We hadden eindelijk onze nachtrust weer zo goed als terug. Onze kinderen zijn niet de beste slapers van de wereld, maar we zijn er inmiddels aan gewend geraakt om op vijf uur slaap te functioneren. Omdat we al twee jongens van zeven jaar en vijf jaar oud hebben, hebben we de meeste dingen al een keer meegemaakt, maar ik was vergeten hoe intensief die slaappaniekaanvallen zijn.

Hij is wakker, maar lijkt niets te zien

Bijna elke nacht is het raak. Lig je net lekker te slapen, schrik je wakker van een vreselijk gekrijs. M’n hart zit meteen in m’n keel en met een slaperig hoofd ga ik in het donker af op alle tumult. Daar zit onze Sean. Rechtop in zijn bed, volledig in paniek te huilen. Nou ja, huilen is zwak uitgedrukt. Hij krijst alsof zijn leven ervan afhangt. Zijn ogen zijn wijd open, maar hij lijkt niet echt wat te zien.

Night terrors

Mijn eerste instinct is troosten. Je kind huilt, dus wil je hem oppakken en kalmeren. Foute move, zo blijkt al snel. In paniek slaat hij van zich af, duwt me weg en kruipt naar de andere kant van zijn bed. Volledig ontroostbaar. Het duurt even voordat het kwartje valt, want het is alweer een paar jaar geleden en ik ben nog niet helemaal wakker, maar opeens besef ik me: hij heeft vast last van slaappaniekaanvallen. Ook wel nachtangst of de Engelse, meer bekendere term ‘night terrors’.

Jonah had er op deze leeftijd ook vreselijk veel last van en soms waren we uren met hem bezig om hem weer in slaap te krijgen. We hadden toen nog nooit gehoord van nachtangst en dachten dat hij gewoon een nachtmerrie had gehad of bang was in het donker. Pas veel later ontdekten we dat er een term voor is en dat het meestal voorkomt ergens tussen de leeftijd van 2 en 8 jaar oud en vaker bij jongens dan bij meisjes. De aanval op zich duurt niet zo lang, maar mijn ervaring is dat ze toch erg lang van slag kunnen blijven en het uren kan duren voordat ze echt weer terug in een rustige slaap vallen.

Tips tegen slaappaniekaanvallen

Omdat ik online maar een handjevol tips kan vinden die voornamelijk bestaan uit ‘probeer je kind niet wakker te maken’ of ‘zorg dat hij zichzelf niet bezeert’, probeer ik zelf maar wat uit. Vasthouden of optillen maakt het inderdaad erger, net als tegen hem praten. Toch werkt het bij Sean het beste als ik hem op mijn schoot zet, hem stevig vasthoud en zijn oren kriebel. Iets wat hem als baby al kalmeerde; gefriemel aan z’n oren. Hij stribbelt eerst nog flink tegen, maar uiteindelijk overwint het ontspannende gekriebel op z’n oren en hij valt snikkend tegen mijn borst weer in slaap. Het duurt nog even voordat hij echt weer diep genoeg in slaap is om hem terug te leggen in bed.

Effect op kinderen van nachtangst

Gelukkig schijnen kinderen hier zelf niks meer van te weten in de ochtend, maar op een ouder kan het flinke indruk maken. Niets kunnen doen terwijl je je kind zo in paniek ziet, is een vreselijk gevoel, vooral midden in de nacht waardoor ook de andere kinderen wakker schrikken. Daarom is het fijn om zelf een manier te vinden om je kind toch weer tot rust te kunnen brengen. Bij Sean zijn het zijn oren en een flinke dosis geduld. ‘Het is maar een fase’, herhaal ik als mantra.