gekeken hoeveel rode bloedlichaampjes er in je bloed zitten. Bij een te laag Hb-gehalte heb je last van een ijzertekort of bloedarmoede. Er is dan te weinig hemoglobine in je bloed aanwezig om de zuurstof naar al je cellen te vervoeren. Rond de 30e week is het Hb-gehalte bij alle zwangeren het laagst. Daarom kijkt je verloskundige rond die zwangerschapsweek je Hb-gehalte nog eens na. Dit gebeurt vaak via een vingerprik.
Wat is een normale Hb-waarde?
Het is normaal om als zwangere vrouw een iets lagere Hb waarde te hebben. Dit kan geen kwaad. Als je zwanger bent, is je Hb meestal tussen 6 en 7. Aan het einde van de zwangerschap stijgt het Hb-gehalte namelijk weer. Een paar weken na de bevalling is je Hb vaak weer normaal. Er is niet direct sprake van bloedarmoede.
In dit schema zie je wat je hb-gehalte minimaal moet zijn:
| Wanneer | HB-waarde |
|---|---|
| voor je zwangerschap | 7,5 mmol/l |
| tot en met 13 weken | 7,1 mmol/l |
| 14 tot en met 17 weken | 6,8 mmol/l |
| 18 tot en met 21 weken | 6,5 mmol/l |
| 22 tot en met 37 weken | 6,3 mmol/l |
| vanaf 38 weken | 6,5 mmol/l |
| 1 tot en met 5 weken na je bevalling | 6,5 mmol/l |
| 6 weken na je bevalling | 7,2 mmol/l |
Bron: KNOV
Wat als je Hb te laag is?
Sommige zwangere vrouwen hebben een tekort aan ijzer. Tijdens je zwangerschap kun je redelijk snel een ijzertekort oplopen. Is je Hb-waarde lager dan 6 tijdens de zwangerschap, dan krijg je aanvullend onderzoek om te kijken hoe dat komt en wat je eraan kunt doen. Bloedarmoede heeft tot gevolg dat je vatbaarder bent voor infecties. Je kunt een aantal voorzorgsmaatregelen nemen om ijzertekort of bloedarmoede te voorkomen.
Wat is bloedarmoede?
Last van duizeligheid, vermoeidheid, hoofdpijn of ben je snel kortademig? Dan kun je last hebben van bloedarmoede. Dat betekent dat er te weinig rode bloedcellen in je bloed zitten of dat de rode bloedcellen niet goed werken. Je hb is dan erg laag. Heb je een normaal Hb-gehalte, dan heb je geen bloedarmoede.
Symptomen bloedarmoede
Als je bloedarmoede hebt, kun je de volgende klachten hebben:
- Vermoeidheid
- Zwak gevoel
- Duizeligheid
- Kortademig bij inspanning
- Hartkloppingen
- Zweten
- Hoofdpijn
- Oorsuizen
- Bleke huid
Sommige symptomen kun je ook in het begin van je zwangerschap hebben, zoals vermoeidheid en hoofdpijn. Je kunt bloedarmoede dan snel verwarren met de eerste zwangerschapssymptomen. Mocht je twijfelen of je zorgen maken, neem dan contact op met je verloskundige of huisarts.
Oorzaken bloedarmoede als je zwanger bent
IJzertekort is vaak een veelvoorkomende oorzaak van bloedarmoede tijdens de zwangerschap. De placenta heeft veel ijzer nodig en ook je ongeboren baby heeft ijzer nodig voor de aanmaak van extra bloed. Dat ijzer wordt uit jouw lichaam gehaald waardoor je meer ijzer dan normaal nodig hebt. Dit kan dan bloedarmoede veroorzaken. Daarnaast kan bloedarmoede ook veroorzaakt worden door een tekort aan foliumzuur (vitamine B11).
Bloedarmoede tijdens zwangerschap behandelen
Afhankelijk van de oorzaak van de bloedarmoede wordt een behandeling gestart. Als de oorzaak ijzertekort is, dan kan dit met ijzerrijke voeding wellicht al verholpen worden.
Voeding dat veel ijzer bevat:
- Vlees & vis. Check welke vlees- en vissoorten je kunt eten tijdens de zwangerschap.
- Volkoren graanproducten, volkorenbrood, volkorenpast, muesli, zilvervliesrijst.
- Eieren
- Aardappelen en peulvruchten (linzen, bruine en witte bonen)
- Gedroogd fruit (abrikozen en vijgen)
- Appelstroop
- Noten
- Groene groenten, zoals spinazie, broccoli, courgette, doperwten en boerenkool.
Vitamine C bevordert de opname van ijzer in je lichaam, drink daarom bij elke maaltijd vruchtensap of eet verse groenten en fruit. Gebruik ijzerrijke voedingsmiddelen niet in combinatie met melkproducten. Het calcium in deze producten vermindert namelijk de opname van ijzer. Beperk het gebruik van koffie en thee. Polyfenolen in koffie of thee verminderen de opname van ijzer.
Mocht dat niet voldoende zijn, dan zijn ijzertabletten of ijzerdrank nodig. Komt de bloedarmoede door een tekort aan foliumzuur dan helpen foliumzuurtabletten. De verloskundige zal dit met je bespreken.
Bron: RIVM, KNOV, Thuisarts.nl