
Kraambed: de eerste 8 dagen na je bevalling
Zodra je bent bevallen begint je kraamtijd. Dit duurt tot 8 dagen na de bevalling en wordt ook wel kraambed genoemd. Tijdens deze tijd herstelt je lichaam van de bevalling en wordt eventueel de borstvoeding op gang gebracht. Vaak is je kraamverzorgende al aanwezig bij je bevalling als je thuis bevalt. Bij een poliklinische bevalling komt ze zodra jij ook naar huis mag. Het is verstandig om tijdens je kraamweek zoveel mogelijk te rusten. Zo kom je er sneller weer bovenop.
Herstelperiode na je bevalling
De herstelperiode na de bevalling is voor iedere vrouw anders. De ene vrouw voelt zich snel weer goed en kan na een paar uur al door het huis lopen. De andere vrouw heeft meer tijd nodig en brengt de eerste dagen vaak in bed door. Het belangrijkste is om naar je eigen gevoel te luisteren. Voel je je niet fit genoeg om alles zelf te doen als de kraamzorg stopt? Dan kun je verlengde kraamzorg of gezinshulp aanvragen. Loop niet te hard van stapel met je kraambezoek. Hoewel het leuk en gezellig is om familie en vrienden te zien, kan het ook heel vermoeiend zijn. Plan kraambezoek op een manier die voor jou fijn is en neem voldoende rust!
Welke controles in het kraambed
Tijdens de kraamtijd worden jij en je baby goed in de gaten gehouden. De kraamverzorgende komt regelmatig langs en controleert of alles goed verloopt. Dit zijn de belangrijkste controles voor jou:
- Temperatuur: je lichaamstemperatuur wordt gemeten om te kijken of je geen infectie hebt. Bij een infectie heb je meestal een verhoogde temperatuur.
- Bloedverlies: je kraamverzorgende controleert hoeveel bloedverlies je hebt, dit is normaal, maar wordt goed in de gaten gehouden.
- Baarmoederkrimp: na de bevalling moet je baarmoeder weer in de juiste grootte terugkrimpen. Dit wordt gecontroleerd.
- Hechtingen: als je hechtingen hebt, worden deze gecontroleerd en gekeken of ze goed genezen.
- Bloeddruk: je bloeddruk wordt regelmatig gemeten om te voorkomen dat je bijvoorbeeld een hoge bloeddruk ontwikkelt. Meestal op 24 en 48 uur na de bevalling en nog eens op dag 8. Had je tijdens je zwangerschap last van te hoge bloeddruk? Dan wordt je bloeddruk vaak dagelijks gemeten.
Daarnaast wordt je baby gecontroleerd op:
- Temperatuur: de temperatuur van de baby wordt gemeten om te zien of hij het goed doet.
- Plassen en ontlasting: je baby wordt gecontroleerd op het aantal plas- en poepmomenten. Dit is belangrijk voor de gezondheid.
- Hielprik: de baby krijgt de hielprik om te testen op zeldzame aandoeningen.
- Gehoorscreening: tegelijkertijd met de hielprik wordt het gehoor van je baby gecheckt met een gehoortest. Het gehoor wordt al vroeg getest omdat een slecht gehoor grote gevolgen heeft voor de ontwikkeling van je baby.
- Navelstreng: Het stompje van de navelstreng droogt in en valt er een paar dagen na de bevalling af. Je kraamhulp houdt in de gaten dat dit goed gaat.
Hulp met borstvoeding tijdens de kraamtijd
Borstvoeding is niet alleen goed voor je baby, maar ook voor jou. Het helpt je baarmoeder om sneller terug te krimpen na de bevalling, wat je herstel versnelt. Borstvoeding is een moment van rust en contact voor jou en je baby, wat zorgt voor een emotionele band. Moedermelk bevat alle voeding die je baby nodig heeft om gezond te groeien. In de kraamtijd krijg je vaak hulp van de kraamverzorgende of een lactatiekundige om te zorgen dat alles goed gaat, bijvoorbeeld begeleiding bij het goed aanleggen van je baby en het voorkomen van problemen zoals tepelkloven of hulp als je moeite hebt met melk produceren. Zo kun je met vertrouwen borstvoeding geven.
Lees ook: Borstvoeding: de eerste keer aanleggen
Gezonde voeding in de kraamtijd
Na de bevalling heeft je lichaam veel energie nodig om te herstellen. Gezonde voeding is hierbij heel belangrijk. Het helpt je om snel weer op krachten te komen. Eet gevarieerd en zorg ervoor dat je voldoende vitamines en mineralen binnenkrijgt. Goede voedingsmiddelen zijn bijvoorbeeld:
- Groenten en fruit voor vitamines en vezels.
- Volkorenproducten zoals brood, pasta en rijst voor energie.
- Eiwitten uit vis, kip of peulvruchten voor herstel van spieren en weefsels.
- Gezonde vetten uit noten, avocado’s en olijfolie.
- Gevulde soepen zijn voedzaam, makkelijk te maken, en bevatten vaak een goede mix van groenten, eiwitten (zoals kip of linzen) en vezels. Soepen kunnen ook hydrateren, wat belangrijk is na de bevalling.
Als je borstvoeding geeft, drink dan voldoende. Dit helpt je lichaam gehydrateerd te blijven.
Lees ook: 6 heerlijke maaltijden om in te vriezen voor je kraamweek
Ayurvedische voedingsprincipes voor de kraamtijd
Ayurveda is een geneeskunst die duizenden jaren oud is en wordt beschouwd als het oudste gezondheidssysteem ter wereld. Ayurveda wordt door de WHO erkend als een traditionele geneeskunde. In de ayurveda wordt veel nadruk gelegd op het eten van warme, goed gekookte voedingsmiddelen om het spijsverteringssysteem te ondersteunen. De voorkeur gaat uit naar makkelijk verteerbare, voedzame maaltijden die het lichaam helpen herstellen.
Warme, voedzame soepen en stoofschotels: deze zijn goed volgens de ayurvedische leer, omdat ze gemakkelijk te verteren zijn en het lichaam snel de benodigde energie leveren. Ze bevatten vaak een mix van groenten, specerijen en eiwitten, zoals linzen of kip.
Kruiden en specerijen: ayurvedische kruiden en specerijen, zoals gember, kurkuma, kaneel, en komijn, worden vaak gebruikt in de voeding. Deze kruiden hebben ontstekingsremmende eigenschappen, bevorderen de spijsvertering en ondersteunen het herstel van het lichaam.
Gezonde vetten: ghee (geklaarde boter) wordt vaak aanbevolen in de ayurveda vanwege de veronderstelde voedende en kalmerende eigenschappen. Het wordt vaak toegevoegd aan maaltijden om de spijsvertering te bevorderen en het lichaam te helpen herstellen.
Vermijden van te veel koud voedsel: in de ayurveda wordt koud voedsel, zoals rauw fruit en koude dranken, vaak afgeraden in de kraamtijd, omdat dit het spijsverteringssysteem kan verzwakken. Er wordt geadviseerd om voedingsmiddelen te eten die verwarmend en voeden, zoals gekookte groenten, rijst en soepen.
Voldoende rust: ayurveda benadrukt ook het belang van voldoende rust en slaap, omdat dit essentieel is voor het herstel. Het advies is om het lichaam de tijd te geven om te genezen en bepaalde energie weer in balans te brengen, wat helpt bij het herstellen van het lichaam en het kalmeren van de geest.
De roze wolk
Veel moeders horen na de bevalling over de ‘roze wolk’, een tijd waarin alles perfect lijkt en je vol geluk en liefde bent voor je baby. Dit gevoel van euforie kan na de bevalling komen, maar het is belangrijk om te weten dat het niet altijd vanzelf komt. Bij sommige vrouwen duurt het even voordat ze deze “roze wolk” ervaren, terwijl anderen zich juist moe, verdrietig of zelfs overweldigd kunnen voelen. Het is heel normaal om gemengde gevoelens te hebben in de kraamtijd. Je hebt veel meegemaakt en je lichaam moet herstellen. En dan heb je ook nog een stel hormonen die de boel wat ontregelen. Het is belangrijk om te weten dat je niet alleen bent en dat het oké is om hulp te vragen of je gevoelens te delen met je partner, familie of vrienden. Iedere moeder ervaart de kraamtijd op haar eigen manier, en de ‘roze wolk’ komt voor iedereen op zijn eigen tijd.
Moeilijke start accepteren
Het kan ook zijn dat de eerste uren na je bevalling iets anders verlopen dan je gehoopt had, bijvoorbeeld door een plotselinge vroeggeboorte of doordat de conditie van je baby niet is zoals het hoort te zijn. Vaak zijn de eerste uren dan gevuld met zorgen over je baby, in plaats van met genieten. Hoe lastig ook, probeer deze moeilijke start te accepteren. Praat erover met je partner, vrienden en familie. Zij kunnen je helpen moeilijke gebeurtenissen te verwerken en je net dat zetje geven om te gaan genieten van je baby.
Lees ook: Stèfanie: ‘Ik zat bij mijn tweede kind absoluut niet op een roze wolk’