Pijn tijdens je bevalling: hoe zit dat?

Als zenuwen onder druk komen te staan, geven ze pijnprikkels door aan je hersenen. Dat gebeurt dus ook met de zenuwen rond je baarmoedermond, tijdens de weeën. Het weefsel van je baarmoedermond wordt tijdens de bevalling flink opgerekt en ook dat zorgt voor een deel van de pijn. Deze pijn is het sterkst wanneer de weeën sneller en heftiger worden, op het moment dat je al een flink aantal centimeters ontsluiting hebt.

De pijn tijdens de bevalling vindt verder zijn oorsprong in de druk van je buikwand op je baarmoeder tijdens de weeën. Daarnaast komt een deel van de pijn voort uit een gebrek aan zuurstof in je bloedvaten wanneer deze te zwaar worden belast.

Er zijn verschillende oorzaken die nog voor extra pijnprikkels kunnen zorgen. Bij een stuitligging bijvoorbeeld drukt de baby misschien tegen je ruggengraat, waardoor je rugpijn krijgt. Maar ook als je vermoeid raakt tijdens een langdurige bevalling, kunnen de pijnsensaties heviger worden.

De functie van pijn tijdens je bevalling

Pijn heeft een functie. Als je in je vinger snijdt, zet de pijnsensatie je ertoe aan om in actie te komen. Je gaat je lichaam bewegen en geluid maken. Zo werkt het ook bij bevallen. Het is onzin om te zeggen dat pijn lijden een vóórwaarde is om een kind te baren. Maar het hebben van gevoelige weeën tijdens de bevalling is normaal en gebruikelijk. Vertrouwen hebben in je eigen lichaam en de werking ervan, helpt om (zeker als de weeën krachtiger worden) de pijn te doorstaan.

De functies van endorfine en oxytocine

De eerste pijnsignalen waarschuwen je om een veilige en vertrouwde plek te zoeken waar je kunt bevallen. Bijna dierlijk, maar ook noodzakelijk om je volledig te kunnen focussen op de bevalling. Hoe gek het ook klinkt: pijn is ook een hulpmiddel tijdens de bevalling. Het draagt namelijk bij aan het aanmaken van een natuurlijk pijnstiller in je lichaam, endorfine. Hierdoor wordt de baarmoeder ontvankelijker voor het weeënhormoon oxytocine.

Pijn heeft dus de functie om weeën sterker te maken, met als doel zo snel en veilig mogelijk je kind op de wereld te zetten. Tijdens de bevalling stromen de oxytocine en endorfines via de placenta naar je baby. Na de geboorte werken deze als hechtingshormonen.

Functie van weeën

• Door weeën weet je wát er gaande is, Je bevalling begint. Dit gebeurt door de samentrekkingen van de lange spieren die de baarmoedermond doen verwijden. Als je weet waarom het (daar) gevoelig is, kun je het beter verdragen. Het is niet om je te laten lijden: jouw lichaam werkt juist hard om je baby geboren te laten worden.
• Door weeën weet je wáár iets gaande is, namelijk onder in je buik. Zo kun je er gericht aandacht aan geven en het beheersbaar krijgen door adem- en ontspanningstechnieken, bewegen en geluid maken. Als je als bevallende vrouw aangeeft dat het erg gevoelig wordt, is dat vaak een teken dat de bevalling ten einde loopt.
• Door de pijn van weeën wordt je aangezet tot bewegen, zoals wiebelen met de heupen. Dat ontspant en helpt de baby in de juiste positie te komen.

Niet doen: je verzetten tegen de pijn

Als je je verzet tegen de pijn, dan komt er meer adrenaline vrij in je lichaam. Dat houdt de ontsluiting en de aanmaak van het pijnstillend hormoon endorfine tegen. Probeer je te bedenken dat de pijn een kop en een staart heeft: zodra je baby is geboren, is de pijn ook voorbij. Ontspannen kun je leren door - eventueel tijdens een cursus je ademhaling te controleren. Door je daarop te kunnen concentreren, zorg je dat je je lichaam optimaal ontspant.

Lees ook: Weeën tijdens je bevalling: hoe herken je ze?

12x zo kun je zelf de pijn tijdens je bevalling verlichten

Ontspanning en acceptatie zijn de beste manieren om zo min mogelijk pijn te ervaren. Een vrouwenlichaam heeft alles in huis om op een veilige en logische manier een kind te baren. Het is een uitgekiend samenspel van hormonen, spieren, organen én je baby, die de bevalling in gang zetten. Zorg ervoor dat je je zoveel mogelijk blijft ontspannen. Benieuwd hoe? Deze tips gaan je helpen.

• Probeer met je pijn mee te gaan en verzet je er niet tegen.

• Tel mee en weet dat de wee binnen een minuut voorbij is, zodat je even rust hebt.

• Elke wee brengt je dichter bij je baby.

• Schreeuw het uit als je niet anders kunt. Vind je dit gênant, demp het geluid dan in een kussen.

• Je baarmoeder is een spier die moet openen. Hoe meer deze is ontspannen, hoe gemakkelijker dat gaat.

• Blijf in het begin van de bevalling zoveel mogelijk bewegen en staan. De zwaartekracht helpt dan een handje mee.

• Zoek daarna een houding die voor jou het beste voelt om weeën op te vangen.

• Zoek afleiding in de vorm van muziek, geurkaarsen of de televisie, mits je dat niet storend vindt.

• Let erop dat je het niet koud hebt. Trek warme sokken aan en zorg dat de kamertemperatuur op peil is.

• Zorg voor rust, zacht licht en mensen bij wie je helemaal jezelf kunt zijn.

• Massage kan helpen, vooral bij heftige rugweeën. Laat je partner of een andere aanwezig persoon hard drukken op de plaats(en) waar het pijn doet, vaak net boven het stuitje. Bij beenweeën is het masseren van de spieren prettig.

• Een warme douche of bad is voor de meeste vrouwen heerlijk. Ga op een krukje onder de douche zitten en zet de waterstraal op de meest pijnlijke plek. Ga je in bad, blijf dan eerst een paar weeën liggen. Dan zul je merken dat je ontspant. Een warme kruik helpt ook.

Bevallen met pijnbestrijding

Je kunt kiezen voor een bevalling met of zonder pijnbestrijding. Het is goed om je hierin te verdiepen, zodat je weet wat er allemaal aangeboden wordt en wat de voor- en nadelen zijn. Lees hier welke pijnbestrijding je thuis kunt krijgen en welke vormen van pijnbestrijding in het ziekenhuis aangeboden worden.

Meer begeleiding? Een doula kan je helpen

Een doula ondersteunt jou en je partner op een niet-medische manier tijdens je zwangerschap en de periode rondom de geboorte. Een doula wordt ook wel bevallingscoach genoemd. Lees hier wat een doula voor jou kan betekenen.