De zomer is om allerlei redenen een periode om naar uit te zien. De dagen zijn langer, de temperatuur is aangenaam, er zijn vrije dagen en vaak geplande vakanties. Het haasten is even verdampt en je kan vaker zelf beslissen wat je wilt gaan doen. Zeker met jonge kinderen is het ontstane buitenleven met minder moeten een ware verademing. Het ontstane geluksgevoel is zeker niet iets dat je je inbeeldt. Het is zelfs zo dat je gedurende de zomerperiode meer gelukstofjes aanmaakt.

Hoe dat komt? Je bent met de mensen van wie je houdt, doet je te goed aan heerlijk eten en frisse cocktails, beweegt meer en krijgt - naast de bekende Hollandse bui - ook een flinke dosis zonlicht en dus vitamine D over je heen.

Hoe klim je uit het dal?

Niet zo gek dus dat je na al dit genot zo ongeveer in een depressie raakt zodra de eerste blaadjes beginnen te vallen. Psychologen vergelijken het zelfs met een vorm van rouw. Ook al zijn al die gelukshormonen echt nog niet allemaal uitgewerkt, mentaal weet je wat je te wachten staat. Een vol jaar ren-je-rot weken met kortere en koudere dagen die veel van je gaan vragen. WIJ interviewde Annemie Webers van Career & Kids over dit bekende ‘back to school’ fenomeen en de impact daarvan op jonge ouders. Met als ultieme vraag natuurlijk: Hoe klim je hier weer uit?

Een eenduidig antwoord op deze vraag bestaat volgens Annemie niet. “Er zijn grote verschillen tussen hoe ouders de zomer beleven. Sommige hebben een fantastische tijd gehad en zien op tegen het gewone leven. Anderen zijn juist blij dat ze niet meer hele dagen met de kinderen zijn, maar weer lekker kunnen werken. Ben je een thuisblijfmoeder of alleenstaand ouder dan geeft het feit dat je kind weer naar de peuterspeelzaal of het kinderdagverblijf gaat je ook weer wat ruimte. En zeker niet alle ouders kunnen zich een zon-zee-strand vakantie veroorloven. Er is wat dat betreft geen ‘one size fits all’ oplossing om weer met frisse moed het ‘gewone’ leven in te gaan.”

Louise, moeder van Fenna (1,5) en Yannick (3): “Dat vroege opstaan kost me altijd wel weer een paar weken, maar in het werken heb ik eigenlijk wel weer zin. Weer even bijkomen zeg maar.”

Echte ontspanning is dé oplossing

Neemt niet weg dat een ‘after-holiday dip’ heel confronterend kan zijn. Vind ik mijn gewone leven wel leuk? Vind ik mijn werk wel leuk? Allemaal relevante vragen die op zichzelf de moeite waard zijn om te stellen. Maar zo’n dip komt volgens Annemie ook doordat we het wezen van vakantie vieren hebben veranderd. “Vakantie is van oorsprong bedoeld als een periode om te ontspannen, te lummelen, even helemaal niks.” En in die zin hoefde het ook niet veel bijzonders te zijn, vult ze aan. “Een weekje op de camping was al heel wat. Tegenwoordig doen we het tegenovergestelde. Alles moet supergeweldig en Instagram-waardig zijn.”

Annemie ziet in haar coachingspraktijk genoeg ouders die aan het eind van de vakantie zeggen: ‘Ik ben meer toe aan vakantie dan ooit.’ Annemie: “Echte ontspanning is dé oplossing voor ons volle moderne leven, daar ben ik absoluut van overtuigd.” Het goede nieuws is: daar kan je altijd mee beginnen, zelfs na de vakantie. Zorg er bijvoorbeeld voor dat de eerste weken van het gewone leven wat leger zijn dan normaal, met minder sociale afspraken en nog even geen playdates. Of organiseer nog eens een extra dag vrij voor jezelf als je kind al wel weer naar de kinderopvang gaat. Annemie: “Een cooling down periode na de vakantie om weer in het gareel te komen, is de beste start van ‘het nieuwe jaar’.”

Maayke, moeder van Alysya (2): “Sowieso ben ik na de vakantie altijd een beetje down; je kijkt er weken naar uit en opeens is het allemaal voorbij en ‘moet’ er weer van alles.”

Bouw alles rustig op

Niet meteen de agenda volplempen is één ding, de ontspanning vasthouden een belangrijke tweede. En ook daar zijn goede trucs voor. Annemie: “Als je meer wilt genieten van het leven buiten de vakanties om, blijf iets doen wat je in de vakantie deed en leuk en ontspannend was, zoals lezen, wandelen, zwemmen, of telefoonloze dagen instellen.” De vakantieperiode is tenslotte ook een mooie tijd voor reflectie, wil ze maar zeggen. “We zijn snel geneigd om het roer helemaal om te gooien als we, bijvoorbeeld door te veel stress, dreigen om te vallen. Maar dat hoeft helemaal niet. Eén ding echt structureel veranderen kan al heel veel schelen.”

Jaap, vader van Mick (6 maanden) en Sofie (2,5): “Natuurlijk was de vakantie heerlijk, maar er is ook niks mis met het school- en werkleven.”

Wees lief voor jezelf

Naast het vasthouden van dat ontspannen vakantiegevoel is het einde van de zomer ook een goed moment om meer balans in het gewone leven te krijgen. De basistip is: wees lief voor jezelf. Dat zit om te beginnen in tijd maken voor jezelf, voor dat boek of een wandeling. Annemie: “Ik kan het niet vaak genoeg zeggen: JA zeggen tegen een ander is NEE zeggen tegen jezelf. Dus zeg eens vaker JA tegen jezelf.” Het zit ook in een goede taakverdeling met je partner. Het zit in hulp durven vragen als je alleenstaand bent. In - als het kan - een deel van je inkomen uitgeven aan diensten van anderen: voor boodschappen aan de deur, voor een vaste oppas twee keer per maand voor een leuke date met je partner of een goede vriendin, voor een schoonmaakster of iemand die de hond af en toe uitlaat.

Janneke, moeder van Levi (3) en Lars (5): “Ik moet altijd eerst weer een hap lucht nemen voor de drukte weer begint. Als alles eenmaal weer begonnen is, voelt het eigenlijk al snel weer oké.”

Kijk naar je jaarplanning

Hoe verschillend we de zomerperiode en weer in het ritme komen ook ervaren en vormgeven, er is nog één laatste ultieme tip voor iedereen. Annemie: “Bekijk voor een goede balans en fijn ritme niet alleen de volgende weekplanning, maar de jaarplanning. Verder vooruitkijken en plannen helpt echt om het leven niet als een rollercoaster over je heen te laten gaan. Waar zitten de momenten dat het gaat schuren en hoe kan je daar meer ruimte in krijgen? Na de vakantieperiode start alles en iedereen weer op en dat is vaak een heel drukke tijd. Neem dan dat uitdagende project op je werk misschien niet aan, maar kies iets voor later in het jaar.”

In die jaarplanning kan je ook nieuwe rustmomenten zetten, weekendjes weg of een nieuwe vakantie. Annemie bedenkt de gouden tip ter plekke: “Naast het hybride werken (thuis én op kantoor) dat gelukkig steeds meer mensen kunnen doen, kunnen we de hybride vakantie in het leven roepen! Integreer rustmomenten en leuke dingen doen in je routine, dan hoef je ook niet steeds van piek naar dal te gaan.”

9x weer in het ritme tips

1. Koop of maak een weekplanner en overzie globaal het hele jaar.
2. Plan een ‘cooling down’ periode door de eerste periode niet te veel extra activiteiten te plannen. Weer in het ritme komen als gezin is vermoeiend genoeg.
3. Breng de routine er weer in: houd je weer aan de vaste bedtijden, maak nieuwe afspraken met jezelf, je partner en je kind.
4. Doe de eerste weken (en liefst blijvend) af en toe nog iets onverwachts, zoals een picknick in de tuin of een bezoekje aan een museum.
5. Denk na over wat je leuk vindt om te doen tijdens je vakantie ter ontspanning en kies één ding dat je blijft doen.
6. Wees lief voor jezelf: geef tijd aan jezelf, vraag hulp, koop hulp in, verdeel de taken onderling.
7. Als het kan, neem nog een dagje vrij ergens in de eerste weken dat je kind naar school, de oppas of opvang gaat.
8. Boek een nieuwe trip voor een quick fix van je vakantiedip of grijp geregeld even terug naar de mooie vakantieherinneringen.
9. Zie de vakantiedip als onderdeel van de vakantiepret en lach er een beetje om.

Dit artikel is eerder verschenen in magazine WIJ.