Pesten of plagen?

Er is een duidelijk verschil tussen pesten en plagen. Alle kinderen plagen wel eens een ander of worden wel eens geplaagd. Plagen is tijdelijk en meestal zijn de plagers en geplaagden wel aan elkaar gewaagd. Het wordt nooit echt bedreigend. Pesten is dat wel. Bij pesten wordt een slachtoffer voortdurend op een kwetsende manier onderworpen aan de tirannie van een ander. Daarbij wordt nooit van rol gewisseld. Het slachtoffer voelt zich meestal volkomen weerloos.

Voornamelijk bij oudere kinderen

Hoewel kinderen tot een jaar of 3 erg onaardig tegen elkaar kunnen doen, heeft dat meestal niets te maken met pesten. Jonge kinderen moeten nog leren hoe ze op een sociale manier met elkaar moeten omgaan. Als ze zich daarbij zelfzuchtig en agressief gedragen, komt dat omdat ze nog niet goed weten hoe het anders kan en moet.

Kleuters hebben dit meestal al een stuk beter in de gaten. Kinderen van die leeftijd zijn dan ook prima in staat om samen te werken of juist om een ander te plagen. Echt pesten komt in deze leeftijdsgroep niet zo heel vaak voor. Wel wordt vaak op deze leeftijd de kiem in het gedrag gelegd die ervoor kan zorgen dat je kind op latere leeftijd uitgroeit tot een pestkop of een slachtoffer. Daarom is het belangrijk dat je nu al aandacht besteedt aan het leren herkennen en bestrijden van pesten.

Wordt mijn kind gepest?

Het is soms niet eenvoudig om te herkennen of je kind gepest wordt. Door schaamte of schuldgevoel kan je kind in zichzelf keren of net doen alsof er niets aan de hand is. De volgende herkenningspunten kunnen betekenen dat er iets aan de hand is:

• Je kind is stiller dan normaal
• Je kind gaat niet meer met plezier naar school of wilt helemaal niet heen
• De schoolresultaten van je kind gaan achteruit
• Je kind neemt nooit vriendjes of vriendinnetjes mee naar huis
• Je kind vertoont veel lichamelijke klachten

Wat kun je doen als ouder?

Bij het vermoeden dat je kind gepest wordt, is het belangrijk om in gesprek te gaan. Besteed aandacht aan de gevoelens van je kind en neem het serieus. Je kind heeft waarschijnlijk grote behoefte aan jouw steun, begrip en vertrouwen. Maak in ieder geval duidelijk dat het niet aan je kind ligt dat hij gepest wordt. WIJ geeft 3 belangrijke adviezen:

1. Neem je kind serieus
   Als je kind voortdurend wordt gepest, is het belangrijk dat je zorgvuldig omgaat met de angst en onzekerheid die hij hierdoor heeft ontwikkeld. Maak je kind in geen geval uit voor een zwakkeling, die maar moet leren om voor zichzelf op te komen. Dit werkt averechts en maakt je kind nog onzekerder. Vertel hem in plaats daarvan dat je zijn gevoelens begrijpt en dat je zoveel mogelijk wilt doen om hem te helpen. Zorg dat je kind zich veilig voelt bij jou. Goede vragen die je kunt stellen, zijn:
   - Wat zeg je of doe je op dit moment om het pesten te stoppen?
   - Zorgt deze oplossing ervoor dat het pesten stopt?
   - Wat zou je nog meer kunnen doen om het pesten op te lossen?
   - Wie zou je daarbij kunnen helpen?
   - Hoe doen andere kinderen dat?

2. Spreek de verantwoordelijken erop aan
   De ouders van de pestkoppen en de leidinggevenden in de situatie waarin je kind wordt gepest, zoals de juf / meester op school, moeten weten wat er aan de hand is. Zij kunnen de schuldigen het beste aanspreken op hun gedrag. Zoek daarom samen met hen naar een oplossing voor het probleem. Vertel van te voren wel aan je kind, dat je met hen in gesprek wil gaan.

3. Maak je kind assertiever
   Om te voorkomen dat je kind in de toekomst weer het slachtoffer wordt, is het belangrijk om ervoor te zorgen dat hij sterker wordt. Leer je kind hoe hij voor zichzelf kan opkomen. Oefen samen met hem om ‘nee’ te zeggen in situaties die hij niet leuk vindt. Wanneer je kind beseft dat hij mag opkomen voor zijn eigen behoeften en rechten en dat ook daadwerkelijk durft te doen, staat hij al heel wat steviger in zijn schoenen.

Mijn kind pest

Pesters zijn meestal moeilijk te herkennen voor ouders. Het is dus best even schrikken als je hoort dat je kind andere kinderen pest. Waarom een kind gaat pesten, is niet helemaal duidelijk. Bij kinderen die pesten is agressie vaak een normale reactie op een ruzie. Ze kunnen zich slecht inleven in andere kinderen en voelen weinig verantwoordelijkheid voor hun daden. Het kan ook zo zijn dat kinderen gaan pesten door wat ze thuis meemaken. Een onrustige thuissituatie kan dus ook effect hebben op het pestgedrag van je kind.

Wat kun je doen als ouder van de pester?

Als jouw kind pest, wil je vooral met hem in gesprek blijven. Geef hem niet meteen rotgevoel, maar voer een open en eerlijk dialoog. Verder:

• Zoek samen met je kind naar mogelijke redenen waarom je kind pest. Misschien is er een reden waar je iets aan kunt doen.
• Maak duidelijk dat pesten echt niet oké is. Keur daarbij niet je kind als persoon af, maar het pestgedrag.
• Leg uit hoe vervelend pesten is voor het slachtoffer en wat de invloed daarvan kan zijn op de rest van iemand zijn leven.
• Help je kind om op een positieve manier om te gaan met andere kinderen.
• Verzin samen oplossingen om het pesten te stoppen en schakel hierbij eventueel de hulp van een leerkracht in, als het op school plaatsvindt.

Cyberpesten

Naarmate je kind ouder wordt, komt hij steeds meer in aanraking met internet en social media. Leer je kind de gevaren van personen die zich anders voordoen en dat er online veel sneller kwetsende opmerkingen gemaakt worden. Ga in gesprek over wenselijk gedrag op internet en leer de virtuele wereld van je kind kennen. Leg uit dat je kind nooit persoonlijke informatie online moet zetten en leer je kind een nickname te gebruiken.

Wil je meer weten over pesten of zoek je tips om met pestgedrag om te gaan? Kijk dan eens bij Landelijke Stichting Tegen Zinloos Geweld. Je kind kan terecht bij Pestweb.nl voor advies.