Inleiden van de bevalling
Bij een natuurlijke bevalling komen de weeën vanzelf op gang en wordt je baby geboren in principe zonder dat artsen hoeven in te grijpen. Maar soms duurt het te lang voordat de weeën beginnen en is het verstandiger om de natuur een handje te helpen. Dan kan je bevalling worden ingeleid. Als je bevalling wordt ingeleid, betekent het dat de weeën en geboorte op een kunstmatige manier in gang worden gezet.
Redenen voor inleiden
Er zijn verschillende redenen waarom er besloten kan worden om de bevalling in te leiden. Hier staan ze voor je op een rijtje:
- Je bent al ruim voorbij de uitgerekende datum
- De vliezen zijn gebroken, maar er zijn nog geen weeën
- Er doen zich complicaties voor tijdens de zwangerschap
Je bent al ruim voorbij de uitgerekende datum
Slechts 4% van alle baby’s wordt geboren op de dag dat je bent uitgerekend. Het merendeel komt tussen de 37e en de 42e week ter wereld. Pas wanneer je baby in de 42e week, dus tot twee weken na de uitgerekende datum, nog niet is geboren, kun je zeggen dat je baby te laat is.
Tijdens de eerste twee weken na de uitgerekende datum hangt het van de toestand van je baby af of inleiden nodig is of niet. Om de toestand van je kind te bepalen, wordt er een cardiotocografie (CTG) gemaakt. Daarmee wordt de hartslag van je baby gemeten en worden eventuele weeën geregistreerd. De bevalling wordt alleen ingeleid wanneer de uitslag van de CTG daar aanleiding toe geeft. Soms wordt er ook nog een echo gemaakt (om bijvoorbeeld de hoeveelheid vruchtwater te bekijken). Als je baby twee weken na de uitgerekende datum nog niet is geboren, moet de bevalling alsnog worden ingeleid.
De vliezen zijn gebroken, maar er zijn nog geen weeën
Soms duurt het lange tijd voordat de weeën op gang komen, terwijl je vliezen al wel zijn gebroken. Zonder de vliezen is je baby niet langer beschermd tegen infecties en andere kwalijke invloeden van buitenaf. Daarom is het belangrijk dat je baby binnen niet al te lange tijd wordt geboren. Als het langer dan 12 tot 24 uur duurt voordat je weeën krijgt, wordt er vaak besloten om de bevalling in te leiden. Wanneer de beslissing precies wordt genomen, hangt af van de verloskundige of arts die bij de bevalling aanwezig is.
Er doen zich complicaties voor tijdens de zwangerschap
Wanneer er complicaties ontstaan tijdens de zwangerschap die jouw gezondheid of die van je baby in gevaar brengen, is het soms noodzakelijk dat je baby eerder wordt geboren. In die gevallen moet de bevalling worden ingeleid. Die situatie kan zich bijvoorbeeld voordoen wanneer je een ernstige vorm van zwangerschapsvergiftiging hebt. Inleiden kan ook noodzakelijk zijn als de conditie van je placenta erg slecht is, als je bloed hebt verloren of wanneer je lijdt aan een hartziekte of diabetes.
Video: zo wordt een bevalling ingeleid
Methoden van inleiden
De bevalling kan op een aantal verschillende manieren worden ingeleid:
Strippen
Deze methode om de weeën op te wekken staat bekend als het strippen van de baarmoedermond. Dit houdt in dat de verloskundige of de gynaecoloog met de vingers je vliezen een beetje loswoelt van de baarmoeder. Daarmee wordt de aanmaak van prostaglandine gestimuleerd, waardoor de baarmoedermond zachter wordt en het starten van weeën stimuleert. In sommige gevallen breken je vliezen tijdens het strippen. Het is trouwens een methode die behoorlijk pijn kan doen. Strippen heeft alleen zin in de periode dat de bevalling toch al op gang zou moeten komen.
Primen
Uit een klein inwendig onderzoek kan blijken dat je baarmoedermond nog niet rijp genoeg is om de bevalling in gang te zetten. Om de baarmoedermond te laten rijpen, wordt er een gelei of gel tegen aangebracht. Deze stof bevat prostaglandine, het hormoon waarvan je baarmoedermond zacht en soepel wordt en aanzet tot ontsluiting. Vaak ontstaan daardoor ook vanzelf de weeën. Uit de praktijk is gebleken dat deze methode vooral succesvol is wanneer je al een keer eerder bent bevallen. De prostaglandine kan ook in de vorm van een zetpil worden ingebracht. Tussen het inbrengen en het op gang komen van de weeën gaat al gauw een aantal uren voorbij. In sommige ziekenhuizen is het de gewoonte om ’s avonds de prostaglandine toe te dienen, zodat de weeën de volgende ochtend beginnen. Primen is niet gegarandeerd succesvol.
Vliezen breken
Het kunstmatig breken van je vruchtvliezen is een methode die vaak in combinatie met een infuus van oxytocine (zie hieronder) wordt toegepast. De verloskundige of de gynaecoloog maakt daarbij met een soort haaknaald een gaatje in je vliezen. Het vruchtwater loopt door dit gaatje weg. Als je vliezen eenmaal zijn gebroken, nemen de weeën meestal snel in kracht toe. De weeën ontstaan doordat het hoofdje van je baby hard tegen je baarmoedermond drukt als het niet langer wordt tegengehouden door de vruchtwaterzak. Daardoor gaat je baarmoedermond open en begint de baarmoeder met samentrekken. In tegenstelling tot strippen, staat het breken van de vliezen bekend als een tamelijk pijnloze methode om de bevalling op te wekken.
Infuus met oxytocine
Oxytocine is een hormoon dat tijdens een natuurlijke bevalling door je lichaam zelf wordt aangemaakt. Het zorgt ervoor dat de weeën beginnen. Je kunt de stof ook via een infuus in je arm of hand toegediend krijgen. Soms kun je het hormoon ook in de vorm van een zuigtabletje toegediend krijgen. De snelheid waarmee de stof je lichaam binnendringt, kan met behulp van het infuus worden aangepast aan de snelheid waarmee je lichaam op de stof reageert. Vaak zullen de weeën al snel nadat je het infuus hebt gekregen op gang komen.
Tijdens een ingeleide bevalling worden de hartslag van je baby en de kracht van de weeën voortdurend in de gaten gehouden met behulp van het CTG-apparaat.
Weeën die dankzij een infuus worden opgewekt, zijn vaak heftiger, langduriger en pijnlijker dan weeën tijdens een natuurlijke bevalling. Bovendien zijn de perioden van ontspanning tussen de weeën vaak korter. Hierdoor is de bevalling zwaarder dan normaal. Probeer de pijn zoveel mogelijk te bestrijden op de manier die je tijdens je zwangerschapscursus hebt geleerd. Als het echt niet gaat, kun je vragen om een medische vorm van pijnverlichting zoals een ruggenprik.