Mijn kind heeft voorkeur voor een ouder
Soms ontwikkelen kinderen een sterke voorkeur voor één ouder, terwijl ze zich afkerig opstellen tegenover de ander. Het kan voor ouders best moeilijk zijn wanneer hun peuter of kleuter duidelijk een voorkeur heeft voor één ouder. In dit artikel leggen we uit waarom dit gebeurt, wat je eraan kunt doen en hoe je als gezin hier het beste mee om kunt gaan.
Waarom heeft mijn kind een voorkeur voor één ouder?
Het is heel normaal voor jonge kinderen om een voorkeur te hebben voor één ouder. Dit kan veranderen in de loop van de tijd. Kinderen voelen zich vaak meer aangetrokken tot de ouder met wie ze de meeste tijd doorbrengen of die op dat moment hun behoefte beter vervult. Hechting speelt ook een grote rol. Kinderen hechten zich sterk aan hun ouders en kunnen soms één ouder verkiezen boven de ander vanwege een veilige en vertrouwde band. Dit is een belangrijk onderdeel van hun emotionele ontwikkeling.
Een voorkeur voor een ouder is anders dan eenkennigheid. Eenkennigheid is een fase in de ontwikkeling waarbij een kind sterk aan één persoon hangt en angstig is voor vreemden. Dit is normaal en komt vaak voor bij baby’s tussen de 9 en 18 maanden. Het ene kind is wel eenkenniger dan het andere.
Hechtingstheorie
Volgens de hechtingstheorie van John Bowlby hechten kinderen zich aan de ouder die het meest consistent reageert op hun behoeften. Dit betekent niet dat de andere ouder minder belangrijk is, maar dat kinderen zich op bepaalde momenten meer verbonden kunnen voelen met één ouder. Dr. Mary Ainsworth, een collega van Bowlby, benadrukt dat een veilige hechting belangrijk is voor de emotionele ontwikkeling van het kind.
Oorzaken van voorkeur
De voorkeur voor één ouder kan per kind verschillen en varieert in hoe lang het duurt. Soms wil een kind op specifieke momenten, zoals bedtijd, alleen door één ouder worden geholpen en maakt het de rest van de dag niets uit. De redenen hiervoor kunnen uiteenlopend zijn. Er zijn verschillende redenen waarom een kind een voorkeur voor één ouder kan ontwikkelen:
- Aanwezigheid: de ouder die het meeste tijd doorbrengt met het kind, wordt vaak gezien als de meest vertrouwde figuur.
- Borstvoeding: bij baby’s kan borstvoeding een rol spelen, omdat zij dan vaker bij de moeder zijn.
- Verzorgingstaken: De ouder die de meeste zorgtaken op zich neemt, wordt vaak de voorkeursouder.
- Persoonlijkheid: een kind kan zich meer aangetrokken voelen tot de ouder die beter bij zijn of haar karakter past.
- Opvoedstijl: verschillende opvoedstijlen kunnen ervoor zorgen dat een kind zich meer aangetrokken voelt tot de ouder die meer toegeeft of minder streng is.
- Levensfase: de voorkeur kan wisselen afhankelijk van de ontwikkelingsfase van het kind, zoals de peuterpuberteit.
- Huid-op-huidcontact: vooral in de eerste maanden kan frequent huid-op-huidcontact de band met een ouder versterken.
- Stress en stabiliteit: in stressvolle situaties kan een kind de voorkeur geven aan de ouder die meer stabiliteit en veiligheid biedt.
- Aanpassing aan signalen: de ouder die gevoeliger is voor de signalen van het kind en hier beter op reageert, kan de voorkeur krijgen.
- Externe factoren: gebeurtenissen zoals een verhuizing, scheiding, of verandering in de gezinsdynamiek kunnen ook invloed hebben op de voorkeur van een kind.
5 Tips voor wat je kunt doen als je kind een voorkeur heeft voor je partner
Het is begrijpelijk dat het pijn doet als je kind je afwijst, maar het betekent niet dat hij meer van de andere ouder houdt. Hier zijn enkele tips om er goed mee om te gaan:
- Vat het niet persoonlijk op: Het is een fase en gaat meestal vanzelf over.
- Blijf rustig en consequent: Geef niet toe aan het gedrag van je kind als hij je afwijst.
- Verdeel de taken: Laat de andere ouder ook zorgtaken uitvoeren, zelfs als je kind dat niet wil.
- Blijf jezelf: Ga geen dingen doen die niet bij je passen om de voorkeur van je kind te winnen.
- Tijd samen doorbrengen: Breng kwalitatieve tijd door met je kind. Doe leuke activiteiten samen, zoals spelen, lezen of knutselen. Dit helpt om jullie band te versterken. Probeer regelmatig een-op-een tijd in te plannen.
- Werk samen als ouders: Zorg ervoor dat jullie als ouders op één lijn zitten. Bespreek hoe jullie beiden betrokken kunnen blijven bij de zorg en opvoeding van jullie kind. Geef elkaar de ruimte en steun, zodat het kind zich veilig voelt bij beide ouders.
- Blijf positief: Blijf positief en optimistisch. Kinderen voelen vaak de emoties van hun ouders aan. Als je zelf rustig en positief blijft, zal je kind zich ook veiliger en comfortabeler voelen.
- Voorkom spanning tussen ouders: Een voorkeur van je kind kan spanning en ruzie veroorzaken tussen ouders. Probeer dit te voorkomen door samen een lijn te trekken in de opvoeding en elkaar hierin te steunen. Verwennen om de voorkeur van je kind te winnen werkt niet en kan zelfs averechts werken.
In de meeste gevallen is oudervoorkeur tijdelijk en onschadelijk. Als de voorkeur echter leidt tot ernstige spanningen binnen het gezin, het welzijn van andere gezinsleden wordt beïnvloed, of als je kind extreme angst vertoont bij afwezigheid van de voorkeursouder, kan het nuttig zijn om een kinderpsycholoog te raadplegen.
Creër een warme en ondersteunende omgeving
Een voorkeur voor één ouder is een veelvoorkomend verschijnsel bij peuters en kleuters. Door geduldig, liefdevol en consistent te zijn, kunnen ouders samen werken aan een gezonde en evenwichtige relatie met hun kind. Blijf communiceren, breng tijd samen door en zoek indien nodig professionele hulp. Zo creëer je een warme en ondersteunende omgeving waarin je kind zich veilig en geliefd voelt bij beide ouders. Volgens experts hebben kinderen die een sterke band hebben met beide ouders vaak een betere emotionele ontwikkeling. Dr. Laura Markham, auteur en opvoedingsdeskundige, zegt: “Kinderen die zich veilig en geliefd voelen door beide ouders ontwikkelen meestal een beter zelfbeeld en zijn beter in staat om gezonde relaties op te bouwen.”