Benieuwd hoe lang je kind wordt als hij straks is uitgegroeid? We kunnen niet in de toekomst kijken, maar met verschillende methodes kun je wel een schatting doen.

Groeicurve kind 1 - 4 jaar

In onderstaande groeigrafiek kun je de gemiddelde lengte van een kind bij een bepaalde leeftijd zien.

Dit bepaalt de lengte van je kind

De lengtegroei wordt voor ongeveer 80% genetisch bepaald. Zo krijgen kleine ouders, kleine kinderen en grote ouders, grote kinderen. Ook zijn jongens gemiddeld groter dan meisjes. Het feit dat het hier om gemiddelden gaat, geeft aan dat er veel variaties mogelijk zijn. Er zijn maar weinig kinderen die precies voldoen aan het profiel van het gemiddelde kind. Maak je dus geen zorgen als je kind groter of juist kleiner is dan de waarden in de groeigrafiek. Een afwijking van 8 centimeter boven of onder het gemiddelde is bijvoorbeeld heel normaal. Als je kind boven de groeicurve zit, betekent dit niet dat hij of zij ook een langer dan gemiddeld zal zijn na de puberteit. Een lang kind wordt niet per se een lange volwassene - net zoals kleine baby’s niet altijd klein blijven als ze volwassen zijn.

De meeste kinderen volgen wel de stijging van de lijn. Als je kind met anderhalf jaar iets kleiner is dan het gemiddelde kind, zal hij als hij ouder wordt in verhouding waarschijnlijk telkens iets kleiner blijven. Je kind volgt dan wel het gemiddelde groeipatroon. Overigens gebeurt het ook regelmatig dat een kind zijn eigen, individuele groeipatroon volgt. Pas als dat erg veel afwijkt van het gemiddelde groeipatroon is het verstandig om contact op te nemen met je huisarts.

Lees ook: alles wat je wilt weten over het gewicht van je kind

Toekomstige lengte kind berekenen

Er zijn veel verschillende methoden ontwikkeld om de volwassen lengte van een kind te voorspellen, sommige nauwkeuriger dan andere. Hoe nauwkeurig de methode ook is, het voorspellen van de lengte is geen exacte wetenschap. Het is mogelijk dat de lengte van een kind aanzienlijk afwijkt van de voorspelling. Met onderstaande formule kun je de vermoedelijke uiteindelijke lengte van je zoon of dochter voorspellen.

Formule jongen

(V + M + 13) : 2 + 3. ‘V’ staat voor de lengte van de vader en ‘M’ voor de lengte van de moeder.

Formule meisje

(V + M - 13) : 2 + 3. Bij de lengte van de ouders wordt dertien centimeter opgeteld of afgetrokken omdat jongens gemiddeld dertien centimeter langer worden dan meisjes.

De drie centimeter die bij het uiteindelijke getal wordt opgeteld, staat voor het verschil tussen de generaties: elke generatie is gemiddeld drie centimeter langer dan de vorige. Bedenk wel dat het hier gaat om een schatting. Je kind kan ook heel goed net iets langer worden of kleiner blijven dan het berekende getal. Anders zouden broertjes of zusjes immers altijd even lang zijn.

Groeicalculator

Er zijn verschillende formules die je kunt hanteren voor het voorspellen van de lengte van je kind. Onafhankelijk onderzoeksbureau TNO maakte op basis van jarenlange onderzoeksresultaten deze Groeicalculator voor Ouders.

De lengte van je kind berekenen met de skeletleeftijd

Een nauwkeurigere schatting van de toekomstige lengte van je kind kan met de skeletleeftijd gemaakt worden. Hierbij wordt de skeletleeftijd berekend aan de hand van de verkalking van botten. Je kind stopt met groeien als al het groeikraakbeen in de botten verkalkt is. Met behulp van een röntgenfoto is die verkalking goed zichtbaar en kan de skeletleeftijd worden vastgesteld. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij kinderen met een groeiachterstand. Zo kan met behulp van de skeletleeftijd een eventuele behandeling worden bepaald.

Hoe meet je je kind op?

Om de lengte van je kind te meten, kun je het beste gebruik maken van een meetlat aan de muur. Zorg ervoor dat deze precies op de juiste hoogte hangt. Als je geen meetlat hebt, kun je je kleine ook met zijn rug tegen de muur laten staan. Leg vervolgens een plat en stevig voorwerp op zijn hoofd (bijvoorbeeld een boek) en zet een streepje waar de onderkant van dit voorwerp tegen de muur aan komt.

Vervolgens meet je de afstand van het streepje naar de grond. Let er bij het meten goed op dat je kind met zijn voeten plat op de grond staat. Zijn rug moet recht tegen de muur liggen en hij moet zijn hoofd goed rechtop houden. Houd daarbij rekening met het verschil tussen ochtend en avond: ’s avonds is je kind iets kleiner dan ’s ochtends, omdat de zwaartekracht dan de hele dag op zijn ruggengraat heeft gedrukt.

Wanneer moet ik me zorgen maken over de groei van mijn kind?

Als je bang bent dat je kind niet in het verwachte tempo groeit, praat dan met je huisarts. Die kan je een groeigrafiek laten zien van de gemiddelde groei voor de leeftijd en het geslacht van je kind. De huisarts van je kind kan een grafiek gebruiken om de groei van je kind in kaart te brengen. Als je kind plotseling langzamer lijkt te groeien of ver onder de gemiddelde groeicurve zit, kan de huisarts je kind doorverwijzen naar een endocrinoloog. Deze arts is gespecialiseerd in hormonen, waaronder groeihormonen die een rol spelen bij de lengte van je kind. Als de arts van je kind vreest dat je kind een genetische aandoening heeft, kan hij je doorverwijzen naar een genetisch specialist.

Voorbeelden van factoren die de groei van je kind beïnvloeden zijn:

• Absorptieproblemen met voedsel
• Nieraandoeningen
• Overeten en voedingstoestand
• Schildklieraandoeningen
• Aandoeningen van het groeihormoon
• Hart- of longaandoeningen

Een endocrinoloog kan het bloed van je kind onderzoeken en andere tests uitvoeren om vast te stellen welke factoren de groei van je kind kunnen beïnvloeden.

Wat zijn de oorzaken van lengteverschillen?

De verschillen in lengte worden allereerst veroorzaakt door erfelijke factoren. Als jij en je partner allebei tamelijk lang zijn, is het erg waarschijnlijk dat jullie kind ook langer is dan het gemiddelde kind. Deze erfelijke factoren worden beïnvloed door omgevingsfactoren, zoals voeding en ziekte.

Een kind dat goed te eten krijgt en tijdens zijn jeugd niet wordt getroffen door ernstige ziekten zal langer worden dan zijn ondervoede en zieke broertje met dezelfde genen. Hoe lang je kind wordt, heeft ook te maken met zijn geslacht. Jongens worden gemiddeld dertien centimeter langer dan meisjes. Dit verschil openbaart zich meestal pas na de groeispurt die je kind in zijn puberteit doormaakt. Maar ook als dreumes en peuter zijn jongetjes vaak iets langer dan meisjes. Tijdens de kleutertijd valt dit verschil vaak weer weg.

Factoren die de lengte kunnen beïnvloeden

Genen hebben de grootste invloed op de volwassen lengte van een kind. Naast genetica zijn er andere factoren zoals de algemene gezondheid die de lengte kunnen beïnvloeden.

Hier zijn vier dingen die de lengte van je kind in de toekomst kunnen beïnvloeden.

• Voeding - Zonder een goed dieet groeien kinderen niet normaal. Voldoende voedzame voeding tijdens het groeien heeft veel invloed op de groei.

• Medische aandoeningen - Sommige kinderen worden geboren met of ontwikkelen ernstige medische aandoeningen die de groei kunnen belemmeren als ze niet worden behandeld.

• Slaap - Zorg ervoor dat je kind elke nacht goed slaapt. Ongeveer 70% tot 80% van het groeihormoon wordt afgescheiden tijdens de slaap.

• Emotioneel welzijn - Kinderen bereiken hun volledige groeipotentieel in een liefdevolle, verzorgende en ondersteunende gezinsomgeving. Emotionele verwaarlozing en overmatige spanning of angst kunnen de groei belemmeren.

Tot welke leeftijd groei je?

Baby’s en peuters groeien het snelst. Deze groeisnelheid neemt snel af vanaf ongeveer 2 jaar. Tijdens de puberteit neemt de groeisnelheid weer toe. Na de puberteit neemt hij langzaam af tot nul. Dit wordt gewoonlijk de puberale groeispurt genoemd. Het groeiproces verschilt tussen meisjes en jongens. Bij meisjes verloopt de groei in de kindertijd snel, en wanneer zij de puberteit bereiken, versnelt dit snel. Zij bereiken hun volwassen lengte meestal op de leeftijd van 14-15 jaar of een paar jaar na de eerste menstruatie. Jongens komen later in de puberteit dan meisjes. Zij beginnen op de leeftijd van 12-15 jaar. Hierdoor begint de puberale groeispurt ongeveer twee jaar later dan bij meisjes. De meeste jongens groeien minder snel in de lengte rond hun 16e, maar hun lichaamsmassa (vooral spieren) blijft zich ontwikkelen.

Het einde van de groeispurt betekent ook het einde van de puberteit. Na 19 jaar is de kans op langer worden zeer ongebruikelijk.