Voogdij regelen: hoe doe je dat en wie kies je als voogd?
Zodra je baby wordt geboren, verandert je leven compleet. Samen met je partner wil je het beste voor je kind en jullie gezin. Regel je officiële zaken dus goed, zoals het aanvragen van gezag en het vastleggen van jullie wensen in een testament. Denk ook na over voogdij. Want waar gaat jullie kind heen als jullie iets overkomt? Hoe je voogdij regelt én wat er gebeurt als je dit niet doet, leggen we je uit.
Waarom is voogdij regelen belangrijk?
Als een ander het gezag van je kind uitoefent, heet dit voogdij. Voogdij is dus een vorm van gezag door niet-ouders. Het is verstandig om de voogdij te regelen en een voogd aan te wijzen als je kinderen krijgt. De voogd is een persoon die je minderjarige kind(eren) vertegenwoordigt als jij en je partner wegvallen, door overlijden of als jullie niet langer voor hem kunnen zorgen. De voogd neemt belangrijke beslissingen en is ervoor verantwoordelijk dat je kind goede verzorging en opvoeding krijgt. Ook beheert hij het vermogen van je kind. Hij moet hiervoor verantwoording afleggen bij de kantonrechter. Het is dus belangrijk om de voogdij te regelen, zodat je de toekomst van je kind(eren) zo goed mogelijk beschermt. De voogdij eindigt als je kind 18 jaar wordt.
Een voogd kiezen: waar let je op?
Als het gaat om het regelen van de voogdij, dan kies je natuurlijk een persoon die je volledig vertrouwt en van wie je weet dat hij je kind goed verzorgt, opvoedt en steunt.
3 tips bij het kiezen van een voogd
- De voogd is minstens 18 jaar op het moment dat hij de voogdij op zich neemt. Kies je voor een oudere voogd, bijvoorbeeld je ouders, bedenk je dan dat zij eventueel kwetsbaarder zijn voor gezondheidsproblemen en/of eerder kunnen overlijden.
- De voogd mag niet onder curatele staan en/of lijden aan een geestelijke stoornis.
- Is de voogd in staat om (deels) de kosten te dragen voor de verzorging en opvoeding van je kind?
De voogd van je keuze vragen, is een bijzonder moment. Het is immers niet niks, maar aan de andere kant ook een ultiem teken van vertrouwen. Want kinderen zijn het kostbaarste bezit. Je kunt er een feestelijk moment van maken, maar neem ook de tijd om de serieuze zaken door te nemen. De voogd mag weigeren of in de loop der tijd tot de conclusie komen, dat hij deze verantwoordelijkheid niet (meer) kan dragen. Overleg daarom regelmatig en laat desnoods je testament aanpassen.
Wat zijn de rechten en plichten van de voogd?
Wijs je één voogd aan, dan heeft diegene de eindverantwoordelijkheid voor je kind. Hij is alleen niet verplicht om hem ook daadwerkelijk in huis te nemen. De voogd kan ervoor kiezen dat je kind beter af is in een pleeggezin, instelling of bij een ander familielid, als die persoon toestemming geeft. De voogd mag het vermogen van je kind gebruiken voor de verzorging en opvoeding en eventueel de kinderbijslag, toeslagen en tegemoetkomingen, zoals het wezenpensioen, van de overheid. Hierover legt hij jaarlijks verantwoording af bij de kantonrechter.
De partner van de voogd als medevoogd
Heeft de aangewezen voogd een partner? En willen ze samen voogdijschap over je kind? Dan kunnen ze, na jullie overlijden, medevoogdijschap aanvragen bij de kantonrechter. Als voogdij is omgezet in gezamenlijke voogdij, ofwel de voogd en de medevoogd samen, dan gelden die de rechten en plichten hiervan.
Meerdere voogden kiezen
Je mag meerdere voogden aanwijzen en ook allebei een andere voogd kiezen, zelfs als je getrouwd of geregistreerd partner bent. Maar dit heeft invloed op de rechten en plichten van de verschillende voogden. Heb je meerdere kinderen, dan kun je voor hen allemaal dezelfde voogd aanwijzen. Maar dit hoeft niet. Anders dan bij het aanwijzen van één voogd hebben gezamenlijke voogden de plicht om je kind zelf te verzorgen en op te voeden. Ze zijn gedurende de voogdij onderhoudsplichtig voor je kind. Ook zijn ze beiden wettelijk vertegenwoordiger van je kind en beheren zij het vermogen van je kind.
Wat als de voogd overlijdt of toch weigert?
Stel nu dat de voogd die jij hebt aangewezen, overlijdt, weigert of niet meer voor je kind kan zorgen. Dan beslist de rechter over het voogdijschap. Als je dit wilt voorkomen, wijs dan een reservevoogd aan. Diegene neemt dan het voogdijschap over.
Voogdij regelen en vastleggen: dit zijn de mogelijkheden
Je kunt de voogdij voor elk kind apart kosteloos laten opnemen in het Gezagsregister of in een testament via de notaris. Aan dit laatste zijn kosten verbonden.
Voogdij vastleggen in een testament bij de notaris
Je kunt in je testament laten vastleggen wie jij graag als voogd ziet voor je kind(eren). de specifieke wensen die je hebt ten aanzien van bijvoorbeeld de opvoeding, type school of religie en waar je kind gaat wonen. Ook kun je aangeven wie de financiële bewindvoering doet met betrekking tot de erfenis. Dit kan de voogd zijn of een ander persoon. Je kunt ook aangeven op welke leeftijd je kind de erfenis zelf in beheer krijgt.
Het voordeel van voogdij in je testament vastleggen, is dat je de wensen voor huidige kinderen en eventueel toekomstige kinderen meteen regelt. Je testament is namelijk gekoppeld aan de Basisregistratie Personen bij de gemeente. Aan deze manier van vastleggen van voogdij zijn notariskosten verbonden.
Let op! Om de voogdij in een testament te laten vastleggen, moet je ouderlijk gezag hebben. Als moeder heb je dit automatisch. Als partner heb je dit automatisch als je getrouwd of geregistreerd partner bent. Is dit niet het geval, dan kun je je kind erkennen en het gezag aanvragen.
Lees ook: Waarom een testament opstellen een slimme keuze is als je kinderen hebt
Via gezagsregister voogdij vastleggen
Je kunt de voogdij kosteloos laten opnemen in het gezagsregister, maar dan geldt dit alleen voor dit kind. Voor elk ander (toekomstig) kind leg je dit opnieuw vast.
Gezamenlijke voogdij vastleggen
Je kunt zoals eerder genoemd ook gezamenlijke voogdij laten vastleggen. Dan zijn twee mensen samen verantwoordelijk voor de verzorging en opvoeding van je kind. Doorgaans is dit een stel. Zij zijn verplicht om je kind in huis te nemen en op te voeden. Ze zijn ook verantwoordelijk voor de kosten hiervan. Ze mogen het vermogen van je kind niet gebruiken. Dit komt pas vrij als je kind 18 jaar is. Het is dus goed om rekening te houden met de financiële situatie van de voogden die je vraagt. Als één van de twee overlijdt, dan heeft de andere automatisch het gezag over je kind.
Het kan zijn dat jij en je partner verschillende ideeën hebben over wie voor jullie kind gaat zorgen. Jullie kunnen los van elkaar één of twee voogden aanwijzen. De rechter bekijkt in eerste instantie het testament (of het Gezagsregister) van de langstlevende ouder. Als het niet duidelijk is, wie dit betreft, dan bepaalt de rechtbank wie het voogdijschap over je kind krijgt.
Wat gebeurt er als je de voogdij niet regelt?
Het is niet verplicht om voogdij te laten vastleggen. Maar wel verstandig. Want als je niets hebt geregeld, dan beslist de rechter. Hij vraagt belanghebbenden uit je directe omgeving, zoals familie en vrienden. Als je kind ouder dan 12 jaar is, dan mag hij ook zijn voorkeur uitspreken. De rechter beslist daarna wat de beste oplossing is in het belang van je kind.
Kan de rechter geen geschikte oplossing vinden? Dan geeft de Raad voor de Kinderbescherming advies. Dit kan voorkomen als er meerdere geschikte voogden zijn of bij een familieruzie. Kan of wil niemand uit de familie of in de vriendenkring het voogdijschap op zich nemen? Dan zoekt een voogdijinstelling naar een geschikt pleeggezin of je kind krijgt begeleiding in zelfstandig wonen.
Daarom NuNotariaat
WIJ kiest voor een samenwerking met NuNotariaat. Hier waarborg je eenvoudig én betaalbaar de toekomst van jou, je partner en toekomstige kind(eren). Je regelt je testament online in drie simpele stappen en je gaat maar één keer naar de notaris in jouw regio. Dat scheelt tijd én geld. Fijn!