Belonen van je kind
Een goede manier om het gedrag van je kind te veranderen, is hem te belonen op het moment dat hij iets doet wat jij heel prettig vindt. Als je kind voor het eerst alleen op het potje heeft geplast, of op eigen initiatief zijn speelgoed heeft opgeruimd, kun je hem met een beloning laten merken dat je dit heel erg waardeert. Door hem een compliment te geven of hem te trakteren op een snoepje, weet je kind dat je trots op hem bent. Hij zal zijn best doen dit gedrag vaker te vertonen. Hierbij is het belangrijk dat je niet te lang wacht met het geven van de beloning. Op die manier zal je kind het beste begrijpen dat hij door zijn gedrag een beloning heeft verdiend.
Geef je kind complimenten
Door je kind een compliment te geven, laat je hem weten dat je trots op hem bent. Dit motiveert een kind vaak beter om het gedrag nog eens te vertonen, dan een tastbare beloning zoals een snoepje. Door een compliment leert je kind welk gedrag je van hem waardeert. Je kunt je kind op verschillende manieren complimenteren: met woorden, knuffels, schouderklopjes of een trotse glimlach. Je kind voelt zich al beloond als jij genegenheid voor hem toont.
Hierbij is het goed om heel duidelijk het gedrag te prijzen, niet je kind zelf. Zeg liever niet: “Wat ben je toch een knappe meid”, maar zeg: “Wat knap dat je zelf op het potje hebt geplast” of “Ik vind het hartstikke goed van je dat je niet hebt gehuild bij de tandarts”.
Tastbare beloning
In plaats van een compliment kun je je kind ook een tastbare beloning geven. Dit is een goed middel wanneer je kind een grote stap voorwaarts in zijn ontwikkeling probeert te zetten. Bijvoorbeeld wanneer hij zijn best doet om niet meer in bed te plassen. Het is niet verstandig om je kind op deze manier te belonen voor alledaagse dingen, zoals het leegeten van zijn bord. Je kunt er beter voor kiezen een beloning te geven wanneer je kind iets doet wat niet tot zijn vaste taken behoort. Bijvoorbeeld wanneer je kind geduldig op je wacht wanneer jij een nieuwe broek aan het uitzoeken bent.
Een tastbare beloning kan van alles zijn. Je kunt je kind belonen met een leuk uitje, bijvoorbeeld naar de dierentuin of het zwembad. Je kunt er ook voor kiezen om hem te belonen met een snoepje of met nieuw speelgoed. Het is in ieder geval goed om de beloningen af te wisselen. Als je kind elke dag een snoepje krijgt, zal het effect verdwijnen.
Beloningssysteem
In plaats van af en toe een beloning te geven, kun je er ook voor kiezen een beloningssysteem op te stellen voor je kind. Dit kun je bijvoorbeeld gebruiken als je je kind iets wilt aanleren. Stel dat je je kind wilt leren om niet meer te schreeuwen in huis. Wat je dan kunt doen, is een soort kalender maken, waarop je kind voor elke dag dat hij niet heeft geschreeuwd, een sticker mag plakken. Voor een jong kind is deze sticker al een echte beloning. Met een ouder kind zou je kunnen afspreken dat hij een cadeautje krijgt wanneer hij de hele kalender vol heeft.
Voor een beloningssysteem moet je kind minstens 4 jaar oud zijn. Een jonger kind kan namelijk nog niet verder kijken dan de dag van vandaag. Hij zal waarschijnlijk heel enthousiast zijn over de beloofde beloning, maar na een paar dagen zal hij terugvallen in zijn oude gedrag. Bij een jonger kind is het beter om de beloning direct na zijn goede gedrag te geven. Dan snapt hij dat het zijn gedrag is dat tot een beloning heeft geleid.
Verrassing
Je kind zal het extra leuk vinden wanneer hij onverwacht wordt beloond voor zijn goede gedrag. Door deze aangename verrassing zal zijn positieve gedrag sterk worden aangewakkerd. Hij weet nu immers dat zijn vader of moeder trots op hem is als hij zich zo gedraagt.
Omkopen
Tenslotte kun je je kind ook een beloning in het vooruitzicht stellen. Wanneer je dit doet om iets van hem gedaan te krijgen, spreken we van omkopen. Zo kun je bijvoorbeeld beloven dat jullie morgen pannenkoeken gaan eten, als hij vandaag zijn andijvie opeet. Of je belooft met hem naar de speeltuin te gaan, als hij nu vijf minuten lief in zijn eentje gaat spelen. Het is niet verstandig om van omkopen een gewoonte te maken. Kinderen die regelmatig worden omgekocht, verwachten op den duur altijd een beloning, en doen vaak alleen nog iets om de beloning te krijgen. Bovendien kan je kind het idee krijgen dat elke handeling waar hij een beloning voor krijgt, vervelend is. Waarom zou hij anders worden beloond?