Ongeveer één op de veertien vrouwen krijgt zwangerschapsdiabetes en het kan ontstaan vanaf 24 weken zwangerschap. Uit onderzoek van het Diabetes Fonds blijkt dat het aantal vrouwen dat zwangerschapsdiabetes heeft de afgelopen jaren is gegroeid. Hieruit blijkt ook dat de kans op zwangerschapsdiabetes stijgt met de leeftijd. Van de vrouwen tussen de 40 tot 44 jaar had bijna 20 procent zwangerschapsdiabetes, ten opzichte van 7 procent van de vrouwen van 30 tot 34 jaar.

Hoe krijg je zwangerschapsdiabetes?

Zwangerschapsdiabetes ontstaat onder invloed van de zwangerschapshormonen die tijdens je zwangerschap worden aangemaakt. Een aantal van deze hormonen remt de werking van het hormoon insuline. Je lichaam heeft insuline nodig om het suiker dat door voedsel in je bloed terechtkomt, af te breken. Wanneer je lichaam hiertoe niet in staat is, omdat het niet genoeg insuline aanmaakt, heb je suikerziekte.

Tijdens een ‘normale’ zwangerschap reageert je lichaam op de anti-insulinehormonen door meer insuline aan te maken. Als dat onvoldoende gebeurt, wordt het suikergehalte in je bloed te hoog en heb je zwangerschapsdiabetes. Zodra je hormoonhuishouding na de bevalling weer normaal is, gaat de diabetes meestal over.

Zwangerschapsdiabetes symptomen

Zwangerschapsdiabetes heeft meestal geen symptomen. Je zou kunnen opmerken dat je veel dorst hebt, veel moet plassen, vermoeid bent of doordat je baby veel groter is dan normaal voor dat moment in de zwangerschap. Maar vaak merk je het niet. Je medische voorgeschiedenis en of je risicofactoren hebt, kunnen je verloskundige doen vermoeden dat je zwangerschapsdiabetes zou kunnen hebben. Je moet je hiervoor laten testen om het zeker te weten. Onderstaande punten kunnen wel je kans op zwangerschapsdiabetes verhogen.

• Je een grote hoeveelheid vruchtwater hebt
• Je te zwaar bent (BMI >30)
• Je baby erg groot is in verhouding tot de duur van je zwangerschap
• Je vorige kind zwaarder was dan acht pond
• Je ouder bent dan 35 jaar
• Je een hogere bloedsuiker hebt dan normaal in het begin van je zwangerschap
• Er suikerziekte (diabetes type 2) voorkomt in je familie
• Je van Hindoestaanse, Arabische of Noord-Afrikaanse afkomst bent
• Je eerder een miskraam hebt gehad
• Je PCOS hebt (Polycysteus-ovariumsyndroom)

Testen op zwangerschapsdiabetes

Tussen de 24e en 28e week van je zwangerschap wordt aan de hand van bloedonderzoek je bloedsuikerspiegel bepaald. Als je al eerder zwangerschapsdiabetes hebt gehad zal dit eerder in je zwangerschap gecontroleerd worden. Als je verloskundige vermoedt dat je zwangerschapsdiabetes hebt, moet je een glucose-tolerantietest (GTT) doen in het ziekenhuis. Je drinkt dan een suikerdrankje, waarna je bloed wordt gecontroleerd. Op basis van het bloedsuikergehalte wordt vervolgens vastgesteld of je zwangerschapsdiabetes hebt.

Het is belangrijk dat je je laat testen op zwangerschapsdiabetes, zodat je een behandeling kunt beginnen om je gezondheid en die van uw baby te beschermen.

Hoe wordt zwangerschapsdiabetes behandeld?

Je kunt veel doen om je zwangerschapsdiabetes onder controle te houden. Ga naar al je afspraken met de verloskundige en volg je behandelplan. Deze zal bestaan uit een van de volgende zaken.

Via diëtiste

Een diëtiste zal je helpen om met een gezond voedingsplan je voedingspatroon en glucosewaarden op normaal niveau te krijgen en te houden. Daarbij staat vast hoeveel koolhydraten je binnen mag krijgen. Deze vind je onder meer in brood, aardappelen en in voedingsmiddelen die suiker bevatten. Probeer niet af te vallen als je al zwanger bent. Je moet wel wat aankomen, maar niet te snel om je baby gezond te houden. Bespreek met je verloskundige hoeveel je moet aankomen voor een gezonde zwangerschap. Lees hier meer tips over wat je het beste kunt eten tijdens je zwangerschap.

Meer Bewegen

Aanvullend krijg je het advies om voldoende te bewegen. Regelmatige, matig intensieve lichaamsbeweging (zoals stevig wandelen) verlaagt je bloedsuiker en maakt je gevoeliger voor insuline, zodat je lichaam minder nodig heeft. Vaak is een dieet en beweegadvies genoeg om te voorkomen dat de aandoening zich verder ontwikkelt en jij of je baby schade oplopen. In dit geval blijft je bloedsuikerspiegel dankzij het dieet op een normaal niveau. Lees hier meer over bewegen tijdens je zwangerschap.

Extra insuline

Het gebeurt echter ook wel eens dat alleen een dieet niet voldoende is om het onder controle te houden. Dit is bij 20% van de vrouwen met zwangerschapsdiabetes. Wanneer dat zo is, krijg je tijdens je zwangerschap extra insuline toegediend. In de meeste gevallen beval je in het ziekenhuis op medische indicatie. Lees hier meer over een gezond gewicht tijdens je zwangerschap.

Wat zijn de gevolgen van zwangerschapsdiabetes?

Wanneer zwangerschapsdiabetes niet wordt behandeld, kan dat zowel voor jezelf als voor je baby ernstige gevolgen hebben, zoals:

• Baby groeit te snel en is te zwaar. Je baby krijgt een grote hoeveelheid suiker binnen waardoor hij zelf extra insuline zal produceren. Dit zorgt ervoor dat de glucose in zijn lichaam wordt omgezet in vet. Dit vet wordt opgeslagen in de weefsels en daardoor groeit je kind te snel en wordt het te zwaar.
• Vroeggeboorte. Een baby die te snel groeit of te zwaar is kan de kans op vroeggeboorte vergroten.
• Bevalling bemoeilijken. Het gewicht en de grote van de baby kan ook de bevalling lastiger maken. Het kan aanzienlijk langer duren en de kans op een keizersnee (omdat de baby te groot is) neemt toe.
• Ernstige ademhalingsmoeilijkheden. Baby’s die vroeg worden geboren, kunnen het ademhalingsnoodsyndroom ervaren. Dit is een aandoening die ademhalen bemoeilijkt.
• Grotere kans op infectie. Een te hoge bloedsuikerspiegel zorgt bovendien voor een verhoogde infectiekans. Deze ontstaan meestal in nieren, blaas, baarmoederhals en in de baarmoeder zelf.
• Kind krijgt diabetes type 2. Je kind heeft een grotere kans om later zelf diabetes type 2 te krijgen. Wanneer de aandoening tijdens de zwangerschap echter op tijd is ontdekt en je goed behandeld bent, wordt de kans dat je kind het later ook krijgt weer kleiner.
• Doodgeboorte. Onbehandelde zwangerschapsdiabetes kan leiden tot de dood van een baby voor of kort na de geboorte.

Na de geboorte kan de bloedsuikerspiegel van je baby snel dalen, door het plotseling wegvallen van de grote toevoer van glucose. Hierdoor wordt het glucosegehalte van je baby extra gecontroleerd.

Na zwangerschap diabetes krijgen

Als je eenmaal zwangerschapsdiabetes hebt gehad, is de kans 50% dat je binnen 5 tot 10 jaar diabetes type 2 krijgt. Daarbij maakt je lichaam zelf nog wel insuline aan, maar niet zo veel als je nodig hebt. Deze vorm van suikerziekte kun je bestrijden met een dieet, voldoende beweging en bloedsuikerverlagende tabletten. De kans dat de zwangerschapssuiker tijdens een volgende zwangerschap terugkeert, is ongeveer 90%. Gewichtsverlies, gezond eten en voldoende bewegen verkleinen de kans dat je nog een keer zwangerschapsdiabetes krijgt of later diabetes type 2.

Zwangerschapsdiabetes voorkomen

Aan je afkomst of diabetes in de familie kun je niets doen. Je kunt wel letten op de volgende punten om het risico op zwangerschapsdiabetes verkleinen:

• Op je gewicht letten. Zorg dat je een gezond gewicht hebt voordat je zwanger wordt.
• Gezond eten. Een gezond voedingspatroon hebben zonder snelle suikers en met gezonde koolhydraten (zoals volkorenproducten, groenten en fruit).
• Voldoende bewegen. Voldoende beweging helpt om je bloedsuikers lager te houden.

Onderzoek naar zwangerschapsdiabetes

Een gezonde leefstijl is de kern in de preventie en de behandeling van zwangerschapsdiabetes. Uit onderzoek van Dr. Romy Gaillard blijkt dat vooral overgewicht en obesitas voor aanvang van de zwangerschap nadelige gevolgen hebben voor moeder en kind. Ook zijn verhoogde bloedsuikerwaardes al vroeg in de zwangerschap, nog voor de ontwikkeling van zwangerschapsdiabetes, geassocieerd met de ontwikkeling van het nog ongeboren kind.

Lees ook: Wendy had zwangerschapsdiabetes en een extreem hoge bloeddruk