Waarom was het vroeger normaal om je baby te laten huilen?

Je vindt het waarschijnlijk logisch dat je reageert als je baby je aandacht vraagt, maar dat was lange tijd niet vanzelfsprekend. Vanaf het begin van de vorige eeuw tot het eind van de jaren ‘50 was men ervan overtuigd dat al dat getut met baby’s slecht was. Je zou kinderen maar verwennen. Zo zouden ze zich nooit zelf leren vermaken. Je moest je baby maar flink laten huilen, dan leerde je hem zijn ‘kwalijke’ emoties wel af.

Sommige wetenschappers stelden zelfs voor om speciale ‘baby-farms’ te stichten waar de kinderen - ver weg van hun toegeeflijke moeders - de harde opvoeding zouden krijgen die hen zou vormen tot krachtige, gedisciplineerde mensen.

Onderzoeker Harry Harlow bewees het tegendeel

De Amerikaanse onderzoeker Harry Harlow ontdekte in de jaren ‘50 dat een baby veel baat heeft bij de liefdevolle aandacht van zijn ouders. Hij wordt er alleen maar weerbaarder en stabieler van. Hij liet zien dat de rol van moeders méér is dan melk geven. Lichamelijk en geestelijk contact bleken minstens zo belangrijk. Zo belangrijk dat kinderen zónder dit contact zelfs dood konden gaan of er op zijn minst allerlei psychische problemen aan konden overhouden.

Psychische problemen zijn dan ook vaak terug te voeren op het begrip ‘gehechtheid’: de binding die een baby aangaat met één of meer vaste verzorgers.

Hoe werkt de hechting tussen jou en je baby?

Alle baby’s ‘hechten’. Niemand is niet-gehecht. Er is wel een groot verschil hóe kinderen zich hechten: veilig of onveilig. Het is logisch dat kinderen zich hechten; ze moeten wel, want ze kunnen - behalve huilen - nog niets. Om te overleven zoekt een baby zo snel mogelijk steun bij een volwassene. Die kan er namelijk voor zorgen dat hij het niet te koud of te warm heeft, op tijd eten krijgt of een schone luier krijgt. Een volwassene kan ook troost bieden als je baby dat nodig heeft.

Je merkt vanzelf dat je baby steeds actiever om steun vraagt

In het begin kan je baby alleen nog maar hard huilen, als hij honger heeft of zich niet lekker voelt. Geleidelijk aan leer je ontcijferen wat de verschillende huiltjes betekenen en wat je eraan kunt doen. Je ontdekt waar je baby onrustig van wordt, hoe je hem kunt troosten en hoe je hem aan het lachen krijgt. Je leert zijn ritme kennen, en wanneer er voeding of een schone luier nodig is enherkent het als hij overprikkeld of moe is. Je baby vindt het fijn als je zijn gevoelens (verdriet) en ongemakken (honger, vieze luier) herkent, want dan zorg jij voor oplossingen. Bovendien geeft dit hem het veilige gevoel dat er iemand is die hem begrijpt en helpt. Dat zorgt er weer voor dat hij zich veilig hecht aan die specifieke persoon.

Rond drie maanden krijgt je baby een voorkeur voor bepaalde personen

Rond drie maanden beginnen kinderen al een voorkeur te ontwikkelen voor een paar personen en rond zes maanden ontstaat er een uitgesproken voorkeur voor (één van) hun ouders of vaste verzorger. Ben jij dat? Dan wil je baby zoveel mogelijk bij jou in de buurt blijven. Jíj bent degene die hem kan helpen.

Hij is dus heel blij als hij je ziet. En hij kan bang en verdrietig worden als je weggaat en hij wordt overgedragen aan een onbekend persoon. Dit hele hechtingsproces duurt ongeveer een half jaar.

Hechten geeft je baby zelfvertrouwen

Rond de eerste verjaardag is er in de meeste gevallen een echte gehechtheidsrelatie. Een veilige gehechtheid geeft zelfvertrouwen Als je baby zich op een veilige manier heeft kunnen hechten, is dat gunstig voor zijn verdere ontwikkeling. Hij is getroost op momenten dat dit nodig was en heeft samen met jou plezier heeft gehad. Hij weet nu dat hij met spanning en verdriet altijd bij iemand terecht kan.

De nuttigste les die je kind meekrijgt, is dat hij de moeite waard is om geholpen te worden en plezier mee te maken. Met andere woorden: hij heeft geleerd dat hij de moeite waard is om van te houden. Deze zekerheid geeft hem zelfvertrouwen. Dit zorgt ervoor dat hij niet met angst, maar positief de wereld in stapt. Dit alles onder het motto: ‘Als mijn ouders veel van mij houden, zullen andere mensen mij waarschijnlijk ook wel de moeite waard vinden.'

Door hechten wordt je baby meer open en sterker

Deze positieve houding zorgt ervoor dat hij openstaat voor nieuwe ervaringen en tegenslagen beter kan verwerken. En hoe meer ervaringen, hoe meer kansen om nieuwe dingen te leren, met alle positieve gevolgen die dát weer met zich meebrengt. Kortom, een veilig gehecht kind heeft een grote kans om in een positieve spiraal terecht te komen.

Voordelen van veilig gehecht zijn op de lange termijn

Kinderen die veilig gehecht zijn, ontwikkelen zich beter dan kinderen die een onveilige band met hun ouders of verzorgers hebben. Ze doen het beter op school en zijn sociaal en emotioneel vaak sterker. Ze snappen wat een ander denkt, voelt of nodig heeft.

In de praktijk betekent dit dat ze beter in staat zijn om ruzies op te lossen, beter om kunnen gaan met hun eigen boosheid, makkelijker vrienden maken, hun vriendschappen beter onderhouden en beter in staat zijn om een intieme relatie met iemand aan te gaan. Uiteindelijk weten ze deze relatie ook vaker in stand te houden en kunnen ze hun liefde doorgeven aan hun eigen kinderen.

De perfecte ouder bestaat niet, baby’s leren van ook frustratie

De perfecte ouder bestaat niet. Je mág fouten maken en deze repareren. Baby’s leren ook van frustratie. Je hoeft niet altijd bij elke kik klaar te staan. Dat is een kwestie van steeds beter aanvoelen. Je baby moet natuurlijk niet totaal overstuur raken.

Een voorbeeld
Als je baby een speeltje wil dat te ver weg ligt, dan is dit een uitdaging voor hem om erbij te komen. Vanuit deze frustratie gaat hij zich omrollen of leert hij kruipen. Geef je het speeltje direct aan hem, dan krijgt hij geen kans om zich te ontwikkelen. Ofwel: gehechtheid heeft twee polen: het bieden van een veilige basis en vanuit deze veilige basis je baby de mogelijkheid geven de wereld (speelgoed, andere mensen) te ontdekken (exploratie). Hij mag weer bij je terugkeren om troost of een knuffel te halen als dat nodig is. Ook huidcontact is heel belangrijk.

Hechten is samenspel

Niet ieder kind heeft dezelfde behoefte of hetzelfde temperament. Als jij je baby beter leert kennen, voel je aan of hij juist veel wil knuffelen, liever spelletjes speelt of soms even met rust gelaten wil worden. Gehechtheid is geen kwestie van op de juiste knoppen drukken. Het is een samenspel tussen jou als ouder en je baby, als eigen persoontje.