Beoordeeld door

Lotte Cats

Onderwijsdeskundige bij Ouders & Onderwijs

Voorbereiden op de eerste schooldag

Begin ruim van tevoren met het praten over de basisschool. Dat helpt echt. Leg uit wat er gaat gebeuren en wat je kind kan verwachten. Voorlezen uit boekjes over naar school gaan kan hierbij ook helpen. Zo wordt het idee van school minder spannend en meer vertrouwd. Maak er iets leuks en positiefs van.

Bezoek de school vooraf

Ga met je kind een keer naar de school toe, speel op het schoolplein of loop er even langs. Praat er samen over en maak er een leuk uitje van. Zo kan je kind al een beetje ontdekken waar hij straks naar toe gaat. Veel basisscholen bieden wendagen of kijkmomenten aan. Dit geeft je kind de kans om alvast kennis te maken met de juf of meester, de klas en de omgeving. Informeer bij de school naar de mogelijkheden.

Oefen dagelijkse routines

Van je kind wordt een bepaalde mate van zelfredzaamheid verwacht. Stimuleer zelfstandigheid door thuis te oefenen met aankleden, naar de wc gaan (inclusief afvegen) en bijvoorbeeld het openen van de broodtrommel. Dit vergroot het zelfvertrouwen van je kind en maakt de overgang naar school makkelijker. Blijf lekker oefenen thuis, je kind zal snel vorderingen maken.

Wat neem je mee naar school?

Zorg ervoor dat je kind op de eerste schooldag de juiste spullen bij zich heeft:

• Een stevige rugzak
• Een broodtrommel, fruitbakje en drinkbeker
• Een gymtas met gymschoenen en evt. gymkleding
• Een extra setje kleding (mocht er een ongelukje gebeuren)

Laat je kind zelf meebeslissen bij het uitkiezen van deze spullen. Dat maakt het extra leuk en geeft een gevoel van betrokkenheid. Label alle items duidelijk met de naam van je kind om verwarring te voorkomen.

TIP! Bekijk deze checklist voor je kind naar school gaat.

Zorg voor makkelijke kleding

Kies voor kleding die je kind makkelijk zelf uit en aan kan trekken, vooral voor de gymles. Kleding zonder lastige knoopjes, ritsen of riemen zijn ideaal, net als schoenen met klittenband. Om te voorkomen dat je kind schoenen verkeerd om aantrekt, kun je binnenin de schoenen plaatjes of pijltjes plakken.

Wennen aan de basisschool

Een aantal weken voor je kind vier wordt, mag je kind op veel scholen komen wennen. Vanaf 3 jaar en 10 dagen om precies te zijn. Je kind mag maximaal 5 dagen komen wennen. Dit kunnen hele of halve dagen zijn. Vraag bij de school hoe dit geregeld is. Op de wendagen kan je kind alvast de sfeer kan proeven in de klas en de juf of meester leren kennen. Informeer bij de school naar de mogelijkheden en regels rondom wendagen.

Een goede start op de dag

• Vaste ochtendroutine
  Kinderen gedijen goed bij regelmaat. Een vaste ochtendroutine helpt om de dag rustig te beginnen. Sta op tijd op, ontbijt samen en zorg dat alles klaarstaat voor vertrek.

• Op tijd naar bed
  Een goede nachtrust is essentieel. Zorg dat je kind op tijd naar bed gaat, zodat hij uitgerust aan de schooldag begint. Begin een week voor de eerste schooldag met het aanpassen van de bedtijd als dat nodig is, zodat je kind gewend is aan het nieuwe ritme.

Afscheid nemen: kort maar krachtig

Het afscheid op de eerste schooldag kan emotioneel zijn. Houd het kort en positief. Leg uit dat je later op de dag terugkomt en wie je kind ophaalt. Een korte knuffel en een duidelijke afscheidszin kunnen helpen. Rek het afscheid niet onnodig uit, ook niet als je kind verdrietig is. Meestal zijn kinderen snel weer vrolijk, zodra ze in de klas bezig zijn.

Na school: praten en luisteren

Na de eerste schooldag is het belangrijk om met je kind te praten over de ervaringen. Stel open vragen zoals:

• “Wat vond je het leukste vandaag?”
• “Met wie heb je gespeeld?”
• “Heb je iets nieuws geleerd?”

Luister aandachtig en toon interesse. Dit helpt je kind om de dag te verwerken en zich gehoord te voelen. Weet ook dat niet elk kind school direct leuk vindt. Praat met je kind over de schooldag en stel specifieke vragen, zoals: “Wat vond je leuk vandaag?” of “Met wie heb je gespeeld?”. Als je kind moeite heeft met wennen, erken die gevoelens zonder ze kleiner te maken. Geef je kind de tijd om aan de nieuwe situatie te wennen. Het komt vaak vanzelf goed.

Verdiep je in de schoolcultuur

De leerkracht is je eerste aanspreekpunt, maar er gebeurt veel buiten de klas om. Informeer naar groeps-apps, hulpouders en speelafspraakjes. Kijk ook hoe verjaardagen en de laatste schooldag worden gevierd. Praat met ouders op het schoolplein om de ongeschreven regels en gewoontes te leren kennen.

7 veelgestelde vragen over de eerste schooldag

Voor de eerste schooldag aanbreekt, zit je vaak met een hoofd vol vragen. Hoe zal het straks gaan? Is mijn kind er klaar voor? Niet zo gek, want ook voor jou als ouder is dit een totaal nieuwe ervaring. Tenminste als het om je eerste kind gaat natuurlijk. We beantwoorden zeven veelgestelde vragen van ouders.

1. Wat als mijn kind moeite heeft met wennen?

Het is normaal dat kinderen tijd nodig hebben om te wennen aan de basisschool. Geef je kind de ruimte om gevoelens te uiten en praat er samen over. Vaak komt het dan vanzelf goed. Als het echt niet gaat, overleg met de leerkracht. Samen kunnen jullie dan kijken naar een passende oplossing.

2. Moet mijn kind zindelijk zijn voor de basisschool?

De meeste scholen verwachten dat kinderen zindelijk zijn bij de start. Oefen dit thuis en zorg voor makkelijke kleding die je kind zelf aan en uit kan trekken. Mocht het zindelijk worden nog niet soepel verlopen, bespreek dit dan vooraf met de juf of meester. In dit artikel vind je meer informatie: Niet zindelijk en naar school? Dit wil je weten.

3. Wat als mijn kind ziek is?

Als je kind ziek is, meld je dit bij de school. Dit kan vaak telefonisch of via een app. Zo weet de school dat je kind niet komt en kunnen ze dit registreren.

4. Wat moet mijn kind al zelf kunnen?

Er wordt op school een bepaalde zelfredzaamheid verwacht van je kind. Denk aan dingen als zelf aan- en uitkleden als ze gaan gymmen, zelf jas uit- en aandoen en ophangen, broodtrommel en beker uit de tas halen en zelfstandig naar de wc gaan (inclusief afvegen bij een grote boodschap). Dat voelt als een heleboel vaardigheden en misschien denk je: help, dat kan mijn kind nog niet goed! Door thuis te oefenen, zal je kind snel grote sprongen maken.

5. Wat leert mijn kind in de kleuterklas?

In de kleuterklas leert je kind vooral spelenderwijs. Ze ontdekken de wereld om hen heen door te spelen, zingen, knutselen en verhalen vertellen. Ze leren basisvaardigheden zoals tellen, kleuren herkennen en vormen onderscheiden. Daarnaast ontwikkelen ze sociale vaardigheden door samen te spelen en te delen met andere kinderen. Het is een leuke en leerzame tijd waarin ze zich op hun eigen tempo kunnen ontwikkelen.

TIP! Lees het artikel Dit leert je kind in groep 1 en 2

6. Wat meenemen op de eerste schooldag?

Op de eerste schooldag neemt je kind een rugzak mee met daarin een beker, eventueel bakje fruit en broodtrommel. Ook is het slim om gymspullen mee te geven en een extra setje kleding voor het geval er een ongelukje op bijvoorbeeld de wc gebeurt. Gymkleding is niet altijd nodig, omdat kleuterklassen vaak in hun ondergoed gymmen. Vraag dit vooraf even na. Meer tips en een handige checklist vind je in dit artikel: Wat moet mijn kind mee naar school?.

7. Hoe kun je als ouder het best afscheid nemen?

Als je kind voor het eerst naar school gaat, kan afscheid nemen best spannend zijn. Breng je kind naar de klas, geef een knuffel en een kus, en zeg dat je ze later weer ophaalt. Probeer het kort te houden en blijf positief, zodat je kind zich veilig en gerust voelt. De leraar is er om je kind op te vangen en te helpen bij de overgang. Hoe het deurbeleid is, verschilt per school. Vaak mag je als ouder de eerste periode even mee naar binnen. Later bouw je dit af en neem je buiten afscheid. Je zult dan trots toekijken hoe wijs je kind zelf de school binnenstapt!

Ontdek meer tips en adviezen van deskundige Lotte Cats.