Prinses Laurentien: 'Praat in de taal van je hart'
We denken vaak dat taal begint als kinderen hun eerste woordjes zeggen. Maar eigenlijk start het al veel eerder. Zelfs in de buik luisteren baby’s mee. In het vruchtwater klinkt je stem een beetje als muziek onder water, wat doffer, maar vol ritme en emotie. Je kind hoort al of je vrolijk bent, of misschien boos, of juist rustig praat. En ja, ze herkennen na de geboorte meteen jouw stem. Zo natuurlijk, en zo gek eigenlijk dat we dat niet weten.
Stel je eens voor: je baby ligt op je borst, nog maar een paar weken oud. Jij zegt zachtjes: “Hé kleintje”, en ineens zie je twee oogjes die jouw stem lijken te herkennen. Dát moment; dat kleine wonder van herkenning, is het begin van taal. Niet met woorden, maar met aandacht.
Taal begint al voor de geboorte
Taal is dus niet iets wat kinderen pas op school leren, het is iets wat groeit vanaf het eerste moment dat ze er zijn. Hun brein is in die eerste 1.000 dagen een soort superspons: het legt miljoenen verbindingen aan. Elke keer dat jij praat, zingt of reageert op een geluidje, bouw je aan dat netwerk, het taalsysteem. En het mooie? Je hoeft er niets bijzonders voor te doen. Jij bént al de beste taalleraar die je kind zich kan wensen.
Baby’s zoeken patronen
In het Baby & Child Research Center in Nijmegen onderzoeken wetenschappers hoe baby’s dat doen; woorden leren uit wat voor ons volwassenen gewoon één lange brij van klanken lijkt. Baby’s zijn ware patroonzoekers. Ze ontdekken vanzelf waar een woord begint en eindigt, gewoon door te luisteren naar herhaling, intonatie en ritme. Ze doen eigenlijk wat computers tegenwoordig ook proberen, maar dan slimmer, intuïtiever, en met oneindig meer gevoel.
Praat in de taal van je hart, of dat nu in het Nederlands, Fries, Turks, Arabisch of je streektaal is
Toch is er één groot verschil: baby’s leren niet van schermen of apparaten. Ze leren van mensen. Van jouw blik, jouw stem, jouw reactie. Want taal is geen download, het is een dialoog. Als jij even op je telefoon kijkt terwijl je kind iets probeert te ‘zeggen’, mist het brein precies dat leermoment. Geen ramp, maar wél een gemiste kans op verbinding.
Praat met je baby, altijd
Daarom: praat met je baby. Ook al ‘zegt’ hij nog niets terug. Als je zegt: “Kijk, een vogel!” en hij kraait van plezier, is dat zijn manier van terugpraten. Jullie zijn samen een gesprek aan het voeren, zonder dat er één volledig woord wordt uitgesproken. En of je dat nu doet in het Nederlands, Fries, Turks, Arabisch of je streektaal; praat in de taal van je hart. Dat is de taal waarin jij je veilig voelt, en dat gevoel geef je automatisch door. Een stevige basis in de moedertaal helpt je kind later juist om andere talen beter te leren.
Dus volgende keer als je dat kleine koppie ziet draaien bij het horen van je stem, weet dan: er gebeurt van alles in dat hoofdje. Woorden, klanken, verbindingen; het groeit allemaal, dankzij jou. Taal begint niet met letters of school. Taal begint met liefde, met luisteren, en met jouw stem.
Over prinses Laurentien
Prinses Laurentien van Oranje zet zich intensief in voor Taalschatten, dat als doel heeft alle kinderen in Nederland op het juiste taalniveau aan de basisschool te laten beginnen. Daarbij is taalverwerving in de eerste 1.000 dagen van een kind van cruciaal belang. Ze is getrouwd met prins Constantijn, de jongste broer van koning Willem-Alexander, en samen hebben ze drie kinderen: Eloise, Claus-Casimir en Leonore.
Dit artikel is eerder verschenen in magazine WIJ.