Wanneer kan ik mijn kind erkennen?

Als je getrouwd of geregistreerd partners bent en jullie krijgen samen een kind, dan hoeft je partner het kind niet te erkennen. Hij is dan automatisch de juridische vader.

Ben je als twee vrouwen getrouwd of zijn jullie geregistreerd partners? En is voor de zwangerschap gebruik gemaakt van een onbekende donor, volgens de wet? Dan is erkenning niet nodig. De duomoeder wordt in dat geval automatisch moeder van het kind. Er moet wel bij de geboorteaangifte aangetoond worden dat de donor onbekend is. Als het om een bekende donor gaat, kunnen getrouwde en geregistreerde duomoeders een kind erkennen. Voor duovaders ligt dit complexer en gelden (nog) niet dezelfde regels. Lees hier hoe het zit.

Wil je en stiefkind erkennen en heeft je partner alleen ouderlijk gezag over het stiefkind? Dan kun je het kind van je partner erkennen. Je bent dan niet langer stiefouder, maar wordt de tweede ouder.

Hoe kan ik mijn kind erkennen?

Je kunt je kind erkennen bij de burgerlijke stand van de gemeente waarin je woont. Erkennen kan op de volgende momenten.

• Voor de geboorte (tijdens de zwangerschap). Er wordt dan een aparte akte opgesteld, waarin je wordt erkend als de officiële ouder. Hierbij moet de moeder altijd aanwezig zijn.

• Bij de aangifte van de geboorte (in de geboorteakte). Betreft het het eerste kind uit een relatie, dan behoort de moeder aanwezig te zijn bij de aangifte (in verband met de naamskeuze).

• Na de geboorte. Hierbij is de leeftijd van het kind niet van belang. In dit geval wordt een aparte akte opgesteld, waarin je wordt erkend als de officiële ouder.

• Bij de notaris. Dit is alleen nodig wanneer je het eerste kind uit je relatie niet hebt erkend, maar wel het tweede of derde kind wilt erkennen.

Voordeel erkennen voor de geboorte

Het is, zeker bij een eerste kind, verreweg het gemakkelijkste om je kind te erkennen voor de geboorte. De erkenning kan dan in alle rust plaatsvinden in plaats van in de hectiek na de bevalling, een periode waarin je als kersverse ouder toch al een hoop zult regelen. Bovendien kan het voor de moeder, zeker na een zware bevalling, een behoorlijke opgave zijn om aanwezig te zijn bij de aangifte.

Naast het erkennen van je kind, zijn er nog meer praktische zaken die geregeld moeten worden voor, na of tijdens de zwangerschap. Rijksoverheid heeft een handige checklist waarin je precies ziet wat er moet gebeuren.

Wat zijn de voorwaarden voor het erkennen van je kind?

• Je moet minimaal 16 jaar oud zijn op het moment van erkenning.
• Je mag niet met een andere vrouw of man zijn getrouwd.
• Je moet schriftelijke toestemming van de moeder hebben voor het erkennen van het kind.
• Je moet persoonlijk bij de burgerlijke stand verschijnen voor de erkenning: iemand anders kan de erkenning niet namens jou verzorgen.
• Je moet bij de erkenning een geldig legitimatiebewijs overleggen. Dit geldt ook voor de moeder als zij aanwezig moet zijn.
• Het te erkennen kind mag niet tijdens een (ander) huwelijk van de moeder zijn geboren.
• Het is niet nodig dat je als partner de verwekker van het kind bent.

Erkennen en ouderlijk gezag

Door de erkenning krijgt je partner automatisch ouderlijk gezag, ook als jullie niet met elkaar getrouwd zijn of geen geregistreerd partnerschap hebben. Jij en je partner zijn dan de wettelijke vertegenwoordigers van het kind.

Let op! Is je kind voor 1 januari 2023 erkend? Dan heb je niet automatisch gezamenlijk gezag. Ook niet als dit kind na 1 januari 2023 is geboren. Je kunt het gezamenlijk gezag samen met de moeder hier online aanvragen.

Je kind erkennen, maar geen Nederlands paspoort?

Wanneer de partner en/of moeder niet over de Nederlandse nationaliteit beschikken, moet door de ambtenaar van de burgerlijke stand worden bekeken of erkenning mogelijk is. Het is verstandig om goed advies in te winnen over de gevolgen van erkenning voor je kind, als je geen Nederlands paspoort hebt. Het is namelijk mogelijk dat het kind hierdoor een dubbele nationaliteit krijgt en/of voor hem het recht van het land van de erkenner gaat gelden. Dit kan gevolgen hebben voor onder andere zijn naamgeving, de onderhoudsplicht van de ouder en een eventuele militaire dienstplicht.

Dit zijn je rechten en plichten na erkenning

Door het erkennen van je kind krijgt het kind erfrecht. Als officiële ouder heb je tevens het recht (en de plicht) om je kind te onderhouden. Erkenning wordt nog wel eens verward met ouderlijk gezag. Als de ouders zijn getrouwd of een geregistreerd partnerschap zijn aangegaan, krijgen zij allebei automatisch het ouderlijk gezag over hun kind, anders geldt dat alleen voor de ongehuwde moeder. De partner krijgt door erkenning geen ouderlijk gezag; hiervoor moet door de ongehuwde ouders apart een verzoek worden ingediend bij de griffier van het kantongerecht in de geboorteplaats van het kind. Dit verzoek kan eenvoudig door middel van een ingevuld en ondertekend formulier (door beide ouders) met een aantal bijlagen worden ingediend.

Erkenning als alleenstaande ouder

Het kan ook zijn dat je er alleen voor staat, wanneer je een baby krijgt. Deze situatie doet zich bijvoorbeeld voor wanneer je een ongetrouwde moeder bent en de vader het kind niet erkent. In zo’n geval krijgt je baby altijd jouw achternaam. Ook kan het zijn dat je partner is overleden, voordat jullie de achternaam van je baby hadden vastgesteld. Bij de ambtenaar van de Burgerlijke Stand mag je dan alsnog bepalen of jullie kind jouw achternaam krijgt of die van je overleden partner. Je partner moet dan wel de baby voor zijn overlijden erkend hebben, anders krijgt je kind automatisch jouw achternaam.

Erkenning als duo-moederschap

Sinds 1 april 2014 kan een duomoeder eenvoudiger het ouderschap krijgen over het kind van haar vrouwelijke partner. Een duomoeder kan juridisch ouder worden buiten de rechter om. Het moederschap kan ontstaan door geboorte van het kind of door erkenning. Als de moeder en de vrouwelijke partner voor de zwangerschap gebruik hebben gemaakt van een bekende donor, dan kan de duomoeder juridisch ouder worden door erkenning. Erkenning gebeurt bij de ambtenaar van de burgerlijke stand. De erkenning kan al worden verricht voor de geboorte van het kind.

Andere regels duo-vaderschap

De regels van duo-moederschap gelden (nog) niet voor duo-vaderschap. De wet kent geen mogelijkheden voor het verkrijgen en verliezen van vaderschap voor de mannelijke partner van een vader van een kind. Dit manco kan vooralsnog uitsluitend door adoptie van het kind worden opgelost.

Regel zekerheid met een testament

Heb jij je kind erkend? Wat goed, want nu ben je officieel ook de ouder, met alle rechten en plichten die hierbij horen. Je kind erft nu automatisch van jou, maar heb je al eens nagedacht over bijvoorbeeld voogdij, mocht jou en de moeder iets overkomen? Je regelt dit in een testament, ook dát is liefde.

Bron: Rijksoverheid.nl