In elke menstruatiecyclus zal een van de onrijpe eicellen rijpen en vrijkomen tijdens de ovulatie. Eicellen die niet vrijkomen, sterven af en worden opnieuw opgenomen in het lichaam. Naarmate vrouwen ouder worden, verslechtert tevens de kwaliteit van de eicellen. De kwantiteit en kwaliteit van de eicellen spelen een grote rol in de vruchtbaarheid van een vrouw.

Gemiddelde leeftijd zwangerschap

In Nederland zijn we gemiddeld 31,2 jaar als we voor het eerst moeder worden. Deze leeftijd stijgt al sinds de jaren ‘70 en heeft te maken met keuzevrijheid. Veel vrouwen willen graag eerst een opleiding volgen en carrière maken voordat ze kinderen krijgen. Maar naarmate je ouder wordt, neemt de kans op een zwangerschap steeds meer af. Vanaf je 25ste word je al minder vruchtbaar en vanaf je 30ste gaat je vruchtbaarheid in hoog tempo achteruit.

De maandelijkse kans op een zwangerschap gemeten naar leeftijd

Een vrouw in haar vroege tot het midden van de twintig heeft een kans van 25-30% om elke maand zwanger te worden. Over het algemeen begint de vruchtbaarheid af te nemen wanneer een vrouw in het begin van haar dertig is, en deze afname wordt nog sterker na haar vijfendertigste. Tegen de tijd dat ze veertig jaar oud is, bedraagt de kans om zwanger te worden tijdens een maandelijkse cyclus ongeveer 5%.

Leeftijd en vruchtbaarheid van vrouwen

Een vrouw wordt geboren met alle eicellen die ze gedurende haar leven zal hebben. Naarmate ze ouder wordt, verouderen haar eicellen mee en neemt zowel hun kwaliteit als kwantiteit af. Leeftijd vormt de voornaamste factor die de vruchtbaarheid van een vrouw beïnvloedt. Hoewel een goede gezondheid de kans op zwangerschap en het krijgen van een gezonde baby vergroot, doet dit niets af aan de impact van leeftijd op de vruchtbaarheid van een vrouw.

Eicellen invriezen

Het invriezen van eicellen is een relatief nieuwe mogelijkheid die sinds 2006 is verbeterd om schade aan eicellen te minimaliseren. Dit proces wordt vaak toegepast om medische redenen, zoals bij behandelingen die de vruchtbaarheid kunnen aantasten, een verhoogd risico op vroegtijdige menopauze, vruchtbaarheidsbehandelingen waarbij de partner geen zaad kan leveren, of vanwege religieuze bezwaren tegen het bewaren van embryo’s. Er zijn ook sociale redenen, bekend als ‘social freezing’, waarbij eicellen worden bewaard voor toekomstig gebruik vanwege bijvoorbeeld het ontbreken van een partner of carrièredoelen. Lees hier meer over eicellen invriezen.

Leeftijd en zwangerschapscomplicaties

Het risico op zwangerschapscomplicaties neemt eveneens toe naarmate de leeftijd stijgt. Vanaf de leeftijd van 35 jaar neemt het risico op een miskraam en chromosoomafwijkingen bij de foetus toe. Ook complicaties zoals zwangerschapsdiabetes, placenta previa (wanneer de placenta geheel of gedeeltelijk de baarmoederhals bedekt, wat het risico op placentaloslating vergroot), keizersnede en doodgeboorte komen vaker voor bij oudere vrouwen dan bij jongere vrouwen.

Bepaalde aandoeningen kunnen de vruchtbaarheid van een vrouw beïnvloeden, zoals endometriose en het polycysteus ovarium syndroom (PCOS).

Risico op ongewilde kinderloosheid?

Uit wereldwijd onderzoek onder ruim 10.000 vrouwen tussen de 20 en 45 jaar blijkt dat de komst van een kind vooral gelukkige, emotioneel stabiele en zelfbewuste hoogopgeleide vrouwen afschrikken. Deze vrouwen zijn volop bezig met hun studie, carrière en hobby’s. Ze denken zeeën van tijd te hebben. Maar hoe ouder ze worden, hoe groter de tijdsdruk en het risico op ongewilde kinderloosheid.

Ook angst voor de bevalling (38%), een minder spannend seksleven (28%), twijfel aan eigen opvoedkwaliteiten (33%) en onverwerkte jeugdtrauma’s (33%) spelen een rol bij het uitstellen van kinderen.

Spontane zwangerschapskans

Met het ‘model van Hunault’ op freya.nl kun je bepalen wat de kans is op een natuurlijke zwangerschap binnen een jaar. Dit model houdt rekening met verschillende factoren, zoals je leeftijd, de duur van je kinderwens, of je al eens eerder zwanger bent geweest en de beweeglijkheid van het zaad.

Zijn er symptomen van onvruchtbaarheid bij vrouwen?

Symptomen van onvruchtbaarheid bij vrouwen kunnen zich voordoen, afhankelijk van de onderliggende oorzaak, hoewel deze symptomen sterk kunnen variëren van persoon tot persoon.

Hoewel de volgende symptomen kunnen wijzen op onvruchtbaarheid bij vrouwen, is het evenzeer mogelijk dat ze gerelateerd zijn aan andere gezondheidskwesties. Om deze reden is het belangrijk om een medisch professional te raadplegen als iemand last heeft van een van de onderstaande symptomen:

• Onregelmatige of onvoorspelbare menstruatie
• Menstruatiepijn
• Overmatig zware menstruatie
• Pijn in het bekkengebied
• Pijn tijdens geslachtsgemeenschap Wanneer de oorzaak van onvruchtbaarheid of vruchtbaarheidsproblemen te wijten is aan leeftijd, zijn externe symptomen mogelijk niet duidelijk waarneembaar. Je kunt niet zeker weten of je nog maar een paar levensvatbare eicellen hebt. Er zijn nauwelijks eenduidige aanwijzingen behalve het uitblijven van een zwangerschap.

_Lees ook: Gastblog Anja: ‘Wacht niet te lang met kinderen’