Alles over het vaccineren en inenten van je kind

Alles over het vaccineren en inenten van je kind

Als je kind een vaccinatie krijgt, worden er verzwakte of dode bacteriën in zijn lichaam gespoten. Zijn immuunsysteem gaat vervolgens antilichamen aanmaken.

Samen met RIVM

Dit zou zijn lichaam ook doen wanneer hij een echte infectie zou oplopen. Mochten er later echte ziekteverwekkers zijn lichaam binnendringen, dan is zijn immuunsysteem tegen deze indringers bestand. Zo kan een besmetting worden voorkomen.

De overheid heeft een speciaal vaccinatieprogramma ingesteld dat je helpt bij de bescherming van je kind. Bekijk hier het vaccinatieschema vanaf 1 jaar.

Tegen welke kinderziekten bieden vaccins bescherming?

In het Rijksvaccinatieprogramma wordt gebruik gemaakt van verschillende vaccins. Vier daarvan zijn combinatievaccins, dat wil zeggen dat het vaccin tegen meerdere kinderziekten beschermt. Je kind hoeft daardoor maar één prikje per keer te krijgen om toch tegen meerdere ziekten te zijn beschermd.

De samenstelling van de verschillende vaccins is als volgt:

Ben je verplicht om je kind te laten inenten?

Nee, in Nederland bestaat geen vaccinatieplicht. In tegenstelling tot veel andere landen is in ons land niemand wettelijk verplicht zichzelf of zijn kind te laten vaccineren tegen welke ziekte dan ook. Het is gebleken dat zo’n verplichting ook niet nodig is omdat de meeste ouders hun kinderen vrijwillig laten inenten. Het merendeel van de ouders beschouwt vaccineren als een vanzelfsprekend onderdeel van de zorg voor hun kind.

In sommige gevallen kun je besluiten om je kind niet te laten inenten. Een mogelijke reden hiervoor is dat je kind om medische redenen, bijvoorbeeld vanwege een allergie, één of meerdere vaccins niet mag krijgen. Ook kan het zijn dat je vanwege je geloofs- of levensovertuiging besluit om je kind niet te laten vaccineren. Dit heeft risicovolle gevolgen voor je kind. Als je je kind niet laat inenten, is hij minder of zelfs helemaal niet beschermd tegen bepaalde gevaarlijke ziekten. Het risico dat je kind vervolgens één van deze ziekten krijgt, neemt toe naarmate je kind deel uitmaakt van een min of meer gesloten, niet gevaccineerde gemeenschap. Hoe groter de groep kinderen die niet is ingeënt, hoe groter de kans is dat één van hen de ziekte krijgt en vervolgens alle anderen besmet. Hier kun je lezen waarom niet vaccineren veel gevaarlijker is dan wel vaccineren.

Moet je betalen voor vaccinaties?

Voor de vaccinaties van je kind hoef je niks te betalen. De kosten van vaccinatie worden betaald via de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). In deze wet is geregeld dat alle vaccinaties van het Rijksvaccinatieprogramma gratis worden uitgevoerd tot en met het jaar waarin je kind 17 wordt (dus tot 18 jaar). Elke inwoner van Nederland is voor de AWBZ verzekerd. Voorwaarde hiervoor is wel dat je de vaccinaties op het consultatiebureau laat uitvoeren wanneer je kind vier jaar of jonger is. Alleen wanneer je je kind extra wilt laten inenten, bijvoorbeeld omdat je op reis gaat, moet je wel voor de vaccinatie betalen.

Beschermen vaccinaties je kind goed genoeg?

In vrijwel alle gevallen zorgen de vaccinaties van het Rijksvaccinatieprogramma voor genoeg bescherming. Een voorwaarde hiervoor is wel dat je het inentingsschema nauwkeurig volgt. Je kind is tegen de meeste kinderziekten pas na een aantal vaccinaties voldoende beschermd. Dit verklaart waarom hij bijvoorbeeld maar liefst vier keer moet worden ingeënt tegen Hib-ziekten. Pas na de vierde vaccinatie is de bescherming tegen deze ziekten optimaal.

Als de serie van inentingen voor een bepaalde ziekte nog niet is voltooid, kan je kind de ziekte nog steeds krijgen. De kans dat hij de ziekte krijgt, wordt overigens wel kleiner na elke vaccinatie. In sommige gevallen is je kind ook na inenting niet voldoende beschermd tegen een ziekte. Dit geldt bijvoorbeeld voor kinkhoest. Zelfs als je kind vier DKTP-inentingen heeft gehad, kan hij nog steeds kinkhoest krijgen. Wel is het zo dat de ziekte, nadat je kind is ingeënt, minder ernstig verloopt dan wanneer hij niet is ingeënt.

Kan je kind last hebben van een vaccinatie?

Een inenting doet meestal pijn. De BMR-prik doet vaak wat meer pijn dan de andere vaccinaties. Verder is het normaal dat de plek van de prik wat dikker en rood wordt. Meestal heeft je kind na een vaccinatie een lichte temperatuurverhoging, is hij een dagje wat hangerig, eet hij wat minder goed en huilt hij wat meer. Vaak heeft een prik ook invloed op het slaapritme van je kind. Soms is hij wat vaker wakker dan normaal, maar het kan ook zijn dat hij juist wat meer slaapt dan anders.

Deze verschijnselen treden bij een DKTP-, Hib- of DTP-vaccinatie meestal binnen 24 uur op. Ze kunnen vervolgens één tot twee dagen aanhouden. Na een BMR-vaccinatie duurt het wat langer voordat je kind er iets van merkt. In dit geval krijgt hij vaak pas tussen de zesde en de twaalfde dag na de inenting last van de genoemde verschijnselen. Na een BMR-vaccinatie kan je kind bovendien last krijgen van een lichte huiduitslag.

Mag je kind worden gevaccineerd als hij ziek is?

Als je kind een beetje verkouden is, een snotneus heeft of een beetje verhoging (tot 38,5°C), kan hij meestal zonder bezwaar worden ingeënt. Is je kind er ernstiger aan toe, dan is het verstandig om voor de vaccinatie contact op te nemen met je huisarts. Deze kan dan beoordelen of je kind wel of niet kan worden gevaccineerd. Het kan ook zijn dat je arts je adviseert om de afspraak met het consultatiebureau uit te stellen tot je kind weer beter is.

Wanneer je kind een ernstige of chronische ziekte heeft (zoals astma of taaislijmziekte), kan het zijn dat bepaalde vaccinaties erg gevaarlijk voor hem zijn. Van andere vaccinaties zou je kind echter weer veel profijt kunnen hebben. Het spreekt vanzelf dat je in die situatie altijd van tevoren contact moet opnemen met de behandelend arts van je kind. In deze gevallen is het dan ook aan te bevelen dat je samen met de behandelend arts en de arts van het consultatiebureau afspreekt welke vaccinaties wel en welke niet zullen worden gegeven. Ook is het belangrijk dat je afspreekt wie die vaccinaties zal geven en waar ze worden toegediend.

Moeten jongens tegen rodehond worden ingeënt?

Rodehond levert voor jongens over het algemeen geen gevaar op. Op het eerste gezicht lijkt het dan misschien vreemd om jongens tegen rodehond te vaccineren. Niet ingeënte, met rodehond besmette jongens kunnen er echter wel voor zorgen dat de ziektekiem zich onder de bevolking blijft verspreiden. Daardoor blijft het gevaar van besmetting bestaan voor zwangere vrouwen, die (om welke reden dan ook) vaccinatie hebben gemist. Om dit te voorkomen is het belangrijk dat ook jongens worden ingeënt tegen rodehond.

Beeld: iStock.com/Jovanmandic

Alles over de groei en ontwikkeling van jouw kind

Groeikalender