Dankzij de iack, de inkomensafhankelijke combinatiekorting, hebben werkende ouders nu nog een fijn belastingvoordeel. Stellen kunnen € 2.400 aftrekken, alleenstaande ouders € 2.500. Maar vanaf 2025 komt deze regeling te vervallen voor iedereen die na 1 januari een eerste kind krijgt.

Afschaffing belastingvoordeel

Dit belastingvoordeel - zo was de gedachte - zou vanaf 2025 niet langer nodig zijn omdat de kinderopvang dan bijna gratis zou worden, maar het kabinet heeft besloten om dit plan twee jaar uit te stellen. Ze zijn bang dat er door het nieuwe beleid waarbij 96% van de opvangkosten door de overheid betaald wordt, meer kinderen naar de opvang zullen gaan dan het personeel aan kan. Er staan in de kinderopvang op dit moment bijna zevenduizend vacatures open, blijkt uit cijfers van het CBS.

Hogere kinderopvangtoeslag

Je zou verwachten dat met het uitstellen van het plan voor gratis opvang ook het afschaffen van de iack wordt uitgesteld, maar dat blijkt niet het geval. Minister Karien van Gennip van Sociale Zaken heeft laten weten dat dit belastingvoordeel wel vanaf 2025 gaat verdwijnen. Daar staat wel een tegemoetkoming tegenover, waarschijnlijk in de vorm van een hogere kinderopvangtoeslag. Het kabinet zet hiervoor eenmalig 400 miljoen opzij in 2025 en in 2026 maken ze 1,2 miljard vrij. Hoe dit geld precies besteedt zal worden, maakt de minister dit najaar bekend.

Grote verschillen tussen ouders voor en na 2025

Volgens het AD zijn deze bedragen veel lager dan wat de vrijwel gratis kinderopvang in die jaren zou gaan kosten. De 3,9 miljard euro die het kabinet in die twee jaar bespaart gaat naar het dekken van gaten in de begroting, meldt de krant. Kamerleden maken zich zorgen om de grote verschillen die zullen ontstaan tussen ouders die voor 2025 een kind krijgen en daarna. Iedereen die voor 2025 recht had op een iack, zal dit belastingvoordeel namelijk wel behouden.

Verbijsterd en frusterend

Marjet Winsemius, directeur van de Stichting Voor Werkende Ouders, is verbijsterd over de plannen. “Het kabinet heeft van de kinderopvang weer een speelbal gemaakt. Het is de zoveelste belofte die ze op dit dossier niet waarmaken en weer zijn ouders en hun kinderen de dupe. Het kabinet houdt een foutgevoelig en complex systeem liever nog twee jaar in stand dan dat ze het makkelijker maken”, verzucht ze.

Voor veel ouders is het frustrerend dat verandering uitblijft, blijkt uit een peiling onder WIJ-lezeressen. “Deze regeling komt vast als mijn kinderen al op de basisschool zitten”, verzucht Charel. Ook Mies baalt: “Ik moet het weer aan het werk gaan hierdoor nog langer uitstellen, omdat de voordelen niet opwegen tegen de financiële lasten.” Een andere lezeres is juist opgelucht dat het kabinet de wetswijziging heef uitgesteld: “Het geeft rust. Ik denk dat de kwaliteit van de opvang naar beneden gaat als dit plan nu al wordt uitgevoerd.”

Staat van het Gezin

“Het wordt tijd dat de politiek naar gezinnen gaat luisteren”, stelt Marjet. 82% van de ouders ervaart dat namelijk niet zo, blijkt uit de peiling Staat van het Gezin 2023 dat afgelopen week werd aangeboden aan minister Van Gennip door WIJ, Stichting Voor Werkende Ouders, het Nederlands Centrum Jeugdgezondheid en de Branchevereniging Maatschappelijke Kinderopvang. “Wij vinden dat alle kinderen dezelfde start verdienen. Dat is niet alleen belangrijk voor het kind zelf, maar ook voor de samenleving.”

In gesprek met minister Van Gennip over Staat van het Gezin 2023

Overhandiging Staat van het Gezin 2023 aan minister Van Gennip

Hoger salaris personeel kinderopvang

In het manifest Fix the system roept Stichting Voor Werkende Ouders samen met tal van andere maatschappelijke organisaties de politiek op om het kinderopvangsysteem niet alleen voor werkende ouders, maar voor iedereen gratis te maken. “Op de kinderopvang leren kinderen de taal, motorische vaardigheden, vriendjes maken, op hun beurt wachten en knutselen. Dit zou voor ieder kind beschikbaar moeten zijn”, zegt Marjet.

En het personeelstekort? “Een hoger salaris natuurlijk! Dat maakt het werk aantrekkelijker. En de werkdruk moet omlaag. Het moet echt aantrekkelijk worden om in de kinderopvang te werken.” Marjet is zich ervan bewust dat dit soort investeringen een hoop geld gaan kosten. Maar, stelt ze, ze leveren ook iets op. “Uit al onze onderzoeken blijkt dat ouders meer willen werken als de opvang gratis wordt. En het gaat ons ook iets brengen voor de toekomst: deze kinderen zijn onze latere zorgverleners en politieagenten. Zij verdienen een goede start.”

Geplaatst op 16 mei 2023 | Bronnen: AD.nl, CBS, Staat van het Gezin