Helemaal in shock door die rare gedachte ben ik opeens klaarwakker en zit nu zelf huilend naast zijn bedje en klamp me aan hem vast. Bang vraag ik me af wat er mis is met me dat ik zoiets gruwelijks kon bedenken. Mijn grootste angst is dat er iets met mijn kinderen gebeurd, dus ben ik nu zelf een gevaar voor ze geworden? Kan ik ’s nachts nog wel veilig naar ze toe als er eentje huilt? Wat als ik er volgende keer naar handel?

Alsof ik een halve psychopaat was

Dit brengt me terug naar een ander moment in de kraamweken. Een vriend kwam langs om ons nieuwste gezinslid te bewonderen. Toen ik hem vroeg: “Wil je hem even vasthouden?” deinsde hij geschrokken achteruit. “Nee, nee, liever niet”, was zijn reactie. Ik kon zien dat hij zich opeens erg ongemakkelijk voelde, maar waarom? “Ik ben bang dat ik hem ‘expres-per ongeluk’ laat vallen”, was zijn beetje beschaamde antwoord. Waarom zou je hem laten vallen, dacht ik toen nog verbaasd. Je zit gewoon op een stoel, dus er kan vrijwel niks gebeuren. Maar nu snap ik het. Ik had nu immers hetzelfde gevoeld en dat maakt je onzeker.

Jarenlang heb ik rondgelopen met het idee dat ‘die tijd’ momenten had, waar ik met schaamte op terugkeek. Alsof ik een halve psychopaat was, doordat ik op de vreemdste momenten opeens zulke enge gedachten kreeg. Zo heb ik toen ook de grote koksmessen uit mijn huis weggedaan, want opeens werd ik angstig als ik naar ze keek. Wat als ik opeens mezelf snijd tijdens het koken? Dat wil ik helemaal niet! Of tijdens het autorijden; wat als ik nu opeens mijn stuur omgooi en in een sloot beland! Gedachtes die mijn ergste angst weerspiegelden en die me heel erg bewust maakten van mijn verantwoordelijkheid voor deze kleine hulpeloze kindjes die volledig afhankelijk van mij zijn voor hun zorg, veiligheid en liefde.

Enge gedachten: intrusies

Tot ik vorige week eindelijk eens een artikel las over dit soort gedachten. Ik heb ze al heel lang niet meer gehad gelukkig, maar toch is de impact ervan me lange tijd bijgebleven. In het artikel werd uitgelegd dat 9 van de 10 mensen dit soort gedachtes weleens heeft. Soms sporadisch, soms zelfs regelmatig. Ze worden intrusies genoemd. En in tegenstelling wat ik in mijn angst dacht, zijn het geen gedachtes die weerspiegelen wat je zou willen doen, maar is het juist een soort reminder aan jezelf. Het zijn voorstellingen in je onderbewuste, niet over wat je stiekem wenst, maar juist om jezelf te waarschuwen voor mogelijke gevaren en risico’s. Juist om je te behoeden voor gevaar.

Iedereen die een pasgeboren baby vasthoudt, is zich ervan bewust dat ze zo klein en kwetsbaar zijn. Dat verantwoordelijkheidsgevoel kan je opeens overvallen: wow, het is mijn taak om dit kindje te beschermen tegen alle mogelijke gevaren. Het per ongeluk laten vallen, of van de trap struikelen zijn reële risico’s en dus is je onderbewuste hier alert op. Dat is waarom zo’n gedachte opeens in je hoofd kan verschijnen. Hetzelfde geldt voor mensen die zich opeens beseffen dat een auto op een snelweg hard rijdt en dus flinke impact kan maken bij een botsing. Dit plotse besef van verantwoordelijkheid - want jij houdt het stuur vast - kan zorgen voor flinke zweethanden!

Gedachten komen en gaan, we hebben er duizenden op een dag

Voor mij is het een troost om te weten dat het merendeel van de mensen te maken krijgt met dit soort gedachtes en dat, hoe vervelend ze ook zijn, ze er een beetje bij horen. De psycholoog in het artikel benadrukte nog eens dat mensen met intrusies hier nooit naar handelen. Ze schrikken, twijfelen aan zichzelf, maar een intrusie wordt nooit uitgevoerd. Zijn advies: verzet je er niet tegen, laat de gedachte komen en laat het weer gaan. Het is ‘maar’ een gedachte, waarvan we er duizenden op een dag hebben. Meer niet.