Een bevalling is een gebeurtenis die erg veel emoties bij je oproept: een kind krijgen is misschien wel de grootste overgang die tijdens je leven meemaakt. Negen maanden lang leef je gespannen naar het moment van de bevalling toe. Het bevallen zelf is een topprestatie, die niet alleen lichamelijk veel van je vergt, maar ook emotioneel zijn sporen achterlaat. Tijdens en na de bevalling zoeken al deze indrukken, spanningen en emoties een uitweg. Het is dan ook helemaal niet verwonderlijk als je je na de bevalling op het emotionele vlak een beetje wiebelig voelt.

Deze emotionele evenwichtsverstoring uit zich meestal in huilbuien zonder duidelijke oorzaak en spanningen die je niet van je af kunt zetten. Sommige vrouwen zijn na enkele weken nog steeds prikkelbaar, angstig en neerslachtig. Dat kan te maken hebben met een verstoorde hormoonbalans, maar er kunnen ook andere oorzaken zijn. Misschien valt het zorgen voor een baby je wel heel erg tegen. Misschien heb je problemen met je partner. Of vind je het heel erg moeilijk om de zorg voor je baby te combineren met alle andere taken die je moet doen.

Babyblues

De babyblues begint ongeveer drie tot vijf dagen nadat je bent bevallen. Je kunt ongeveer een week tot tien dagen last hebben van de huilbuien en de stemmingswisselingen. In dezelfde periode vindt er een plotselinge daling plaats in de hoeveelheid hormonen in je lichaam en komt de melkproductie op gang. Dit zijn dan ook de belangrijkste lichamelijke oorzaken van het fenomeen.

De eerste weken en zelfs maanden met een baby zijn uitputtend voor moeders die nog moeten herstellen van negen maanden zwangerschap, een bevalling en een lichaam dat hard werkt om weer in vorm te raken. Dit alles heeft hoe dan ook effect op je gemoedstoestand. Je raakt geestelijk makkelijk uit balans, en dat terwijl de meeste kersverse mama’s nauwelijks de tijd nemen om te ontzwangeren. Je baby vraagt een groot deel van je aandacht, en daarnaast wil je ook een goede partner zijn, je sociale contacten onderhouden en op je werk (straks) niet achterblijven. Zo blijft er nog maar weinig van jezelf over.

Heb ik last van de babyblues?

Vraag jezelf het volgende eens af:

• Doe je weleens iets voor jezelf om je batterij weer op te laden?
• Praten jij en je partner voldoende om elkaar te begrijpen en waar nodig te ondersteunen?
• Gun je jezelf wel de tijd om weer ‘de oude’ te worden?
• Besteed je ook dingen uit in plaats van alles alleen te doen?
• Blijf je maar moe, kom je energie tekort, kun je je slecht concentreren en reageer je geprikkeld?

Kun je bijna alleen maar met ‘nee’ op de bovenstaande vragen antwoorden? Neem dan contact op met je huisarts. Je bent niet de enige: uit onderzoek blijkt dat 70% van de vrouwen zich na een jaar nog steeds niet de oude voelt. Fysieke klachten als rugpijn en hoofdpijn, weinig zin in seks of interesse in de partner en slaapproblemen zijn ook veelgehoord. Blijf je moe en futloos en voel je je neerslachtig, regel dan de hulp die je nodig hebt.

Tips bij aanhoudende babyblues

De babyblues gaat in principe vanzelf weer over. Zolang je er last van hebt, kun je een aantal dingen doen om de symptomen te bestrijden.

• Rust
  Gun jezelf voldoende rust, geef toe aan de vermoeidheid die je voelt en stel geen hoge eisen aan jezelf. Als je tijd voor jezelf neemt, is het makkelijker om te wennen aan de nieuwe situatie.

• Vraag om hulp bij familie en vrienden
  Durf om hulp te vragen en laat je helpen door je partner, familie of vrienden.

• Zorg goed voor jezelf
  Verwen jezelf, eet gezond en drink veel.

• Praat over je gevoelens
  Het helpt als je je gevoelens met iemand deelt en de gelegenheid krijgt om alle zorgen van je af te praten. Er is niets zo lekker als gewoon even uithuilen wanneer je daaraan behoefte hebt.

• Schaam je niet
  Waar het ook door komt; schaam je hier alsjeblieft niet voor en voel je niet schuldig. Er zijn veel vrouwen die hetzelfde meemaken als jij.

• Zoek professionele hulp
  Denk niet te lang dat het wel weer over gaat. Kom in actie. Trek aan de bel bij je huisarts, je gynaecoloog of je verloskundige. Zij kunnen je écht helpen om hier weer bovenop te komen. Dat is niet alleen fijner voor jezelf maar ook voor je baby. Sterker nog: het is heel belangrijk voor je baby dat je die somberheid te lijf gaat.

Ontwikkeling babybrein

Als je somber en depressief bent kost alles je heel veel moeite. Ook je baby verzorgen is dan geen plezier meer maar een last. De kans is dus groot dat je minder naar je baby lacht, minder plezier met hem maakt, minder lieve woordjes tegen hem zegt en minder met hem knuffelt. En voor een baby is dat niet goed. Hij wordt er onrustig van en krijgt meer stress. Je baby gaat zich eigenlijk net zo somber voelen als jijzelf.

Het grote verschil tussen jou en je baby is alleen dat jij waarschijnlijk wel weer over dat sombere gevoel heen komt, maar je baby hier de rest van zijn leven last van kan houden. Dat komt omdat zijn hersenen een enorme ontwikkeling doormaken. En die ontwikkeling van dat brein is voor een groot deel afhankelijk van de manier waarop er voor hem wordt gezorgd. Heb je als baby veel positieve ervaringen - lachen, knuffelen, gezellig kletsen - dan is de kans goot dat je later een evenwichtig mens wordt. Daar staat tegenover dat als je als baby veel minder van dit soort positieve ervaring hebt de kans groot is dat je later sociaal en emotioneel minder goed in je vel zit.

Dit is natuurlijk geen vrolijk verhaal, maar gelukkig zijn sombere gevoelens goed te behandelen. En nogmaals, het is niets om je voor te schamen. Een baby krijgen zet je leven op zijn kop - dat daar weleens iets niet helemaal soepel loopt is echt niet raar.

Let op

Als jij en je omgeving zich serieus zorgen maken over jouw gemoedstoestand en kom je er helemaal niet meer uit, dan kan het zijn dat je een postnatale depressie hebt. Zoek dan zo snel mogelijk hulp, voor jezelf en voor je gezin.