Symptomen depressie

Je had het je zo mooi voorgesteld, je nieuwe leven als moeder met je pasgeboren baby. Het kan flink tegenvallen als je je helemaal niet zo blij voelt. Als je lijdt aan een postnatale depressie, heb je mogelijk dezelfde symptomen als een vrouw met de babyblues, maar dan in sterkere vorm. Je kunt je gekweld voelen door aanvallen van woede, irrationele angst, schuld, paniek, zware neerslachtigheid, verwarring en wanhoop. Vaak raakt je slaap- en je eetpatroon verstoord. Het kan zijn dat je bang bent om gek te worden en vreest dat je je baby wat zult aandoen. Vrouwen met een postnatale depressie verliezen bovendien vaak hun gevoel van eigenwaarde.

Postpartum / postnatale depressie

Een postnatale depressie is een psychische aandoening die ernstig uit de hand kan lopen als er niks aan wordt gedaan. Wanneer het vermoeden bestaat dat je een postnatale depressie hebt, ga dan eens in gesprek met je partner of iemand anders die dichtbij je staat. Samen zouden jullie de stap kunnen zetten om professionele hulp in te schakelen. Je baby kan namelijk blijvende gevolgen ontwikkelen van jouw depressie. Gelukkig is het goed te behandelen met antidepressiva. Overleg met je arts of je eventueel borstvoeding kunt blijven geven met deze medicijnen. Met een goede behandeling gaat de depressie vaak binnen enkele weken tot maanden over. Daarna moet je echter vaak nog wel een aantal maanden tot een jaar medicijnen blijven gebruiken.

Naast de medicijnen is de steun van je partner, familie en vrienden tijdens een postnatale depressie van groot belang. Om jezelf de rust en de aandacht te gunnen die je nodig hebt, kun je vragen of je partner de zorg voor de baby, eventuele andere kinderen en het huishouden wil overnemen. Misschien kan en wil je (schoon)moeder, zus of vriendin bijspringen in deze moeilijke periode. Als je er alleen voorstaat, kun je ook vragen om gezinshulp.

Lichaamsbeweging is een fijne manier om afleiding te zoeken. Blijf niet somber op de bank zitten, maar pak de wandelwagen voor een stevige wandeling in de buitenlucht. Wees vooral aardig voor jezelf en doe geen dingen waar je geen zin in hebt of die je van streek maken. Het helpt ook enorm wanneer je je angsten, zorgen en gevoelens deelt met anderen. Probeer deze emoties zo min mogelijk op te kroppen. Een postnatale depressie kun je overigens ontwikkelen tot 12 maanden na de bevalling.

Postpartum psychose

De negatieve gevoelens en emoties die je na je bevalling ervaart, nemen in sommige gevallen een extreme vorm aan. Een klein percentage vrouwen krijgt na de bevalling last van waandenkbeelden en hallucinaties, bijvoorbeeld in de vorm van zelfmoordgedachten of de neiging om de baby wat aan te doen. Als je deze verschijnselen vertoont, spreken we van een postpartum psychose. Een postpartum psychose ontstaat niet altijd direct na de bevalling. Net als bij een postpartum depressie heb je bij een postpartum psychose altijd medische hulp nodig. Vaak moet je worden opgenomen in een ziekenhuis of een psychiatrische instelling. De behandeling die je krijgt, bestaat zowel uit medicatie als uit therapie. Je baby gaat altijd met je mee als je wordt opgenomen.

Oorzaken van depressiviteit na de bevalling

Het is niet mogelijk om één duidelijke oorzaak te noemen voor het ontstaan van depressies na de bevalling. Het is vaak een combinatie van verschillende lichamelijke, psychische en sociale oorzaken. Op lichamelijk gebied zijn het de hormonale veranderingen die de aanzet kunnen geven voor een depressie. Ook als je verwachtingen van het moederschap in strijd met de realiteit is, kan je dat een duwtje in de verkeerde richting geven. Verder kunnen het de omstandigheden tijdens en na de bevalling zijn, die je depressief maken. En soms kun je helemaal niet zo goed aanwijzen waar je depressieve gevoelens vandaan komen.

Hormonen
Tijdens je zwangerschap heeft je lichaam een grote hoeveelheid progesteron en oestrogeen aangemaakt, de zogenaamde zwangerschapshormonen. Deze zijn negen maanden lang op een hoog peil in je lichaam gebleven. Vlak na de bevalling daalt het niveau van deze hormonen sterk, tot het niveau van voor de zwangerschap is bereikt. Voor je lichaam is het moeilijk om zich aan deze plotselinge daling aan te passen. Het kan hierop reageren met sterke stemmingswisselingen en zo een depressie veroorzaken. De ene vrouw is hier gevoeliger voor dan de andere.

Psychische druk
Het kan zijn dat je voor de bevalling een erg positief en idealistisch beeld van het moederschap hebt gecreëerd. Wanneer de realiteit niet met dit beeld overeen blijkt te komen, kan dat een zware klap zijn. Misschien dacht je dat je dolgelukkig zou zijn wanneer je eenmaal je kind vast kon houden, maar voel je je helemaal niet zo geweldig. Het kan ook zijn dat je op een gezonde, blozende baby had gerekend en nu teleurgesteld bent, bijvoorbeeld omdat je kind te vroeg geboren is, omdat je kind ziek is of erg veel huilt.

Omstandigheden
Een depressie kan ook worden veroorzaakt door problemen met je partner. Misschien heeft hij je maar weinig steun gegeven tijdens je zwangerschap, de bevalling en de kraamdagen. Daardoor voel je je misschien teleurgesteld en in de steek gelaten. De oorzaak kan ook liggen in het feit dat je niet in staat bent om het moederschap te combineren met een baan, terwijl je het gevoel hebt dat je omgeving dat wel van je verwacht. Of misschien is de depressie wel in gang gezet doordat je een heel zware bevalling hebt gehad, zonder dat je je daarop hebt kunnen voorbereiden. Ook de omstandigheden kunnen zo de aanleiding vormen voor een depressie.

Hulp zoeken

Hoe graag je het ook zelf wilt oplossen, trek echt op tijd aan de bel. Maak een afspraak met je huisarts. Die kan naar je luisteren en je - indien nodig - doorverwijzen naar bijvoorbeeld een psycholoog. Probeer daarnaast ook hulp van anderen te accepteren. Laat je partner, (schoon)ouders of vrienden een keertje voor de baby zorgen. Op deze manier kun je zelf even rust nemen. Doe af en toe iets leuks waar je energie van krijgt en wees lief voor jezelf!

Het ministerie van Volksgezondheid heeft een site met tips en adviezen rondom depressie. En de organisatie Me Mam richt zich volledig op aanstaande of nieuwe moeders met psychische klachten.

Lees ook: Maria kreeg een depressie na haar zwangerschap