Wat veroorzaakt oorpijn?

Kinderen kunnen klagen over oorpijn of aan een oor trekken als gevolg van verschillende oorzaken, waaronder:

• Oorontsteking, ook wel bekend als middenoorontsteking: Een infectie van het middenoor (de ruimte achter het trommelvlies) is de meest voorkomende oorzaak van oorpijn. Oorinfecties kunnen worden veroorzaakt door virussen of bacteriën, en vaak kan een arts het onderscheid maken door het trommelvlies te onderzoeken.

• Vochtophoping in het oor: Vochtophoping in het oor, zoals bij een ophoping van vocht in het middenoor, kan leiden tot oorpijn bij kinderen. Als de buis van Eustachius niet goed functioneert, kan vocht niet goed uit het middenoor worden afgevoerd. Dit kan leiden tot drukopbouw in het middenoor, wat pijn en ongemak in het oor veroorzaakt.

• Zwemmersoor: Dit is een infectie of irritatie van de huid langs de gehoorgang. Het belangrijkste symptoom is jeuk in de gehoorgang, maar als de gehoorgang geïnfecteerd raakt, kan deze ook pijnlijk worden. Zwemmersoor komt vooral voor bij mensen die veel zwemmen, vooral in de zomer.

• Vastzittend oorsmeer: Een grote klomp hard oorsmeer kan milde oorpijn veroorzaken. Als oorsmeer dieper in de gehoorgang wordt geduwd, bijvoorbeeld door het gebruik van wattenstaafjes, kan de gehoorgang verstopt raken en de pijn verergeren.

• Vastzittend voorwerp in het oor: Kinderen steken nog wel eens dingen op plekken waar ze niet horen. Als je het vermoeden hebt dat er iets in het oor van je kind zit, ga dan niet zelf proberen om het item eruit te halen. Je hebt grote kans dat je het juist verder de gehoorgang induwt.

• Verwonding in de gehoorgang Een verwonding aan de gehoorgang kan optreden als bijvoorbeeld een wattenstaafje of vingernagel de gehoorgang bekrast.

• Tandproblemen, zoals doorkomende tanden: bij doorkomende tanden kunnen kinderen ook oorpijn ervaren. Wanneer nieuwe tanden door het tandvlees breken, kan dit ongemak en pijn veroorzaken in de kaak- en oorregio, omdat de druk op het omliggende weefsel toeneemt.

• Keelpijn: Keelpijn kan oorpijn bij kinderen veroorzaken omdat de keel en het oor met elkaar verbonden zijn door de buis van Eustachius. Deze buis loopt van het middenoor naar de achterkant van de keel. Wanneer de keel geïnfecteerd is, bijvoorbeeld door een keelontsteking (tonsillitis) of een virale infectie, kan de ontsteking zich verspreiden naar de buis van Eustachius en het middenoor aantasten. Dit kan leiden tot oorpijn.

• Abces in de gehoorgang: Een infectie van een haarzakje in de gehoorgang kan zeer pijnlijk zijn en wordt gekenmerkt door een klein rood bultje, dat soms verandert in een puistje en moet worden behandeld.

• Vliegtuigoor: Bij een verstopte gehoorgang kan een plotselinge drukverandering, zoals tijdens het landen in een vliegtuig of rijden in de bergen, het trommelvlies uitrekken, wat intense oorpijn kan veroorzaken.

Uitwendige oorontsteking

Een ontsteking van het uitwendige oor, dit is het gedeelte vóór het trommelvlies, ontstaat meestal door de aanwezigheid van vocht, waarin zich bacteriën of schimmels hebben ontwikkeld. Ook kan er eczeem aanwezig zijn of kunnen door peuteren of te veel reinigen irritaties optreden, die jeuk en pijn tot gevolg hebben.

Middenoorontsteking

Oorpijn kan ook worden veroorzaakt door een ontsteking van het middenoor, dit is het gedeelte van het oor dat zich achter het trommelvlies bevindt. Kinderen tot 6 jaar zijn extra gevoelig voor een middenoorontsteking. Dit komt omdat zij nog geen compleet afweersysteem hebben opgebouwd. Dat is ook de reden dat een middenoorontsteking vaak ontstaat bij kinderen die net een verkoudheid, mazelen of waterpokken hebben gehad. Een middenoorontsteking is meestal het gevolg van onvoldoende beluchting of afvoer via de zogenaamde ‘buis van Eustachius’.

• Deze buis vormt de verbinding tussen het middenoor en de neusholte. Bij een ontsteking van het middenoor kan er door ophoping van slijm en etter druk ontstaan op het trommelvlies, wat erg pijnlijk is. De term loopoor wordt meestal gebruikt om aan te geven dat een middenoorontsteking is doorgebroken, alhoewel het soms ook een gehoorgangontsteking kan betekenen.

Andere oorzaak oorpijn

Een andere oorzaak van oorpijn is de aanwezigheid van een puistje in de uitwendige gehoorgang. Vooral bij spanning op het kleine klepje, dat zich aan de voorkant van de gehooropening bevindt of bij het trekken aan het oorlelletje, kan dit bijzonder pijnlijk zijn. Ook pijn aan de kaak, het kaakgewricht of aan de achterste kiezen kan als oorpijn worden gevoeld. Tenslotte kunnen ook ontstoken amandelen oorpijn veroorzaken. Je kind kan in het voorjaar ook last van zijn oren krijgen door lente-oren.

Oorpijn herkennen bij baby’s en jonge kinderen

Oorpijn kan voorkomen bij jonge kinderen als ze:

• Hun oren aanraken of eraan trekken.
• Niet reageren op specifieke geluiden.
• Een lichaamstemperatuur van 38 °C of hoger hebben.
• Geïrriteerd of rusteloos zijn.
• Niet meer willen eten.
• Hun evenwicht verliezen.
• Oorpijn kan zich voordoen in één of beide oren.

Symptomen oorpijn

• Tijdelijk gehoorverlies
• Oorsuizen
• Jeuk
• Pijn in het oor (zoals de benaming ‘oorpijn’ eigenlijk al zegt)
• Soms komt het voor dat je kind last krijgt van een aantal bijverschijnselen, zoals verkoudheid, overgeven, hoge koorts en diarree.

Wat moet je doen als je kind oorpijn heeft?

Als je denkt dat je kind een oorontsteking heeft, is het verstandig om contact op te nemen met je huisarts. Een verwaarloosde middenoorontsteking kan leiden tot ernstige complicaties, zoals een hersenvliesontsteking. Wanneer je kind een loopoor heeft dat al twee weken aanhoudt, is het ook aan te raden om je huisarts te raadplegen. Waarschijnlijk zal hij oor- of neusdruppels voorschrijven of kiezen voor een behandeling met een antibioticum.

Ga nooit met een wattenstaafje of een ander voorwerp in het oor van je kind. Hiermee kun je namelijk zijn trommelvlies beschadigen en een middenoorontsteking veroorzaken. Doe ook geen watjes in zijn oren, want de pluisjes die achterblijven, kunnen het oor vervuilen en een infectie tot gevolg hebben. Propjes oorsmeer kunnen zachter worden gemaakt door enkele dagen twee keer per dag te druppelen met een natuurlijke olie zoals olijfolie. Doe dit niet als je niet weet of het trommelvlies nog intact is. Om gehoorbeschadiging te voorkomen mag de olie namelijk niet in het middenoor doordringen.

Oordruppels bij oorpijn

Ook het druppelen (bij oorpijn) met lidocaine-oordruppels is om dezelfde reden onverstandig. Bij problemen zal de huisarts het propje verwijderen (oor uitspuiten). Pas vooral op met (subtropische) zwembaden. Kinderen lopen daar vaak een oorontsteking op, omdat bacteriën in het warme water goed gedijen. Rubber dopjes helpen wel tegen de druk van het water in het oor tijdens het zwemmen, maar niet tegen infecties.

Was uitsluitend de oorschelp van je kind. Gebruik alleen water en geen zeep. Door zeepresten kunnen propjes oorsmeer ontstaan. Ga nooit met een wattenstaafje in het oor van je kind. Hiermee kun je zijn trommelvlies beschadigen. Is je kind ouder dan twee jaar, dan kun je paracetamol en neusspray gebruiken. Is de oorpijn daarna niet over, dan moet de huisarts worden geraadpleegd.

Neusspray bij oorpijn

Het lijkt misschien vreemd om een neusspray te gebruiken, maar daar is een goede reden voor. Het middenoor staat in verbinding met de buitenwereld via de ‘buis van Eustachius’ die in de neus uitkomt. Als die buis dicht zit kan vocht of etter (snot), wat bij een infectie in het middenoor wordt geproduceerd, niet afvloeien. Dit veroorzaakt pijn en gehoorverlies. Een neusspray doet het slijmvlies van de neus en buis van Eustachius slinken, waardoor het vocht weer kan afvloeien en de druk afneemt. Je kunt ook kiezen voor een homeopathisch middel. Bij steeds terugkerende oorontstekingen en doofheid kun je vragen om een verwijzing naar de KNO-arts bij je huisarts.

Hoe lang duurt oorontsteking bij je kind?

De duur van een oorontsteking bij een kind kan variëren, afhankelijk van verschillende factoren, zoals de oorzaak van de ontsteking, de ernst van de infectie en de behandeling die wordt gegeven. Over het algemeen zijn er twee soorten oorontstekingen bij kinderen: een middenoorontsteking (ook wel otitis media genoemd) en een uitwendige oorontsteking (zwemmersoor).

1. Middenoorontsteking: Een acute middenoorontsteking kan enkele dagen tot een week aanhouden, maar met de juiste behandeling kunnen de symptomen vaak binnen enkele dagen verbeteren. Een chronische middenoorontsteking kan maandenlang aanhouden en kan herhaalde episodes van infectie en symptomen veroorzaken.

2. Uitwendige Oorontsteking (zwemmersoor): Zwemmersoor kan meestal enkele dagen tot een paar weken duren, afhankelijk van de ernst van de infectie en de behandeling. Met de juiste medicatie kunnen de symptomen verbeteren en kan de infectie worden opgelost.

Wanneer moet ik de dokter bellen voor oorpijn?

Bel de dokter als je thuiszorgmaatregelen hebt uitgeprobeerd en je kind geen verbetering vertoont, als de pijn ernstig is, of als de pijn is ontstaan na een verwonding. Het is belangrijk dat als je denkt dat je kind een oorontsteking heeft, of als de symptomen aanhouden of verergeren, je contact moet opnemen met je huisarts. De arts kan de juiste diagnose stellen en de meest geschikte behandeling aanbevelen om het herstel te versnellen en eventuele complicaties te voorkomen. Het is niet verstandig om een oorontsteking bij een kind onbehandeld te laten, omdat dit ernstige gevolgen kan hebben, zoals gehoorverlies of verspreiding van de infectie naar andere delen van het lichaam.

Als je je zorgen maakt of als de oorpijn van je kind niet binnen drie dagen is verbeterd, moet je naar de dokter gaan. Bel ook de dokter in de volgende gevallen:

• Als je kind moeite heeft met het drinken van vloeistoffen of moet overgeven.
• Als er bloed of pus uit het oor komt.
• Bij waargenomen zwelling, roodheid of een donkerdere huidskleur rond of achter het oor.
• Als het pijnlijke oor meer uitsteekt aan de zijkant van het hoofd dan het andere oor.
• Als je kind ook koorts heeft, nekpijn of hoofdpijn ervaart.
• Als je kleintje oorpijn heeft en jonger is dan drie maanden
• Als je merkt dat je kind zich beroerder begint te voelen.
• Als je kind wat suf lijkt te worden.
• Als je kind niet zo goed meer drinkt, veel minder dan normaal.
• Als die oorpijn maar niet wil minderen of steeds oorpijn krijgt.
• Als je kind huilt als je zachtjes drukt op dat stukje achter zijn/haar oor.
• Als het oor van je kind een beetje van zijn/haar hoofd lijkt af te staan.
• Als je kleintje naast oorpijn ook last heeft van hoofdpijn of nekpijn.
• Als je baby oorpijn heeft jonger is dan 6 maanden en een temperatuur heeft van meer dan 38°C
• Als je peuter nog geen 2 jaar oud is en last heeft van beide oren.
• Als de koorts of pijn na drie dagen niet minder wordt.
• Als je kleintje het Downsyndroom heeft en oorpijn heeft.
• Gehoorverlies of een verandering in het gehoor hebben

Gelukkig wordt de oorpijn van je kleintje waarschijnlijk vanzelf beter. Met jouw hulp, liefde en zorg zou hij zich binnen een paar dagen veel beter moeten voelen.

Lees ook: En dan wordt je kind ziek vlak voor je vakantie. Help!