Beoordeeld door

Dorine Wiersma

Onderwijskundige

Wat houdt leerplicht in?

Als ouder ben je verantwoordelijk voor de naleving van de leerplichtwet. Dit houdt in dat je verplicht bent om je kleuter aan te melden op een basisschool. Vanaf drie jaar en tien maanden mag je kind al maximaal vijf keer naar school om te wennen. Hier lees je meer over het kiezen van een basisschool.

De leerplicht eindigt aan het einde van het schooljaar waarin je kind zestien jaar is geworden. De leerplicht duurt tot en met het einde van het schooljaar. Een kind dat 16 jaar wordt, moet het schooljaar dus eerst nog afmaken. Een schooljaar loopt van 1 augustus tot en met 31 juli.

Kwalificatieplicht: wat is het?

Voor jongeren tussen de 16 en 18 jaar die nog geen startkwalificatie hebben geldt de kwalificatieplicht. Een startkwalificatie is een diploma havo, vwo of mbo (niveau 2 of hoger). De kwalificatieplichtige jongeren moeten volledig dagonderwijs volgen. Ze mogen niet voltijd werken. De kwalificatieplicht is een van de maatregelen van de Rijksoverheid om schooluitval van jongeren tegen te gaan.

De kwalificatieplicht geldt niet voor jongeren die praktijkonderwijs gevolgd hebben. Of onderwijs hebben gevolgd in de uitstroomprofielen arbeidsmarktgericht of dagbesteding op het voortgezet speciaal onderwijs.

Leerplichtwet

De leerplichtwet geldt voor iedereen die in Nederland woont, dus ook voor kinderen met een niet-Nederlandse nationaliteit. Voor Nederlandse kinderen die in het buitenland wonen geldt de leerplichtwet niet.

Uitzondering jonge kinderen

Is een volledige schoolweek te veel voor je kind? Dan mag je je kind tot dat het 6 jaar is tot 5 uur per week thuishouden van school. Daarvoor heb je geen toestemming nodig. Je moet het wel bij de schooldirecteur en de leerkracht melden. Is je kind 6 jaar en is een volle week nog steeds te vermoeiend? Dan mag je kind in sommige gevallen tot 5 uur thuisblijven. Hiervoor heb je wel toestemming nodig van de schooldirecteur.

Toezicht door leerplichtambtenaar

De leerplichtwet bepaalt dat de gemeenten toezicht houden op de leerplicht. Daarom heeft iedere gemeente een leerplichtambtenaar. De leerplichtambtenaar ziet erop toe dat ouders, leerlingen en scholen de leerplichtwet naleven. Deze ambtenaar neemt meldingen van (dreigend) schoolverzuim in behandeling en levert een bijdrage aan het voorkomen en bestrijden van schoolverzuim.

Verlof buiten schoolvakanties

Leerplichtige kinderen mogen alleen verzuimen in geval van ziekte, religieuze feestdagen, een huwelijk en een begrafenis. Als ouder dien je de school tijdig in te lichten over de afwezigheid van je kind. Daarnaast heeft je kind vrij tijdens de schoolvakanties, feestdagen en door de school vastgestelde vrije dagen. Hierover lees je meer in de schoolgids van de school van je kind.

Leerplichtige leerlingen mogen niet buiten de schoolvakanties op vakantie. Er is wel een uitzondering voor kinderen die door het beroep van hun ouders onmogelijk tijdens de schoolvakanties op vakantie kunnen gaan. In dit geval kunnen ouders één keer per schooljaar voor maximaal tien dagen tijdens schooltijd op vakantie. Dit extra verlof mag niet plaatsvinden in de eerste twee weken na de zomervakantie en ouders moeten kunnen aantonen dat zij echt niet in de schoolvakanties op vakantie kunnen.

Verzoek tot vrijstelling

Ouders kunnen een ‘verzoek tot vrijstelling’ indienen bij de schooldirecteur. De schooldirecteur beslist of je daarvoor toestemming krijgt. Het verschilt per school hoe daarnaar gekeken wordt. Het is verstandig om de aanvraag zo vroeg mogelijk in te dienen. Ouders die zonder toestemming buiten de schoolvakanties op vakantie gaan, riskeren een boete van de leerplichtambtenaar.

Schoolverzuim boetes

De boete voor het schoolverzuim bedraagt ongeveer € 100 per dag dat je je kind van school houdt. Voor een week kan dat oplopen naar € 600 per gezin en voor twee weken komt het bedrag uit op € 900 per gezin. De boetes kunnen hoger liggen als je kind vaker verzuimt. In extreme gevallen van schoolverzuim kan zelfs de rechter eraan te pas komen. Als kinderen zonder goede redenen vaak of voor lange periodes niet naar school gaan, wordt soms ook de Raad voor de Kinderbescherming ingeschakeld.

Lees ook: Naar groep 1: zo bereid je je kind en jezelf voor

Ontdek meer tips en adviezen van deskundige Dorine Wiersma.