Hoe start het vruchtbaarheidstraject, als je wordt doorverwezen?

“Als zwanger worden niet lukt, dan kan er van alles aan de hand zijn, zowel bij de vrouw als bij de man. We starten met een oriënterend vruchtbaarheidsonderzoek. Ik kijk of het paar aan alle voorwaarden voldoet om zwanger te kunnen worden. Het kan zijn dat de vrouw geen ovulatie heeft, last heeft van endometriose of de eileiders niet doorgankelijk zijn. Of de man heeft een verminderde zaadkwaliteit. Als er een diagnose is gesteld, dan kunnen we de natuur een handje helpen door middel van een fertiliteitsbehandeling. Wat vaak voorkomt, is dat de vrouw geen eisprong heeft. In dat geval starten we met hormonen om een eisprong op te wekken (ovulatie inductie). Regelmatig zijn er geen afwijkingen te vinden. In dat laatste geval kun je er ook voor kiezen om af te wachten of om te bespreken of er een behandeling mogelijk is om de kans op zwangerschap te vergroten.”

Hoeveel nieuwe patiënten zie jij per jaar?

“Dat zijn er - samen met mijn collega’s in onze polikliniek - ongeveer 400. Sommigen raken gedurende het onderzoek zwanger en zie je niet meer terug. Anderen lopen een aantal jaar met je mee. Er zijn veel mogelijkheden. Een grote groep raakt uiteindelijk zwanger en helaas, bij sommigen lukt het niet. Dan moeten we de behandelingen stopzetten en afscheid nemen.”

IUI, IVF, het zijn inmiddels bekende methoden. Worden ze ook nog steeds verbeterd?

“Er wordt continu onderzoek gedaan. Een voorbeeld is een studie vanuit het Radboud UMC naar de innesteling bij IVF. We weten eigenlijk nog niet zo veel van waarom het ene embryo zich wel en het andere zich niet innestelt. De standaard is om het embryo op dag 3 na de eicelpunctie terug te plaatsen. Momenteel kijken we naar de resultaten als we een embryo op dag 5 terugplaatsen. Nestelt het zich dan vaker in dan op dag 3 of maakt dit geen verschil?”

Een vruchtbaarheidsbehandelingstraject is ook mentaal zwaar.

“Dat klopt. Het is een heel heftig traject. Paren komen hier vol goede moed binnen. Nu gaat de dokter ons helpen, nu krijgen we een behandeling, nu gaat het lukken. Natuurlijk, een grote groep kúnnen we ook helpen. Maar de verwachtingen zijn hoog en mensen realiseren zich vaak niet dat bijvoorbeeld een IUI behandeling - waarbij het zaad van de partner rechtstreeks in de baarmoeder wordt gebracht - maar een 10% slagingskans per inseminatie heeft. En hoe langer het duurt, hoe moeilijker het wordt. Ook relationeel is het pittig en de intimiteit en spontaniteit die je normaal met seks beleeft, kan afnemen. Het dient nu een hoger doel. We hebben daarom een psycholoog in ons team en zelf maak ik ook ruimte om tijdens mijn consult over de mentale belasting te praten.”

Wat kun je zelf doen om je kansen op een zwangerschap te vergroten?

“Wij geven adviezen over leefstijl. Stoppen met roken en afvallen bij overgewicht zijn onze belangrijkste boodschappen. We bieden daar ook hulp bij. Ook is het natuurlijk belangrijk om regelmatig gemeenschap te hebben tijdens de vruchtbare dagen. Na een analyse van de cyclus geven wij een paar hier advies over. Wat verder belangrijk, maar enorm moeilijk is, is toch ook de natuur z’n gang laten gaan. Afwachten is soms echt beter dan het opstarten van een behandeltraject.”