Beoordeeld door

Ineke de Kruijff

Kinderarts & oprichter De Babydoctors

1. Wat is het RS-virus?

Het Respiratoir Syncytieel-virus (RSV) - beter bekend als het RS-virus - is een veelvoorkomend verkoudheidsvirus dat infecties in de luchtwegen veroorzaakt. In Nederland worden vrijwel alle kinderen in de eerste twee jaar van hun leven besmet met het RS-virus. Meestal verloopt de infectie mild.

2. Hoe wordt het verspreid?

Het RS-virus zit in de neus en keel van iemand die besmet is met het virus. Het kan worden overgedragen door druppeltjes die vrijkomen bij hoesten, niezen en praten. Je kind kan dus besmet raken doordat hij deze druppeltjes binnenkrijgt via de neus, ogen of mond.

3. Wat kun je doen om te voorkomen dat je kind ziek wordt?

Het RS-virus is, net als andere virussen, heel besmettelijk. Je kunt niet voorkomen dat je kind het virus krijgt, maar wel voorzorgsmaatregelen nemen. Als je net een baby hebt gekregen kun je bijvoorbeeld kraambezoek vragen om niet te komen als zij verkouden zijn. Daarnaast helpt het ook om regelmatig je handen te wassen, speelgoed schoon te maken en te hoesten en niezen in je elleboog. Vanaf nu is de RS-virusprik beschikbaar via het Rijksvaccinatieprogramma voor alle pasgeborenen. De prik biedt bescherming tegen ernstig verloop van het virus.

4. Hoe en wanneer kan mijn baby de RS-virusprik krijgen?

Baby’s geboren vanaf 1 april 2025 krijgen de RS-virusprik gratis aangeboden via het Rijksvaccinatieprogramma. De RS-virusprik is een eenmalige injectie met antistoffen tegen het RS-virus. Dit heet passieve immunisatie, wat betekent dat je baby zelf geen antistoffen hoeft aan te maken. Daardoor zijn er bijna nooit bijwerkingen. De bescherming duurt ongeveer zes maanden: precies lang genoeg om baby’s te beschermen in het RS-seizoen. In sommige landen krijgen baby’s de prik tegen het RS-virus al. Daar komen 80% minder baby’s door het RS-virus in het ziekenhuis terecht.

De jeugdgezondheidszorg neemt contact met je op om een afspraak te maken. Hier hoef je niets voor te doen. De prik wordt meestal gegeven op het consultatiebureau en soms bij jou thuis. Het moment van prikken hangt af van de geboortemaand van jouw baby.

5. Wat zijn de symptomen van RS-virus?

De symptomen verschillen. Een RS-virusinfectie kan leiden tot een milde verkoudheid. Daarbij hoort een verstopte neus of loopneus, hoesten en niezen. Ook kan een infectie ernstig verlopen, dan ontstaan er ademhalingsproblemen bij je baby, zoals een versnelde en/of piepende ademhaling, intrekkingen van de ribben of minder drinken. Dit kan leiden tot een ziekenhuisopname, soms zelfs tot een opname op de intensive care.

6. Wanneer moet je naar de dokter?

Wanneer je je zorgen maakt om je baby of ziet dat je kind benauwd is, hoge koorts heeft of minder drinkt dan normaal, dan is dat een reden om naar de dokter te gaan.

7. Kan mijn kind vaker een RS-infectie krijgen?

Kinderen worden tijdens hun eerste of tweede levensjaar heel vaak verkouden. Dit kan komen door meerdere virussen. Zolang het bij een milde verkoudheid blijft, zul je als ouder niet zo goed weten of je kleintje het RS-virus of het rhinovirus te pakken heeft. Het kan zijn dat je kind meerdere keren achter elkaar verkouden wordt. Weet dat dat erbij hoort. Je hoeft je niet direct zorgen te maken.

8. Wat zijn de gevolgen op de lange termijn bij kinderen die het RS-virus hebben gehad?

Onderzoek toont dat kinderen met RSV-infecties op jonge leeftijd een verhoogd risico hebben op blijvende luchtwegklachten. Een RSV-infectie is bijvoorbeeld in verband gebracht met een piepende ademhaling, astma en verminderde longfunctie. Astma ontstaat vaak door een combinatie van factoren. Erfelijkheid speelt daarbij een grote rol (50-70%), de rest wordt beïnvloed door omgevingsfactoren. Het blijft onzeker in hoeverre het RS-virus bijdraagt aan het ontwikkelen van astma bij je kind.

Lees ook: Alles over RS-Virus bij peuters en kleuters

9. Wat als je kind te vroeg geboren is en RS-virus krijgt?

Momenteel krijgen te vroeg geboren kinderen <32 weken zwangerschapsduur, palivizumab (Synagis) aangeboden, ook is het beschikbaar voor kinderen met ernstige aandoeningen zoals een aangeboren hartafwijking. Synagis wordt dan gedurende het RS-virus seizoen maandelijks toegediend met een prik in de spier. Dat zijn totaal 5-6 prikken.

Met de komst van de nieuwe RS-virusprik kan je met één prik gedurende het hele seizoen dat het RS-virus voorkomt, je baby beschermen tegen het virus.

10. Hoe zit het met de vaccinatie tegen het RS-virus als je zwanger bent?

Als je zwanger bent, kun je op eigen kosten, een prik halen in het tweede of derde trimester die je baby beschermd tegen het RS-virus. Je kunt de prik het best nemen tussen de 24 en 36 weken. Dat heeft ermee te maken dat je het lichaam even de tijd wil geven om de beschermende stoffen aan te maken en ook via de placenta naar je baby te laten gaan. Er bestaat natuurlijk een risico dat als je het vaccin wat later neemt, bijvoorbeeld na 34 weken en je baby wordt met 35 weken ineens geboren, dat je kind niet voldoende beschermd is tegen het RS-virus. Dan moet je baby alsnog de RS-virusprik krijgen. Weet dat de RS-virusprik voor baby’s nu standaard wordt aangeboden aan alle pasgeborenen via het Rijksvaccinatieprogramma. Deze prik is gratis.

Lees ook: Nadia’s baby kreeg het RS-virus en belandde drie nachten in het ziekenhuis

Ontdek meer tips en adviezen van deskundige Ineke de Kruijff.