Wanneer moet ik geboorteaangifte doen?

Ieder kind dat in Nederland wordt geboren, moet binnen drie werkdagen na zijn geboorte worden aangegeven bij de burgerlijke stand. Deze termijn van drie dagen is belangrijk, want daarna kan je kind alleen nog worden aangegeven met een machtiging van het Openbaar Ministerie, wat een hoop geregel met zich meebrengt.

Wie kan mijn kind aangeven?

De aangifte moet in principe worden gedaan door de vader van het kind. Onder de vader wordt verstaan:

• de wettelijke vader (door huwelijk met de moeder)
• degene die het kind heeft erkend

Het kan natuurlijk zijn dat er geen vader (bekend) is. In dat geval is degene die bij de bevalling aanwezig was, verplicht om aangifte te doen, bijvoorbeeld de verloskundige, (huis)arts of kraamhulp. Houd er rekening mee dat er bij de aangifte om een legitimatiebewijs wordt gevraagd.

Waar doe ik de geboorteaangifte?

Je kind wordt aangeven in de gemeente waar het is geboren. Dat is dus niet noodzakelijk je eigen woonplaats. Beval je bijvoorbeeld in een ziekenhuis in een andere gemeente, dan ben je verplicht je kind ook bij de burgerlijke stand van die gemeente aan te geven. De burgerlijke stand van je eigen gemeente wordt in dat geval automatisch op de hoogte gesteld van de geboorte van je kind.

Wat meenemen bij geboorteaangifte?

Als je de geboorteaangifte gaat doen, moet je een geldig legitmiatiebewijs en, als je getrouwd bent, je trouwboekje meenemen. De ambtenaar van de burgerlijke stand maakt dan een geboorteakte op, waarin de volgende gegevens worden opgenomen:

• geboortedatum en tijd van de geboorte
• geboorteplaats
• het geslacht van je kind
• voorna(a)m(en) en achternaam van je kind
• geslacht, voorna(a)m(en), geboortedatum, beroep en woonplaats van degene die de aangifte doet
• voorna(a)m(en), geboortedatum, beroep en woonplaats van de moeder

Na de geboorteaangifte, wordt een uittreksel meegegeven van de geboorteakte. Daarnaast wordt je kind, als je bent getrouwd, bijgeschreven in je trouwboekje. Na enige tijd krijg je ook een computeruitdraai toegezonden, waarin staat hoe de gegevens van je kind zijn opgenomen in de administratie van de Burgerlijke Stand van je woonplaats. Je hoeft, bij bevalling in een andere gemeente, dus niet zelf de Burgerlijke Stand van je gemeente ook op de hoogte te stellen.

Tips bij geboorteaangifte

Hieronder volgen enkele handige tips van en voor (aanstaande) partners bij de aangifte van hun kind.

• Leg van tevoren alle spullen klaar die je nodig hebt voor de aangifte: een geldig legitimatiebewijs en eventueel je trouwboekje. Met name dat laatste wil nog wel eens ergens ver weg opgeborgen liggen.
• Leg tevens een geboortekaartje klaar of typ de voornamen van je kind op een stuk papier, zodat de ambtenaar van de burgerlijke stand geen fouten kan maken bij de aangifte. De kans is groot dat je, in de opwinding van het moment, typefouten over het hoofd ziet. Het is erg lastig en kostbaar een eenmaal gedane aangifte te wijzigen.
• Schrijf na de geboorte meteen de datum en tijd op van de geboorte, zodat je die niet kunt vergeten.
• Neem de tijd om de geboorteaangifte aandachtig door te lezen en te controleren op spel- en typefouten (let op de leestekens!) alvorens die te ondertekenen.
• Controleer van tevoren in welke gemeente het ziekenhuis staat waar je gaat bevallen. Ook als je thuis wilt bevallen, moet je altijd rekening houden met een mogelijke uitwijk naar een ziekenhuis.
• Controleer, zeker wanneer je de aangifte in een andere gemeente moet doen, van tevoren de openingstijden van de burgerlijke stand en de route ernaartoe. Je hebt wel wat beters te doen zo vlak na de geboorte van je kind dan voor een dichte deur te wachten of vast te lopen in het verkeer van een drukke binnenstad!
• Bepaal van tevoren samen welke achternaam je kind krijgt. Sinds 1998 bestaat de mogelijkheid de achternaam te kiezen en krijgt het kind niet meer automatisch de achternaam van de vader.
• Wordt je kind in het weekend geboren, dan kan je, zeker in een grote gemeente, op maandag rekenen op spitsuur bij de burgerlijke stand. Alle kinderen die werden geboren vanaf vrijdag 16:00 uur moeten immers worden aangegeven. Wil je niet te veel tijd kwijt zijn met de aangifte, ga dan ’s middags of op dinsdag, of informeer van tevoren wat de rustige tijden zijn bij de burgerlijke stand.

Geboorteaangifte van een doodgeboren kind

De nachtmerrie van iedere ouder: als je baby levenloos ter wereld komt. Maar ook voor deze kinderen kan een akte worden opgemaakt bij de burgerlijke stand. Dit erkent het bestaan van je kind en kan helpen bij de verwerking van het verdriet. De wet regelt de mogelijkheid voor ouders van een levenloos geboren kind om een akte van de burgerlijke stand te laten opmaken. Dat is een bijzondere akte, die zoveel mogelijk aansluit bij de geboorteakte van een kind.

In de akte worden de volgende gegevens vermeld: de voornaam of voornamen en de geslachtsnaam van het kind, dag en tijdstip van geboorte, de geboorteplaats en het geslacht. Ook worden de gegevens van de ouders opgenomen en de gegevens van degene die aangifte heeft gedaan.

De ouders mogen bovendien naamskeuze doen. Dat betekent dat het kind de achternaam van de vader of de moeder kan krijgen. De keuze van de ouders is niet bindend voor volgende kinderen. Bij de geboorte van een volgend kind kunnen de ouders opnieuw naamskeuze doen. Het opmaken van de akte is niet afhankelijk is van de duur van de zwangerschap.

Naast de geboorteaangifte, moeten er nog meer praktische zaken geregeld worden. Rijksoverheid heeft een handige checklist, waarin je precies ziet wat er wanneer geregeld moet worden.