Eiceldonatie

Eiceldonatie

Bij eiceldonatie staat een donor haar eicellen af aan een vrouw die zelf geen geschikte eicellen (meer) heeft. Ook wanneer je drager bent van een erfelijke aandoening, die een gevaar zou kunnen zijn voor je kind, behoort deze behandeling tot de mogelijkheden. Voor eiceldonatie moet de wensmoeder wel een goed functionerende baarmoeder hebben om een zwangerschap te kunnen voldragen. Eiceldonatie is een stuk ingrijpender dan spermadonatie, omdat eicellen lastiger te verkrijgen zijn dan zaadcellen.

Wie komt in aanmerking voor eiceldonatie?

Je komt in aanmerking voor eiceldonatie als je vervroegd in de overgang bent of slecht functionerende eierstokken hebt. Andere omstandigheden waarbij eiceldonatie de oplossing kunnen zijn, komen zelden voor. Een embryo mag volgens de landelijke richtlijnen bij de wensmoeder worden teruggeplaatst tot en met 49 jaar. Vooraf moet wel zijn besproken wat de risico’s zijn van een zwangerschap op hogere leeftijd.

Hoe werkt eiceldonatie?

De eiceldonor ondergaat een (bijna) complete IVF-behandeling inclusief hormonen om eicellen te kunnen ‘oogsten’. De wensmoeder krijgt gelijktijdig een hormoonbehandeling om te zorgen dat het baarmoederslijmvlies op het goede moment dik genoeg is voor de innesteling van het embryo/de embryo’s. De eigen hormoonhuishouding wordt bovendien stilgelegd met medicijnen. De verkregen eitjes van de donor worden bevrucht met het sperma van de wensvader of met donorsperma. Drie tot vier dagen later worden één of twee van de ontstane embryo’s in de baarmoeder van de wensmoeder geplaatst.

Hoe kom je aan een eiceldonor?

Eiceldonatie is in Nederland mogelijk met een eigen donor of via een eicelbank. De meeste ivf-centra doen behandelingen voor wensouders die hun eigen donor meenemen. Het is alleen niet eenvoudig om een vrouw te vinden die voor jou eiceldonor wil zijn. Dit is een optie waarbij je jezelf kwetsbaar moet durven opstellen, want wat je vraagt is niet niks. Een eiceldonor moet een ingrijpende behandeling ondergaan en daarnaast psychisch in staat zijn om afstand te kunnen doen van haar eicellen.

Aan welke voorwaarden moet een eiceldonor voldoen?

In Nederland is de donor eigenlijk altijd een bekende van de wensmoeder die door haarzelf (en partner) wordt voorgedragen. Als je op zoek gaat naar een geschikte eiceldonor, dan moet zij aan de volgende voorwaarden voldoen:

  • De eiceldonor is bij voorkeur jonger dan 36 jaar en nooit ouder dan 40 jaar. De wettelijke minimum leeftijd van de donor is 18 jaar (of 16 jaar en gehuwd).
  • Ze heeft een voltooid gezin. Er bestaat namelijk een heel kleine kans dat ivf-behandelingen voor eiceldonatie leiden tot vruchtbaarheidsproblemen bij de donor.

Iemand komt niet voor donorschap in aanmerking als:

  • er ernstige erfelijke aandoeningen in de familie voorkomen
  • zij ouder is dan 40 jaar
  • zij jonger is dan 40 jaar en een verhoogde FSH-hormoonspiegel (follikelstimulerend hormoon) of een lage AMH (Anti - Müllerse hormoon) heeft
  • zij een verhoogd risico heeft op complicaties als gevolg van een hormoonbehandeling of follikelpunctie
  • zij een verstandelijke beperking heeft
  • zij een niet-behandelbare seksueel overdraagbare aandoening heeft

Intakegesprek en procedure

Zowel wensouder(s) als de donor hebben onafhankelijk van elkaar een intakegesprek met de arts. De arts legt tijdens dit gesprek de behandeling uit en informeert de betrokkenen over de procedure en de consequenties in geval van een zwangerschap. Na akkoord van het ivf-team bij de desbetreffende kliniek wordt een afspraak bij de gynaecoloog ingepland voor de laatste controle en om de behandeling te bespreken. Daarna kan de behandeling worden ingepland door de verpleegkundigen. De aanlooptijd tot aan de daadwerkelijke eiceldonatie duurt zo’n zes maanden.

Eicelbank

Sinds 2012 kun je in Nederland zwanger worden met behulp van een eiceldonor. Er zijn drie eicelbanken: het AMC in Amsterdam, het UMC in Utrecht en het Medisch Centrum Kinderwens in Leiderdorp. De wachtlijsten zijn echter lang vanwege het tekort aan donoren. Sinds 2004 worden alle sperma- en eiceldonoren geregistreerd bij Stichting Donorgegevens. Op verzoek kunnen ouders, huisarts of het donorkind zelf deze gegevens opvragen. Vanaf de leeftijd van 16 jaar kunnen donorkinderen indien gewenst in contact komen met de eiceldonor.

Beeld: iStock.com/freemixer