Beoordeeld door

Lois den Hollander

Schermtijdexpert, ergotherapeut en pedagoog

Wat doet schermtijd écht?

Dat je kind rustig oogt met de tablet op schoot, geeft je waarschijnlijk de indruk dat hij kalm is. Maar klopt dit? Is je kind echt zen, of is het slechts schijn? Het antwoord op deze vraag is ja en nee. Schermtijd biedt weliswaar een tijdelijke afleiding voor zijn gevoelens, waardoor hij rustig wordt. Maar op de lange termijn leert hij niet om met zijn emoties om te gaan. In plaats daarvan vermijdt of ontwijkt hij ze, wat de emotieregulatie kan verstoren.

Wat is een emotieregulatie?

De ene keer is je kind blij en schatert hij het uit, de andere keer heeft hij een driftbui waarbij het hele huis bij elkaar wordt geschreeuwd. Al die verschillende emoties vragen om een passende reactie. Hoe je kind daarmee omgaat, wordt emotieregulatie genoemd. Je kind leert dit niet vanzelf, maar door te kijken naar jou. Hoe jij reageert op je eigen gevoelens is het voorbeeld dat hij volgt. Blijf jij rustig als je boos bent, dan neemt hij dat van je over. Ook de manier waarop je hem opvoedt speelt een rol. Je helpt hem zijn gevoelens te begrijpen én ermee om te gaan.

Schermtijd en emotieregulatie

Het is heel begrijpelijk dat je soms niet meer weet wat je moet doen. Je kind is overstuur en moeilijk te kalmeren. De vorige keer hielp een scherm even, dus grijp je daar nu weer naar. Dat is logisch. Maar juist daar zit de valkuil. Schermen zijn namelijk heel goed in het snel onderdrukken van emoties. Je kind is even afgeleid en het lijkt weer rustig. Maar omdat het zo snel werkt, ga je minder snel op zoek naar andere manieren om je kind te leren omgaan met emoties. En voor je het weet, wordt een scherm de standaard oplossing bij onrust of verdriet.

Natuurlijk, er zijn momenten waarop schermtijd wél helpend is. Denk aan een medische ingreep.

Hoe kalmeer je je kind zónder scherm?

Na een drukke dag is het voor je kind fijn om met zijn handen bezig te zijn. Dit helpt om zijn hoofd leeg te maken en alle prikkels een plekje te geven. Denk aan sensorisch materiaal zoals (kinetisch) zand, klei, speelrijst, scheerschuim of water.

Maar ook rondrazen helpt. Actief bewegen is een prima alternatief. Dus: jas aan, schoenen aan en lekker naar buiten! Klimmen, voetballen of gewoon een paar rondjes rennen helpt om spanning los te laten.

Lees ook: De leukste spelletjes en activiteiten voor buiten met je peuter of kleuter

Binnen kan het trouwens ook. Samen een boekje lezen is een fijne manier om tot rust te komen. Of je nu zelf leest of je kind voorgelezen wordt - het helpt hem om te ontspannen.

Hoe bevorder je de emotieregulatie van je kind?

Soms zit je kind zó vol emoties dat je even niet weet wat je moet doen. En dat is best pittig. Voor je kind, maar ook voor jou. Gelukkig zijn er manieren om je kind hierbij te helpen. Deze tips kunnen je op weg helpen:

• Geef ruimte aan emoties
  Zeg wat je ziet. Bijvoorbeeld: “Ik zie dat je verdrietig bent.” Of: “Je bent boos omdat je niet met de blokken mocht spelen, hè?” Benoemen helpt je kind begrijpen wat hij voelt.

• Je hoeft het niet op te lossen
  Je kind hoeft niet meteen blij te zijn. Soms is even stilstaan bij een gevoel al genoeg. Dat lucht op.

• Zeg niet ‘stil maar, zo erg is het niet’
  Voor jou lijkt het misschien niet zo erg. Maar voor je kind voelt het wél zo. En dat gevoel mag er zijn.

• Geef woorden aan emoties
  Lees samen een boekje. Vraag dan: “Hoe denk je dat hij zich voelt?” Of: “Wat zou jij doen?” Zo leert je kind gevoelens herkennen en benoemen.

• Verwacht geen controle
  Je kind is nog volop aan het leren. Het is normaal dat emoties alle kanten op gaan. Je bent geen slechte ouder als je kind huilt of schreeuwt. Juist als hij zich veilig voelt, durft hij alles te laten zien.

• Kijk naar de aanleiding
  Soms is er een reden voor een uitbarsting. Misschien was de dag te druk. Of komt er iets spannends aan zoals een verjaardag, de vakantie of pakjesavond. Dat kan veel losmaken bij je kind.

• Praat neutraal over spannende dingen
  Zeg liever niet: “Spannend hè, naar de tandarts?” Misschien vind je kind het helemaal niet spannend. Door er zelf rustig over te praten, help je hem ontspannen te blijven. Zegt je kind wél dat hij iets spannend vindt? Dan kun je dat benoemen en erkennen.

Lees ook: Driftbuien bij je kind door schermtijd

Ontdek meer tips en adviezen van deskundige Lois den Hollander.