Zwangerschapstest: wanneer kun je een test doen?

Zwangerschapstest: wanneer kun je een test doen?

Wanneer kun je een zwangerschapstest doen? Als je één dag overtijd bent, kun je testen of je zwanger bent. Als je denkt dat je zwanger bent, wil je het liefst zo snel mogelijk testen. Sommige vrouwen kunnen niet langer wachten en testen op de dag dat ze ongesteld moeten worden. Of soms nog eerder. De uitslag is dan mogelijk minder betrouwbaar. De meeste zwangerschapstesten herkennen het hCG hormoon vanaf de dag dat je overtijd bent.

Wanneer doe je een zwangerschapstest?

Het beste moment om een zwangerschapstest te doen, is als je één of meer dagen overtijd bent. Gebruik daarvoor je ochtendurine zodat de uitslag het meest betrouwbaar is. Weet je niet wanneer je ongesteld had moeten worden, of hoelang je cyclus precies is? Bereken dan eerst je cyclus. Je kunt ook berekenen wanneer je een zwangerschapstest kunt doen.

  • Heb je een onregelmatige cyclus? Ga dan uit van je langste cyclus in de afgelopen maanden.
  • Weet je je cyclus niet? Kies dan voor 28 dagen. Dat is de gemiddelde lengte van een cyclus.

Na hoeveel dagen nadat je seks hebt gehad je een zwangerschapstest kunt doen, is een lastige vraag. Een zwangerschap vindt in principe plaats 6 dagen na de ovulatie (eisprong). Dat is ongeveer twee weken na je laatste menstruatie. Maar voor een écht betrouwbare uitslag test je als je minimaal één dag overtijd bent.

Vroege zwangerschapstest doen

Bij een regelmatige cyclus kun je testen op de Niet Ongesteldheids Dag, je NOD. Er bestaan vroege zwangerschapstesten die gevoelig zijn. Deze testen kun je al uitvoeren voordat je ongesteld moet worden.

Het komt voor dat de test positief is en je dus zwanger bent, maar dat het vruchtje in de eerste week al wordt afgestoten en je alsnog ongesteld wordt. Het is een grote teleurstelling als je er later achter komt dat je niet meer zwanger bent. Ook kan het mogelijk zijn dat wanneer je te vroeg test, de hoeveelheid hCG hormoon in je urine nog te laag is om te meten. Wij raden de vroege zwangerschapstesten dan ook niet aan. Dus hoe moeilijk het ook is, wacht nog even totdat je overtijd bent. Dan heb je de meest betrouwbare uitslag.

Hoe betrouwbaar is een zwangerschapstest?

Heb je een positieve zwangerschapstest, dan is het voor 99% zeker dat je zwanger bent. De huidige zwangerschapstesten zijn namelijk erg betrouwbaar en de kans op een verkeerde uitslag is klein. Mits je natuurlijk wel de gebruiksaanwijzing goed hebt opgevolgd. Als er een streepje komt, zelfs een licht streepje, betekent dit dat je zwanger bent. De uitslag kan onnauwkeurig zijn als er veel eiwit in je urine zit, bijvoorbeeld bij een blaasontsteking. Hetzelfde geldt wanneer de test later dan de aangewezen tijd is afgelezen, kort na een bevalling is gedaan of bij een niet opgemerkte miskraam.

Bij een negatieve uitslag is het voor 99% zeker dat je niet zwanger bent. Toch zijn ook hier heel wat vergissingen mogelijk (zie hieronder). Ben je in verwachting, dan blijft de test ook gedurende de hele zwangerschap positief. Blijkt dat de test later toch negatief is, dan duidt dat meestal op een verstoorde zwangerschap. Zoals een dreigende miskraam waarbij het vruchtje al is gestorven of op een buitenbaarmoederlijke zwangerschap. In dit geval kan de test echter ook positief zijn.

Negatieve zwangerschapstest en toch zwanger?

Het is mogelijk dat je bij een negatieve zwangerschapstest toch in verwachting bent. Als je bijvoorbeeld erg benieuwd bent en niet kan wachten totdat je overtijd bent en al een zwangerschapstest doet. Als je de test te vroeg uitvoert, zit er namelijk nog te weinig zwangerschapshormoon hCG in je urine. Ben je ervan overtuigd dat je in verwachting bent? Herhaal de test na een paar dagen nog eens. Blijft de test negatief en is je menstruatie al zo’n 3 tot 4 weken uitgebleven, vraag dan advies aan je huisarts.

Andere redenen waarom de zwangerschapstest negatief kan zijn, terwijl je al wel zwanger bent, kunnen zijn:

  • Dat je niet voldoende geconcentreerde urine hebt gebruik, bijvoorbeeld urine van overdag in plaats van de eerste ochtendurine (ook bij veel drinken ‘s avonds kan de ochtendurine te veel verdund zijn). Bij de meeste zwangerschapstesten is ochtendurine niet perse nodig. Ze zijn zo gevoelig dat je kunt testen met urine van elk moment van de dag. Dit geldt alleen als je test vanaf de dag dat je niet ongesteld bent geworden. In je ochtendurine is het hCG gehalte wel het hoogste.
  • Dat je urine hebt gebruikt die al een tijdje heeft gestaan en dus niet meer ‘vers’ is.
  • Dat je geen schoon flesje of potje hebt gebruikt om de urine in op te vangen, maar een flesje waar bijvoorbeeld nog een restant(je) van een schoonmaakmiddel in zit.
  • Dat je de test te vroeg hebt afgelezen.

Denk je dat hierdoor de test negatief is? Doe de test dan nog een keer over.

Hoe werkt de zwangerschapstest?

Een zwangerschapstest reageert op het hCG hormoon in je urine. Als je zwanger bent, neemt de hoeveelheid hCG iedere dag toe. Zit er genoeg van dit zwangerschapshormoon hCG in je urine dan ontstaat er bij de meeste soorten zwangerschapstesten een kleurverandering of een streepje.

De gebruiksaanwijzing geeft precies aan welke verandering wel of juist niet op een zwangerschap duidt. Belangrijk is dat je de verschillende stappen van de test in de juiste volgorde uitvoert. De gebruiksaanwijzing spreekt voor zich. Ben je klaar, dan kan het spannende wachten beginnen.

Soorten zwangerschapstesten

Er bestaan verschillende soorten zwangerschapstesten, maar in principe doen ze allemaal hetzelfde: ze meten het hormoon hCG in je urine. Op het display van de test kun je aflezen of je zwanger bent. De verschillen tussen de zwangerschapstesten zitten vooral in de gevoeligheid, de manier van testen en het aflezen van het resultaat. Het merk van de test maakt niet uit. Of je nu bij de supermarkt, de drogist of online zwangerschapstesten bestelt, ze werken hetzelfde en zijn betrouwbaar.

Vroege zwangerschapstesten

Een vroege zwangerschapstest is extra gevoelig ten opzicht van een normale zwangerschapstest. De test meet een kleinere hoeveelheid hCG, waardoor je hem al voor de dag dat je eigenlijk ongesteld zou moeten worden kunt gebruiken. Een nadeel hiervan is dat er in deze fase van een zwangerschap nog regelmatig wat fout gaat, waardoor de teleurstelling heel groot is als later blijkt dat je zwangerschap niet doorzet.

Midstream zwangerschapstesten

Een midstream zwangerschapstest is de meest bekende en gebruikte test. Deze test heeft een uiteinde met een beschermingskapje. Je haalt het kapje eraf en houdt de test onder je urinestraal. Je kunt ook eerst in een bekertje plassen en de test daarna in de urine houden. In de gebruiksaanwijzing staat aangegeven hoelang dit moet. Na een paar minuten verschijnt er altijd een streepje bij de C van controle. Dit betekent dat de test werkt. Indien er ook een streepje verschijnt bij de T van test, dan ben je zwanger.

Digitale zwangerschapstesten

Een digitale zwangerschapstest werkt qua testen hetzelfde als de midstream zwangerschapstest. Het verschil zit in het aflezen van het resultaat; er verschijnen geen streepjes, maar een tekst die aangeeft of je zwanger bent of niet. Daarnaast kan de digitale test aangeven hoelang je al zwanger bent. De betrouwbaarheid van de digitale zwangerschapstest is even hoog als andere testen, maar de functie die aangeeft hoelang je al zwanger bent heeft een lagere betrouwbaarheid. Digitale zwangerschapstesten zijn duurder dan normale zwangerschapstesten.

Zwangerschapstest met een strip

Een zwangerschapstest met een strip - ook wel dipstick genoemd - is de meest simpele zwangerschapstest. De test werkt in principe hetzelfde als de midstream test, maar het opvangen van de urine kan iets lastiger zijn omdat het een dunne strip is die je precies de goede hoeveelheid urine op moet laten nemen. Ook kunnen de testresultaten soms wat onduidelijk zijn.

Zwangerschapstest met een casette

Bij een zwangerschapstest met een casette vang je eerst apart urine op. Met een pipet zuig je de urine op en druppel je voorzichtig een bepaalde hoeveelheid urine in de casette. Het aflezen van de test werkt hetzelfde als de midstream test. Deze zwangerschapstest is het minst populair, omdat het controlestreepje regelmatig niet verschijnt en je de test dus kan weggooien.

Vlog Jay-Jay: Zwangerschapstest doen

Positieve test? Gefeliciteerd!

.Ja, je bent zwanger. Maak nu zo snel mogelijk een eerste afspraak bij een verloskundige. Zij zal je als je 8 tot 10 weken zwanger bent willen zien. Je vindt verloskundigenpraktijken in je gemeentegids, via de huisarts of op deverloskundige.nl. Vergeet ook niet om je in te schrijven voor de blije doos.

Beeld: iStock.com/diego_cervo