Wijze raad van

Kleine Zaken

Ouderschap experts

Fulltime zorg door één ouder

Het fulltime zorgen voor een baby of kind terwijl de partner werkt, wordt ook wel ‘solo-zorg’ of ‘solo-care’ genoemd. Dat beide ouders een tijdje deze hoofdverantwoordelijkheid op zich nemen, blijkt voordelen te hebben. Het kan zorgen voor meer gelijkheid tussen partners, maar ook voor meer ontspanning in het gezin. Dat zit zo: als je dagelijks alleen bent met je kind, leer je elkaar razendsnel goed kennen. Je maakt mee in welke stapjes je baby zich ontwikkelt en hoe je baby het liefste getroost wordt. Bovendien ontwikkel je al snel je eigen praktische handigheidjes. Je raakt dus ingespeeld op het zorgen voor je baby.

Solo-care zorgt voor handigheid en goede band

Als echter maar één ouder zo’n tijd van solo-zorg heeft gehad, wordt vaak gemerkt dat deze ouder automatisch op dezelfde manier doorgaat. Je bent dan net wat handiger geworden in het naar bed brengen, dus jij doet het wel even. Partners die niet die lange alleen-tijd met hun kind hebben gehad, voelen zich soms juist wat aan de zijlijn staan. Omdat moeders vaak de meeste alleen-tijd hebben gehad (door het geboorteverlof), kan het zelfs lijken alsof moeders van nature beter zijn ingespeeld op de behoefte van hun kind. Uit onderzoek blijkt dat dit niet zo is. Uiteraard word je wel beter in datgene wat je veel geoefend hebt, of dat nu piano spelen is of zorgen voor je kind.

Als beide ouders een periode de hoofdverantwoordelijkheid hebben gedragen, blijkt dit goed voor de band tussen ouder en kind. Bovendien zorgt het voor meer waardering voor elkaar in de partnerrelatie. Het zorgt namelijk voor meer begrip. De hele dag voor je baby zorgen, dat klinkt soms gemakkelijker dan het is. Verder blijkt dat kinderen die het voorbeeld van een zorgende vader hebben gehad, later een meer gelijkwaardige rolverdeling hebben in hun eigen gezin.

Hoe zetten de meeste gezinnen het ouderschapsverlof in?

In Nederland is het de standaard dat moeders de eerste maanden thuis blijven bij hun pasgeboren baby. Moeders hebben immers nog geboorteverlof. Voor vaders en duomoeders zijn deze eerste weken de afgelopen jaren flink veranderd. Sinds de uitbreiding van verschillende regelingen, kunnen vaders en duomoeders nu meer verlof opnemen. Zo werden in 2022 negen werkweken gedeeltelijk betaald ouderschapsverlof in het eerste jaar toegevoegd. Waar vaders en duomoeders voor 2019 na twee dagen alweer aan het werk moesten, kun je je dat nu bijna niet meer voorstellen.

Toch lijken de voordelen van de optie om echt een tijd los van elkaar fulltime voor je baby te zorgen, nog niet zo bekend. Uit onderzoek van de overheid naar de invulling van het aanvullend geboorteverlof, bleek bijvoorbeeld dat 70% in die tijd samen voor hun baby zorgde. Bij 22% was sprake van solo-zorg waarbij alleen de partner voor de baby zorgde. De onderzoekers geven aan dat vooral van solo-zorg positieve effecten verwacht worden als het gaat om het aantal uren dat moeders werken en de binding tussen vader/duomoeder en kind. Over het algemeen blijken gezinnen met twee moeders of twee vaders bewuster met de verdeling van het ouderschap om te gaan.

Handig: kraamplan opstellen

Het ideale moment om te bespreken hoe je de zorg voor je kind wil verdelen, is tijdens de zwangerschap. Wist je dat ouders die tijdens de zwangerschap een plan maken voor de eerste tijd, veel bewuster de babytijd in gaan? Zelfs als dat plan later weer verandert. Een goede start van de eerste jaren geeft rust en zorgt ervoor dat je als ouders ook ruimte houdt voor de dingen die voor jou echt belangrijk zijn. Download hieronder gratis de gesprekshulp een kraamplan.

Waarom is solo-zorg zo bijzonder?

Als beide ouders een tijd alleen voor hun baby zorgen, blijkt dit een positief effect te kunnen hebben op de band tussen ouders en kind. Voor sommige koppels is het zelfs positief voor de partnerrelatie, omdat ze elkaar beter begrijpen. In het algemeen heeft het nemen van verlof van vaders een positief effect op het inkomen van moeders: uit Zweeds onderzoek blijkt dat voor elke maand verlof die een vader opneemt, het salaris van de moeder op termijn met 6,7% stijgt. Mogelijk komt dit doordat moeders met een gerust hart naar werk gaan, als ze weten dat de andere ouder voor hun kind zorgt.

Wat zijn de voordelen voor het kind?

Aanwezige vaders blijken een positief effect op de sociaal-emotionele ontwikkeling en de taalontwikkeling van hun kinderen te hebben. Ook kan het zorgen voor minder kans op gedragsproblemen. Als kinderen eenmaal zelf volwassen zijn, blijkt het voorbeeld dat ze thuis hadden een grote rol te spelen: kinderen van zorgende vaders hebben vaak zelf minder traditionele rolpatronen in hun relatie. Bovendien is ook een goede partnerrelatie tussen de ouders natuurlijk van positieve invloed op kinderen. Goede communicatie, onderling begrip en een bewuste taakverdeling blijken hieraan bij te dragen.

Solo-zorg door beide ouders lijkt dus veel voordelen te hebben, al mag er zeker nog meer onderzoek naar gedaan worden. Die voordelen komen bovenop het sowieso al positieve effect van meer verlof voor vaders en duomoeders. Toch is het nog even wennen voor veel Nederlanders. Het is nog niet ingeburgerd om juist (ook) in verschillende periodes het verlof op te nemen. Mogelijk wordt ‘solo-zorg’ in de komende jaren een steeds bekender begrip onder jonge ouders.