Zwangerschapsvergiftiging: symptomen, oorzaak en behandeling

Zwangerschapsvergiftiging: symptomen, oorzaak en behandeling

Bij zwangerschapsvergiftiging (pre-eclampsie) heb je tijdens de zwangerschap een hoge bloeddruk of teveel eiwitten in je urine. Zwangerschapsvergiftiging is een ziekte die ontstaat vanaf twintig weken zwangerschap en ca. 5% van de zwangeren krijgt dit. Je kunt het ook nog krijgen tot tien dagen na je bevalling.

Wat zijn de symptomen van zwangerschapsvergiftiging?

De symptomen van zwangerschapsvergiftiging zijn:

Heb je één of meer van deze klachten? Neem dan contact op met je verloskundige, huisarts of gynaecoloog. Door je bloeddruk op te meten en je bloed te onderzoeken, wordt de diagnose zwangerschapsvergiftiging (pre-eclampsie) gesteld.

Zwangerschapsvergiftiging zonder hoge bloeddruk

Zwangerschapsvergiftiging wordt veroorzaak door een hoge bloeddruk. Heb je geen hoge bloeddruk? Dan heb je waarschijnlijk ook geen zwangerschapsvergiftiging. Heb je wel last van één of meer van bovenstaande klachten? Neem dan contact op met je verloskundige.

Wat is de oorzaak van zwangerschapsvergiftiging?

De oorzaak van zwangerschapsvergiftiging (pre-eclampsie) is niet precies bekend. Het is een ziekte die je niet kunt voorkomen. Zwangerschapsvergiftiging kan zich opeens ontwikkelen tot eclampsie of het HELLP-syndroom, daarom word je opgenomen in het ziekenhuis als je zwangerschapsvergiftiging hebt.

Wat zijn de gevolgen van een zwangerschapsvergiftiging?

Dit zijn de gevolgen van zwangerschapsvergiftiging:

  • Je nieren en lever werken tijdelijk minder goed.
  • Je bloed stolt minder goed.
  • De placenta werkt minder goed.

Zwangerschapsvergiftiging (pre-eclampsie) heeft tot gevolg dat bepaalde organen niet goed meer werken. Zoals je nieren en lever. De vochtophopingen in handen, enkels of gezicht worden veroorzaakt doordat je bloedvaten tijdens de ziekte poreus worden en er meer vocht dan normaal uit je bloedvaten kan weglekken. Dit vocht hoopt zich vervolgens op in de weefsels van verschillende lichaamsdelen. Ook je nieren worden poreuzer, waardoor er eiwitten in je urine terechtkomen en je lever zal minder goed gaan functioneren.

Een ander gevolg is dat de placenta minder goed gaat werken. Dit heeft directe gevolgen voor de gezondheid en ontwikkeling van je baby. Tijdens pre-eclampsie is je placenta minder goed doorbloed, waardoor je baby minder voedingsstoffen en zuurstof krijgt. Hierdoor groeit je baby minder goed. Baby’s die na een zwangerschapsvergiftiging worden geboren, zijn vaak kleiner dan normaal. Als je baby na de geboorte weer genoeg voeding krijgt, herstelt hij zich.

Wat is de behandeling van zwangerschapsvergiftiging?

Er bestaat geen behandeling die zwangerschapsvergiftiging kan laten stoppen. Zwangerschapsvergiftiging ontstaat tijdens je zwangerschap en gaat over als je niet meer zwanger bent. Bevallen is dus de enige behandeling van zwangerschapsvergiftiging. Behandeling tijdens je zwangerschap bestaat uit het goed in de gaten houden van je bloeddruk. Je kunt medicijnen krijgen om te zorgen dat je bloeddruk lager wordt. Ook kun je medicijnen krijgen voor andere klachten. Soms is het nodig dat je wordt opgenomen in het ziekenhuis, omdat de artsen jou en je baby zo beter in de gaten kunnen houden. En soms is het nodig om eerder te bevallen en wordt de bevalling ingeleid.

Bevalling inleiden

Als je klachten zo erg zijn, kan het nodig zijn dat je eerder moet bevallen. Er wordt vaak geprobeerd de bevalling zolang mogelijk uit te stellen. Het liefst totdat je 37 weken zwanger bent. Maar als je eigen gezondheid in gevaar komt, zal je bevalling worden ingeleid of je krijgt een keizersnede. Afhankelijk van de termijn waarop je baby geboren wordt, verblijft je kind vaak enige tijd in een couveuse.

Wanneer heb je meer kans op zwangerschapsvergiftiging?

Ongeveer 5% van de zwangere vrouwen krijgt last van zwangerschapsvergiftiging. Sommige factoren zorgen ervoor dat je een grotere kans hebt op zwangerschapsvergiftiging.

  • Je hebt diabetes (suikerziekte).
  • Je hebt een nierziekte.
  • Je hebt een ziekte aan je hart of bloedvaten.
  • Je moeder of zus heeft zwangerschapsvergiftiging gehad.
  • Je bent ouder dan 40 jaar.
  • Je bent jonger dan 20 jaar.
  • Je bent zwanger van een meerling.
  • Je bent te zwaar.
  • Je had voor je zwangerschap al een hoge bloeddruk.
  • Je hebt problemen bij het stollen van je bloed.
  • Het is je eerste zwangerschap.
  • Het is niet je eerste zwangerschap, maar wel van een nieuwe partner.

Wat is het verschil tussen HELLP-syndroom en zwangerschapsvergiftiging?

HELLP is een ernstige vorm van zwangerschapsvergiftiging (pre-eclampsie). De klachten zijn vaak heftiger en gevaarlijker. Het HELLP-syndroom kan ook na de bevalling voorkomen. Alles over de oorzaak, symptomen en behandeling van het HELLP-syndroom lees je hier.

Wat is eclampsie?

Net als bij pre-eclampsie en het HELLP-syndroom wordt eclampsie veroorzaakt door nier- en leverfalen. Het grootste verschil is dat je bij eclampsie ook last hebt van stuipen. Deze lijken op een epileptische aanval en zijn zowel voor jou als voor je baby erg gevaarlijk. Daarom word je - wanneer je pre-eclampsie hebt - meestal met spoed in het ziekenhuis opgenomen. Je hoeft bij de eerste tekenen van een zwangerschapsvergiftiging overigens niet direct bang te zijn dat je ziekte zich tot eclampsie ontwikkelt. Slechts 1 op de 200 vrouwen die lijdt aan een ernstige vorm van zwangerschapsvergiftiging krijgt uiteindelijk eclampsie.

Wanneer er aanwijzingen zijn dat je een verhoogd risico loopt om eclampsie te ontwikkelen, kan dit door een behandeling met magnesiumsulfaat vaak worden tegengegaan. Ook wanneer je toch stuipen krijgt, wordt meestal magnesiumsulfaat gebruikt. Dit moet zo snel mogelijk worden toegediend om de aanval te stoppen en om herhaling te voorkomen.

Zwangerschapsvergiftiging en relatie met hart- en vaatziekten

Sinds een aantal jaar weten we dat vrouwen die een zwangerschapsvergiftiging hebben gehad, óók een verhoogd risico hebben op hart- en vaatziekten. Het risico voor deze groep vrouwen is groter dan voor vrouwen die een normale zwangerschap hebben gehad. Het is heel belangrijk je te realiseren dat zwangerschapsvergiftiging ook later in jouw leven nog consequenties met zich mee kan brengen.

Herstellen van zwangerschapsvergiftiging

Je kunt in principe volledig herstellen van zwangerschapsvergiftiging en HELLP-syndroom, maar dit kan soms jaren duren. Hoelang precies is per vrouw verschillend. Het is belangrijk om ruim de tijd te nemen om te herstellen. Veel vrouwen voelen zich nog lang vermoeid en niet zichzelf. Pre-eclampsie is heftig om mee te maken en daarnaast heb je vaak ook nog zorgen over je te vroeg geboren baby. Het helpt om met anderen te praten over alles wat is gebeurd. Psychische klachten na pre-eclampsie of HELLP komen vaak voor. Als je er niet alleen uit komt, zoek dan hulp. Als je in contact wilt komen met vrouwen die ook zwangerschapsvergiftiging of HELLP hebben gehad, kun je kijken bij Stichting HELLP-syndroom.

Persoonlijke ervaringen met zwangerschapsvergiftiging

Lees het persoonlijke verhaal van Jessie die bij 34 weken ontdekte dat ze zwangerschapsvergiftiging had. Of lees in deze uitgebreide blogreeks hoe Barbara het HELLP-syndroom ervaren heeft.

Beeld: iStock.com/shironosov