• Eeneiige tweeling: afkomstig uit dezelfde eicel en zaadcel. Ze zijn altijd van hetzelfde geslacht en lijken qua uiterlijk erg op elkaar.
• Twee-eiige tweeling: twee eicellen worden bevrucht met twee zaadcellen. Het geslacht kan hetzelfde zijn of verschillen. Het uiterlijk kan ook verschillen.

Hoe ontstaat een eeneiige tweeling?

Hoe de embryo’s van een eeneiige tweeling zich ontwikkelen, is afhankelijk van het moment van splitsen.

• Als er sprake is van een vroege splitsing, in de eerste dagen na de bevruchting, dan ontstaan er aparte placenta’s en gescheiden vruchtzakken (A). Dit is dezelfde situatie als bij een twee-eiige tweeling, daarom kan niet altijd door middel van de placenta’s worden bepaald of het om een eeneiige of twee-eiige tweeling gaat.
• Bij een splitsing op een later moment is er slechts één placenta met twee vruchtzakken (B).
• Als er pas na 1 tot 2 weken een splitsing optreedt, dan is er één placenta met één vruchtzak. De baby’s liggen dan in hetzelfde vruchtwater (C).

Beeld: Mijnkinderarts.nl

Eeneiige tweelingen lijken heel erg op elkaar. Ook zijn ze altijd van hetzelfde geslacht. Dat komt omdat ze voortkomen uit dezelfde eicel en dezelfde zaadcel. De genen van een eeneiige tweeling zijn dan ook volkomen identiek aan elkaar.

Hoe ontstaat een twee-eiige tweeling?

Wanneer er tegelijkertijd meerdere rijpe eicellen vrijkomen, kan het zijn dat de eicellen bevrucht worden door verschillende zaadcellen. Op deze manier ontstaat er een twee-eiige tweeling. Kinderen uit een twee-eiige tweeling verschillen net zoveel van elkaar als normale broertjes en zusjes. Het is dan ook heel goed mogelijk dat de kinderen een verschillend geslacht hebben. Dit komt omdat ze voortkomen uit een verschillende eicel en een verschillende zaadcel.

Als een tweeling een jongen en een meisje is, is het duidelijk dat het een twee-eiige tweeling is, want ze hebben niet hetzelfde DNA. Een jongen heeft XY-chromosomen en een meisje heeft XX-chromosomen. Een meisjes-jongens tweeling ontstaat wanneer een X-eicel wordt bevrucht met een X-sperma, en een Y-sperma de andere X-eicel bevrucht.

Eigenlijk zou je kunnen zeggen dat de kinderen uit een twee-eiige tweeling gewoon broertjes en zusjes zijn die toevallig tegelijkertijd zijn geboren. De vruchtjes uit een twee-eiige tweeling hebben elk een eigen placenta en een eigen vruchtzak. In sommige gevallen groeien de placenta’s aan elkaar en ontstaat er één grote moederkoek. Deze levert voedingstoffen voor alle baby’s en voert de afvalstoffen van alle baby’s af.

Hoe groot is de kans op een eeneiige of twee-eiige tweeling?

De kans op een twee-eiige tweeling is groter dan een eeneiige tweeling. Uit statistisch onderzoek is gebleken dat ongeveer 1 op de 100 zwangerschappen leidt tot een tweeling. Hiervan is een derde eeneiig. Een eeneiige tweeling wordt dan ook slechts na 1 op de 250 zwangerschappen geboren. Leeftijd, erfelijkheid en vruchtbaarheidsbehandelingen hebben invloed op het ontstaan van een tweelingzwangerschap. Er worden de laatste jaren steeds vaker tweelingen geboren. Dat heeft vooral te maken met het vaker toepassen van technieken als ivf, ICSI, kunstmatige inseminatie en stimulatie van de eierstokken. De laatste jaren is 1 op de 42 geboorten een tweeling.

Eeneiige of twee-eiige tweeling: waarom het belangrijk is om te weten

Tweelingen van hetzelfde geslacht met afzonderlijke placenta’s kunnen twee-eiige of eeneiig zijn. Om gezondheidsredenen is het goed om te weten of het een eeneiige of twee-eiige tweeling is.

Vaak is pas na de geboorte door middel van bloed- of DNA-onderzoek vast te stellen of je een eeneiige of twee-eiige tweeling bij je draagt. Dit heet een zygositeitstest. De test doet geen pijn en bestaat uit het verzamelen van een monster van wangcellen door met een zachte applicator (zoals een wattenstaafje) over de binnenkant van de wangen van je baby te wrijven.

Eeneiige tweelingen hebben meer kans op dezelfde ziekte dan twee-eiige tweelingen. Als bij één van een paar eeneiige tweelingen een bepaalde ziekte of aandoening wordt vastgesteld, zoals hoge bloeddruk, moet de andere tweeling vaak worden gecontroleerd op vroege symptomen. Door hun genetische opmaak zijn eeneiige tweelingen altijd geschikt voor orgaantransplantatie, als ze die ooit nodig hebben. Bij twee-eiige tweelingen is dat niet altijd zo.

Andere redenen waarom tweelingen en ouders van tweelingen willen weten of ze eeneiige of twee-eiige zijn:

• Proberen de kans op meer tweelingen bij toekomstige zwangerschappen te bepalen (alleen twee-eiige tweelingen komen in families voor)
• Ervoor zorgen dat ze de juiste informatie hebben over hun genetische opmaak
• Vragen van familie, vrienden en anderen kunnen beantwoorden
• Betrokken zijn bij tweelingonderzoek