Samen met RIVM en Bijwerkingencentrum Lareb

Wat is het rotavirus?

Het rotavirus veroorzaakt een ontsteking van de maag en de darmen. Bijna ieder kind maakt voor het vijfde levensjaar een rotavirusinfectie door. In Nederland krijgen kinderen het meestal al voor hun tweede. Niet iedereen die besmet raakt met het rotavirus wordt ziek. De eerste keer dat iemand besmet raakt, zijn er meestal wel klachten. Een volgende infectie geeft minder klachten. De klachten beginnen vaak plotseling.

Het rotavirusvaccin

Vanaf januari 2024 is een vaccinatie tegen het rotavirus in het Rijksvaccinatieprogramma opgenomen. Het gaat om een vaccinatie die door druppels in de mond wordt gegeven. De vaccinatie beschermt tegen ernstige gevolgen van een rotavirusinfectie. Je kind krijgt de druppels op de leeftijd van 6-9 weken en met 3 maanden. Deze leeftijden zijn gekomen om je kind zo vroeg mogelijk tegen het rotavirus te beschermen en omdat de kans op een ernstige bijwerking dan het kleinst is. Het vaccin beschermt je kind dan voor minimaal 3 jaar.

Druppelvaccin

Het vaccin is een vloeistof en zit in een kleine tube. Kinderen krijgen de vloeistof in de mond gedruppeld. Het is dus geen prik. De vaccinatie wordt gegeven door een jeugdarts/verpleegkundige bij het consultatiebureau.

Bijwerkingen na rotavirusvaccinatie: wat weten we tot nu toe?

Intussen is er veel informatie verzameld over mogelijke bijwerkingen bij je baby na het toedienen van het rotavirusvaccin. We zetten ze hieronder op een rij.

Veelvoorkomend: diarree en prikkelbaarheid

De bijwerkingen die het meest voorkomen na rotavirusvaccinatie zijn: diarree en prikkelbaarheid. Deze bijwerkingen komen bij ongeveer 1 tot 10% van de gevaccineerde baby’s voor. Deze bijwerkingen verlopen over het algemeen mild en gaan meestal vanzelf over. Er zijn ook bijwerkingen die in de bijsluiter van het rotavirusvaccin staan, maar minder vaak voorkomen.

Minder vaak: bloederige ontlasting en darminvaginatie

Bloederige ontlasting komt slechts voor bij 1 op de 100 (1%) kinderen. Het treedt ongeveer vijf dagen na vaccinatie op en de klachten duren meestal enkele dagen tot een week.

Bloederige ontlasting kan een teken zijn van darminvaginatie. Hierbij schuift een deel van de darm in elkaar waardoor een afsluiting ontstaat van de darm. Deze afsluiting doet veel pijn, waardoor kinderen hard kunnen gaan huilen. Ook kan koorts, misselijkheid en overgeven voorkomen. Door de afsluiting kan een deel van de darm afsterven. Een darminvaginatie ontstaat meestal binnen zeven dagen na vaccinatie en is heel zeldzaam. Ook zonder vaccinatie kan darminvaginatie optreden. Neem bij klachten die passen bij een darminvaginatie meteen contact op met een arts.

Buikpijn of buikkrampen

Buikpijn of buikkrampen zijn eveneens bekende bijwerkingen van het rotavirusvaccin. Van de ouders van gevaccineerde kinderen rapporteert 14% buikpijnklachten bij hun kind. Deze klachten duren gemiddeld 5 dagen, maar kunnen wel tot 10 dagen aanhouden. Uiteindelijk gaan deze klachten vanzelf over.

Soms kunnen deze klachten best heftig zijn. Uit onderzoek van Bijwerkingencentrum Lareb bleek dat eén op de drie ouders de buikpijnklachten bij hun kind (heel) erg belastend vond. De overige twee derde van de groep ouders zegt buikpijnklachten een beetje of redelijk belastend te vinden.

‘Onze dochter had veel last van buikpijn, krampjes, winderigheid’

Een ouder die melding deed bij Lareb over de buikpijnklachten bij haar dochter na rotavirusvaccinatie zei het volgende: “De klachten duurden ongeveer een week. Ze had extreem veel last van buikpijn, krampjes, winderigheid. Ze was heel erg aan het huilen en overstuur. We hadden dit niet zo erg meegemaakt want het ging juist beter met de darmkrampjes. Op internet lees je vrij veel dat er enkele milde klachten zijn na rotavirusvaccinatie waaronder prikkelbaarheid en diarree. En bij hoogste uitzondering darminvaginatie. Maar niks over (extreme) darmkrampjes. Wij zijn geschrokken en dachten echt dat er iets ergs aan de hand was. Daarom zouden wij graag ook voor andere ouders willen dat er meer bekend wordt gemaakt over de bijwerkingen. “

Let op! Er kunnen ook andere (zeldzame) bijwerkingen zijn. Die staan op de website van Bijwerkingencentrum Lareb. Neem contact op met je huisarts of het consultatiebureau als je kind heel erg ziek wordt na de vaccinatie of als je je zorgen maakt. Voor meer informatie over het rotavirusvaccin zelf, kun je kijken op de website van het Rijksvaccinatieprogramma.

Meld bijwerkingen

Het delen van ervaringen met bijwerkingen is dus erg belangrijk, ook om andere ouders goed te informeren. Heeft jouw kind ook bijwerkingen ervaren na de rotavirusvaccinatie of een andere vaccinatie? Meld het op lareb.nl. Daar vind je ook meer informatie over de bijwerkingen van het rotavirusvaccin.

Lees ook: Gaby’s zoontje kreeg het rotavirus: ‘Ik heb hem nog nooit zo ziek gezien.’

Bronnen: RIVM, Lareb