Korter lontje dan normaal? Check! Vrijwel geen nieuwsitem kunnen zien zonder vochtige ogen van ontroering? Dubbel check! In mijn zwangerschap bestempelde ik de zwangerschapshormonen steevast als ‘hormonsters’, wanneer mijn hormonen het leken te winnen van mijn verstand. Zo voorzichtig en langzaam als veel van deze hormonen naar binnen sluipen, zo abrupt verdwijnen ze na de geboorte. Voel jij je dan al snel weer ‘jezelf’? Verre van!

Emotionele rollercoaster na bevalling

Als de baby en de placenta geboren zijn, daalt de hormoonspiegel tijdelijk en deze wordt zelfs lager dan voor de zwangerschap. Je lichaam maakt ineens minder progesteron, oestrogeen en HPL aan en er wordt ook nog eens veel meer prolactine aangemaakt.

Wat kun je verwachten van ontzwangeren?

1. Zwangerschapskilo’s
   “Het zijn de kilo’s die je liever ziet verdwijnen dan verschijnen. De ene vrouw is gezegend en zit na korte tijd alweer op haar oude gewicht. De ander moet meer haar best doen, wil zij deze zwangerschapskilootjes verliezen. Mijn zwangerschapsbroeken droeg ik consequent door tot een paar maanden na de dag waarop mijn mini het levenslicht zag. En geloof het of niet, mijn kilo’s waren na een jaar verdwenen, maar ik kon mijn volledige schoenencollectie weggeven. Mijn voeten? Forever één maat groter! Wist je dat … ruim 60% van de vrouwen na hun eerste zwangerschap een grotere schoenmaat heeft? In de zwangerschap neemt de hoogte van de voetholte af en gaat de buigzaamheid van de voeten achteruit. Tel daarbij het drukkende gewicht op je voeten op … et voilà! Na de geboorte zijn voeten gemiddeld 2 tot 10 millimeter groter dan voorheen.”
2. Vermoeidheid
   Rust, reinheid en regelmaat: het zijn de drie R’en die voor zowel baby als mama het eerste jaar de sleutel tot succes lijken. Ik hield me er goed aan, maar waarom voelde ik me dan niet fit? Volgens mamacoach Annemarie Friese van CoachingvoorMama herkennen meer moeders dit. Annemarie begeleidt kersverse moeders die middenin het proces van ontzwangeren zitten. Geregeld hoort zij dat deze nieuwbakken mama’s de eerste periode als zeer intensief ervaren. Wat je wilt voorkomen is dat je nóg vermoeider raakt dan je al bent. Het advies van Annemarie? “Ga niet iedere nacht met z’n tweeën zorgen voor de baby, sta niet samen naast het bedje als jullie wondertje huilt. Maar spreek met elkaar af dat de één kan slapen en dat de ander de zorg op zich neemt, zo kom je toch aan je broodnodige rust.” Ook een handige tip voor de ochtenden.
3. Haaruitval
   Zo’n 95% van je haar kent een actieve groeifase gedurende de negen maanden op; je verliest nauwelijks haar. Helaas, in de negen maanden af daalt het hormoon oestrogeen drastisch en vallen deze ‘bonusharen’ uit. No worries, je haar komt echt wel weer terug! Maar als je dacht dat ‘babyhaar’ een term is die alleen op jouw mini van toepassing is? O, no! Binnen de kortste keren zal ook jij in het bezit zijn van (in het oog springende) babyhaartjes.

4. Zwangerschapsdementie
   Op zoek naar de afstandsbediening, terwijl ik die in mijn hand had … Een flesje net opgewarmde melk voor de baby in de koelkast en een flesje water voor de peuter in de magnetron … Herkenbaar? Grote kans dat ook jouw brein nog in standje ‘zwangerschapsdementie’ staat.
5. Bekken- en rugpijn
   Het zwangerschapshormoon relaxine zorgt ervoor dat de steungevende banden van je gewrichten en de gewrichten zelf weker worden tijdens je zwangerschap. Gelukkig maar, want de baring wordt zo vergemakkelijkt. Halverwege mijn zwangerschap merkte ik dat mijn rug begon tegen te stribbelen als ik lang had gelopen, gestaan óf gezeten. Een waggelloopje en een pijnlijke onderrug? Part of the job, dacht ik. Maar ook na de geboorte is je bekken niet één, twee, drie op-en-top krachtig en ook je buikspieren zijn in kracht afgenomen. Je rug zal dus ook in de ontzwangerfase behoorlijk wat spreekwoordelijke klappen moeten opvangen.
6. Angst en paniek
   In de eerste weken na de geboorte (her)beleefde ik de bevalling opnieuw en opnieuw. Voor sommige vrouwen kunnen deze flashbacks leiden tot slaapproblemen en paniek. Mamacoach Annemarie: “Een mooie, fijne bevalling is voor iedere vrouw een wens. Helaas valt deze in de praktijk ook weleens tegen. Er zijn echt situaties waarbij een gevoel van onzekerheid, angst of paniek overheerst.” Deze moeders drukt Annemarie op het hart: “Maak het bespreekbaar. Deel je emoties die bij de bevalling horen met je partner, vriendinnen of met een professional, zodat jij het bevalproces kunt begrijpen en verwerken.”
7. Zwangerschapsmasker
   50-75% van de zwangeren krijgt ermee te maken: pigmentvlekken. De hormonale schommelingen tijdens jouw zwangerschap kunnen zorgen voor deze plekken. Let op! Ik dacht ná de zwangerschap wel weer in het zonnetje te kunnen, maar ik kwam bedrogen uit. Ook in de ‘negen maanden af’ ben jij extra gevoelig voor melasma (de officiële term voor het welbekende masker).

Wat gebeurt er na ontzwangeren?

Mijn mini was één en ik wist: de hormonsters waren verleden tijd. Ik rekende af met: futloosheid, rugpijn én zwangerschapskilo’s. Zelfs mijn hardloopschoenen zag ik weer staan en ik trok ze nog aan ook.

En mijn warrige gedachtes? Ze maakten vaker plaats voor scherpte en diepte. Maar terug naar mijn ‘oude, vertrouwde ik’? Nee, ik maakte kennis met een niet eerder waargenomen versie van mezelf: kwetsbaar, bezorgd, trots, weemoedig en weker dan week. Ik geef de hormonen dit keer niet de schuld en ik hoef deze gevoelens niet te verliezen, ze horen nu bij mij en ik ben er alleen maar heel trots op. En ik noem ze: moederschap.

Voor ontzwangeren bestaat geen draaiboek; waar de ene vrouw zich al snel up and running voelt, heeft de ander simpelweg meer tijd nodig.

Me-time als mama

De grote, roze wolk die elke moeder wenst blijft voor sommigen helaas uit. Gouden tip van mamacoach Annemarie: “Noteer op een relaxt moment (bij voorkeur juist al ín de zwangerschap) waar jij van ontspant en welke momenten jou gelukkig maken. Grijp terug op dit lijstje en pak elke dag ten minste één moment voor jezelf. Veel mama’s schieten in het zorgen en verzorgen, maar zorgen voor jezelf is minstens zo belangrijk.”

Dit artikel is eerder verschenen in magazine WIJ.