Wat is opvoedonzekerheid?

Opvoedonzekerheid is het gevoel van twijfel dat je kunt hebben over jezelf als ouder. Je vraagt je af of je het goed doet. Of je wel de juiste keuzes maakt en of je kind daar geen nadeel van heeft. Soms speelt dit bij kleine momenten, zoals bij een driftbui, soms juist bij grote beslissingen, bijvoorbeeld over je opvoedstijl of school. Die twijfel kan zorgen voor angst om fouten te maken of het gevoel dat je niet goed genoeg bent als ouder.

Hoeveel ouders hebben hier last van?

We vroegen via de Instagram van WIJ hoe zeker ouders zich voelen over hun opvoedaanpak. De reacties van 1.483 ouders laten zien dat twijfel heel normaal is. Slechts 16% voelt zich meestal zeker over de manier van opvoeden. Het grootste deel 80% twijfelt weleens en 5% voelt zich vaak onzeker.

Waar komt die onzekerheid vandaan?

Op social media of in gesprekken met andere ouders lijkt het soms alsof zij het opvoeden moeiteloos doen. De vragen spoken door je hoofd: Hoe doen zij dat? Doe ik het wel goed? Waarom lukt het mij niet? Die twijfel is normaal. Vaak vergelijk je jezelf met beelden die mooier lijken dan de werkelijkheid. Dat kan je zelfvertrouwen flink laten wankelen.

Toch is dat niet eerlijk tegenover jezelf. Ouderschap vraagt elke dag iets nieuws. Wat vandaag werkt, kan morgen anders zijn. Elk kind is uniek en blijft zich ontwikkelen. Jij groeit mee, met vallen en opstaan. Geen wonder dat je emoties soms alle kanten op gaan. Ouderschap brengt liefde en trots, maar ook vermoeidheid, stress en frustratie.

Lees ook: Het moederschap is mooi, maar ook gewoon heel zwaar

Is het normaal dat opvoeden moeilijk is?

Ja, helemaal. Opvoeden kost veel energie omdat je er altijd voor je kind bent zonder pauzeknop. Je moet vaak schakelen, oplossingen bedenken en omgaan met emoties van je kind én van jezelf.

Hoe kun je omgaan met opvoedonzekerheid?

Je wilt er 24/7 voor je kind zijn. Maar soms lukt dat niet zoals je zou willen. Schiet niet gelijk in paniek. Juist in zulke momenten kun je je kind laten zien hoe je met tegenslagen omgaat. Deze tips helpen je verder.

• Kijk wat voor jou werkt
  Soms lukt het gewoon niet. Je gedachten vliegen alle kanten op en je voelt frustratie, twijfel of schuld. Kom bij dit soort momenten eerst tot rust. Haal adem en vraag jezelf af wat je nu helpt. Misschien een korte pauze, misschien een goed gesprek.

• Trek je zelf uit een dip
  Blijf niet hangen in dat nare gevoel. Het zakt meestal niet vanzelf, maar je kunt wél zelf iets doen om de knop om te zetten. Zoek afleiding die jou energie geeft. Speel een spel met je kind, wandel met een vriend(in) of pak iets creatiefs op. Door bezig te zijn met iets positiefs, voel je je lichter.

• Durf om hulp te vragen
  Je hoeft het opvoeden niet alleen te dragen. Iedereen heeft weleens hulp nodig. Iemand die je kind ophaalt als jij vastzit in het verkeer, een buur die een keer kookt of een vriend(in) die oppast zodat jij even op adem kunt komen. Tijd voor jezelf nemen is geen luxe en al helemaal niet egoïstisch. Het is nodig om er voor je kind te kunnen zijn.

Lees ook: Eens per maand gaan mijn kinderen naar de oppas en ik naar een hotel

3x samen sta je sterker

Steun zoeken bij anderen kan spannend voelen. Misschien ben je bang dat het lijkt alsof je hebt gefaald. Alsof je het niet zelf aankunt. Maar bekijk het zo écht niet. Je hoeft opvoeden namelijk niet alleen te doen. Ken je het Engelse gezegde: It takes a village to raise a child? Daar zit veel waarheid in. Familie, vrienden, buren en andere ouders kunnen steun, advies en inspiratie geven. We delen drie manieren om elkaar te helpen en samen sterker te staan.

1. Praat met anderen

Het helpt om af en toe je hart te luchten. Vertel wat er speelt. Of het nu iets leuks, bijzonders of moeilijks is. Soms is het gewoon fijn om te horen hoe anderen het aanpakken.

2. Leer & laat je inspireren

Misschien zie je op het schoolplein hoe een leerkracht rustig blijft bij lastig gedrag. Of hoor je op de opvang hoe een pedagogisch medewerker met een liedje kinderen kalmeert. Doe hier je inspiratie op en neem mee wat bij jou en je kind past.

3. Buddygezin

Heb je weleens gehoord van een buddygezin? Dat is een gezin met kinderen van ongeveer dezelfde leeftijd, waar je op kunt terugvallen. Bijvoorbeeld voor een kort oppasmoment of om opvoedsituaties mee te bespreken. Zo’n contact geeft vaak steun over en weer.

Zeker als je er alleen voor staat, kan het delen van de opvoeding veel verschil maken. Denk aan ouders van een vriend(in) van je kind of aan buren. Vraag gewoon eens of zij daar ook voor openstaan. Grote kans dat jij niet de enige bent die dit waardevol vindt.

Kijk eens bij Moeders Informeren Moeders, Buurtgezinnen of HomeStart.

Hoe maak ik contact met andere ouders?

Andere ouders kom je vaak vanzelf tegen: op het schoolplein, bij speelafspraken van je kind of op de opvang. Soms is een praatje genoeg om een band op te bouwen.

Ook via school kun je nieuwe contacten leggen. Vertel de leerkracht dat je graag andere ouders wilt leren kennen. Sommige scholen organiseren hiervoor momenten, zoals een ouderavond of een koffiemoment. Is dat er nog niet? Vraag er gewoon eens naar. Misschien weet iemand een andere plek in de buurt waar dit wel gebeurt.

Buiten school zijn er vaak initiatieven waar ouders elkaar ontmoeten. Denk aan een ‘vadercafé’. Vraag bij het Centrum voor Jeugd en Gezin of het wijkteam welke mogelijkheden er in jouw buurt zijn.

Hulplijnen die je kunnen steunen

Er zijn ook organisaties die er speciaal voor jou zijn. Of je nu even wilt praten over het opvoeden, een prangende vraag hebt of advies zoekt, je kunt bij hen altijd terecht.

• Centrum Jeugd en Gezin
  Zoek je hulp bij het opvoeden in jouw buurt? Vul je gemeente in op Groeigids.nl en je krijgt de website en het telefoonnummer van het Centrum voor Jeugd & Gezin bij jou in de buurt.

• Chat met een jeugdverpleegkundige
  Wil je direct advies over opvoeden? Via de Ouderchat van Groeigids kun je live chatten met jeugdverpleegkundigen.

• Altijd iemand die luistert
  Heb je behoefte aan een luisterend oor, dag of nacht? Bel De Luisterlijn via 088 - 0767 000 (24/7 bereikbaar). Wil je liever chatten? Dat kan elke dag van 10.00 tot 22.00 uur.

• Anoniem praten
  Voelt het allemaal even te veel? Bij De Oudertelefoon kun je anoniem bellen of chatten. Bel 085 - 130 46 58 of gebruik de chat. Elke werkdag van 9.00 tot 15.00 uur en van 20.00 tot 22.00 uur.

Lees ook: Voor ouders: 7x lekker in je vel

Bron: Nederlands JeugdInstituut