Wijze raad van

Kleine Zaken

Ouderschap experts

Ouderschapsverlof

Iedere ouder in loondienst heeft recht op 26 weken ouderschapsverlof voor elk kind onder de acht jaar. Dit geldt ook voor een adoptiekind, pleegkind of stiefkind. Het kind moet wel bij jou in huis wonen. Het precieze aantal uren is afhankelijk van het aantal werkuren per week.

Werk je 24 uur per week, dan heb je recht op 26 * 24 uur = 624 uur ouderschapsverlof. Werk je 32 uur per week, dan heb je recht op 26 * 32 uur = 832 uur.

Betaald ouderschapsverlof

Vanaf 2 augustus 2022 kunnen beide ouders tot negen weken gedeeltelijk betaald ouderschapsverlof opnemen in het eerste levensjaar van hun kind. Deze negen weken gaan af van de 26 weken in totaal. Het gaat hier om een uitkering van 70% van je dagloon vanuit het UWV. Dit geldt alleen als je werknemer in loondienst bent, dus niet als zelfstandige. Deze uitbreiding op de verlofregelingen heeft ervoor gezorgd dat ouders meer mogelijkheden hebben. Zo kunnen vaders of andere moeders nu makkelijker kiezen om ook een periode thuis voor de baby te zorgen.

Verlof voor partners

Dat zwangeren recht hebben op zwangerschaps- en bevallingsverlof (in totaal 16 weken) is bij de meeste mensen bekend. Maar hoe zit het met verlof voor partners? Er is in de afgelopen jaren veel veranderd rondom het verlof voor partners (vader of andere moeder). In 2019 is het geboorteverlof van twee dagen uitgebreid naar een week (het aantal werkuren van een week). En in 2020 is daar nog aanvullend geboorteverlof bijgekomen van maximaal vijf weken (vijf keer het aantal werkuren per week). Deze grote stappen in verlofregelingen geven ouders de mogelijkheid om samen het grote avontuur van ouderschap aan te gaan. Bovenstaande geldt dit alleen nog voor werknemers in loondienst, voor zelfstandigen is er nog weinig geregeld.

Fulltime verlof

Als je werkgever hiermee instemt, kun je fulltime verlof opnemen. Soms is dit voor een werkgever ook voordelig, bijvoorbeeld als er, na het opnemen van het standaardverlof, nog maar een hele kleine werkweek van bijvoorbeeld een halve dag overblijft. Heb je bijvoorbeeld een 32-urige werkweek (die recht geeft op 416 uur verlof), dan kun je met instemming van je werkgever dertien weken met volledig verlof.

Je kunt je werkgever in dit geval vragen de inhouding op je loon wèl uit te smeren over zes maanden. Op die manier zit je, bij fulltime verlof, niet zonder inkomen. Of één en ander tot de mogelijkheden behoort, is uiteraard afhankelijk van de flexibiliteit van je werkgever.

Tip voor partners! Check dit 5-stappenplan en ga goed voorbereid het gesprek met je werkgever aan over aanvullend geboorteverlof.

Vrije dagen

In beginsel bepaal je zelf in eerste instantie de exacte verdeling van je verlof- en werktijden over de week; dus op welke dagen je vrij hebt en op welke dagen je werkt. Je mag ook een paar uur per dag opnemen, wanneer je bijvoorbeeld zes uur in plaats van acht uur per dag wilt werken. Je werkgever kan, tot vier weken voordat je verlof ingaat, aandringen op een andere verdeling. Als je werkgever ‘gewichtige redenen’ heeft om de door jou voorgestelde tijden af te keuren, moet in gezamenlijk overleg naar een alternatief worden gezocht. Tijdens je verlof mag je werkgever je functie niet aanpassen. Wel mag je in overleg tijdelijk je werkzaamheden aanpassen. Na je verlof krijg je je oorspronkelijke uren en functie terug.

Verlofdagen spreiden

Je mag het verlof over verschillende perioden spreiden. Je kunt bijvoorbeeld een deel na de geboorte van je kleine en een ander deel later opnemen. Maximaal geldt een verdeling van drie perioden van minimaal één maand. Overleg wel goed met je werkgever, want hij kan zich hiertegen verzetten op grond van zwaarwegend dienst- of bedrijfsbelang. De ingangsdatum van het verlof wordt in principe van tevoren vastgelegd, maar kan ook afhankelijk worden gesteld van de datum van bevalling, het einde van het bevallingsverlof of het begin van de feitelijke verzorging van het kind.

Wat staat er in je CAO?

In een Collectieve Arbeidsovereenkomst (CAO) kan een alternatieve ouderschapsverlofregeling worden vastgelegd. In dat geval geldt de CAO en niet de wettelijke regeling. Overigens is zo’n regeling altijd beter dan de wettelijke regeling, want in de wet staan de minimum eisen. Een andere mogelijkheid is dat de verlofuren geheel of gedeeltelijk worden doorbetaald. Dat is in 6% van de CAO’s het geval.

Waarom verlof opnemen?

Een ouder wordt pas geboren bij de geboorte van zijn of haar kind, niet bij de eigen geboorte. Hiermee wordt bedoeld dat ouderschap vooral oefenen is. Tijd nemen om je kind te leren kennen. Natuurlijk zijn vaders hier even goed in als moeders. Wel is het zo dat oefening kunst baart, degene met de meeste oefening heeft een voorsprong in het ouderschap. Samen nadenken over wat voor jullie belangrijk is, helpt om jullie gezin in balans te houden. Weet daarbij wat je rechten zijn en maak deze bespreekbaar.

Lees ook: Verlofregelingen voor ouders: alles wat je wilt weten