Elk kind komt vroeg of laat met vragen over de dood. Terwijl onze oudste hier nooit een angst voor heeft laten zien, is de middelste opeens erg bang. Zo erg zelfs dat hij sinds een week weer in zijn bed plast, terwijl hij dat niet gedaan heeft sinds hij zindelijk is. Tijd voor een goed gesprek, maar wat zeg je tegen zo’n kleintje over de eindigheid van het leven?

Ga jij dood, mama?

Ik besluit om hem eerst maar eens te laten komen met zijn vragen. “Ga jij dood, mama?” Nee. Ja, ooit, maar niet nu. Hoop ik. “Ik ben nog niet zo oud en ik ben ook niet ziek, dus ik denk niet dat ik binnenkort doodga. Gaan opa en oma dan wel dood?”

Door de coronacrisis hebben we mijn schoonouders die in Ierland wonen al lang niet gezien en hij mist ze erg. “Opa en oma zijn ook nog steeds hartstikke gezond en doen veel leuke dingen met elkaar, dus we zien ze vast snel weer.” En dan komt de onvermijdelijke vraag: “Ga ik ook dood?”

Moeilijk onderwerp

Zelf kan ik nog steeds moeilijk uit de voeten met het onderwerp. Ik heb mijn grootouders op jonge en op latere leeftijd met veel pijn zien overlijden en dat heeft best wel impact gehad. Net als een basisschoolvriendinnetje van me, die overleed na een auto-ongeluk.

Alles wat je kent en waar je van houdt los moeten laten en alleen ‘naar de andere kant’ gaan. Goed, ik geloof heilig in een leven na de dood, maar tegelijkertijd kan ik me maar moeilijk voorstellen hoe zoiets eruitziet of hoe dat zal zijn. Gek genoeg helpt het me enorm om de vragen van mijn kleuter te beantwoorden.

De glijbaan in het zwembad

“Ja, jij gaat ook een keertje dood, maar daar hoef je nu nog niet bang voor te zijn”, stop ik hem toe. “Maar dan ga ik je zo missen”, zegt hij verdrietig. “Ik jou ook, maar daarna zien we elkaar weer en dat is hartstikke gezellig! Het is net als wanneer je van de glijbaan in het zwembad gaat. We klimmen samen naar boven de trap op, dan gaan we een voor een van de glijbaan af, door de donkere tunnel heen en dan zijn we superblij wanneer we elkaar weer zien in het zwembad beneden!”

Samen over kunt praten

Zo blijven we nog even doorpraten onder de veiligheid van zijn warme dekbed. Ik voel hoe de spanning wegebt uit zijn kleine lijfje en wanneer alle vragen eruit zijn, begint hij weer grapjes te maken. Ik geef hem nog een dikke kus en voor het eerst die nacht plast hij niet meer in zijn bed.

De vragen over de dood nemen in de dagen erna af en hij lijkt het onderwerp voor nu genoeg besproken te hebben. Ongetwijfeld komen ze op een latere leeftijd weer terug met ingewikkeldere vragen. Zolang je er maar samen over kunt praten, wordt het zwaarbeladen onderwerp een beetje minder angstaanjagend.