Je verloskundige kan anticonceptiemiddelen voorschrijven. Als je net bent bevallen, hoef je hiervoor dus niet langs de huisarts. Tijdens de nacontroles, tot zes weken na de bevalling, geeft je verloskundige hierover advies. Bijvoorbeeld over het voorkomen van een volgende zwangerschap en welke anticonceptie geschikt is in combinatie met borstvoeding bijvoorbeeld. Je verloskundige mag ook een spiraal plaatsen.

Mogelijke anticonceptiemiddelen

• Pil
• Hormonale pleister
• Anticonceptiering
• Anticonceptiestaafje
• Prikpil
• Hormoonspiraaltje
• Koperspiraaltje
• Pessarium
• Condoom
• Sterilisatie

Pil / combinatiepil

Bij de keuze van de pil is het belangrijk om een soort te kiezen met een lage dosering aan werkzame stoffen. Als je direct na het innemen moet overgeven of je hebt last van diarree, dan werkt de pil niet. De pil heeft bij sommige vrouwen in het begin wat bijwerkingen, zoals misselijkheid, lichte gewichtstoename, hoofdpijn of wat onregelmatig bloedverlies. Je huisarts zal daarom in die periode vaker controleren of alles goed gaat. De traditionele pil wordt door artsen de combinatiepil genoemd. Deze bevat kleine hoeveelheden van twee hormonen: oestrogeen en progestageen. Het is de anticonceptiepil die de meeste mensen bedoelen als ze het hebben over de pil. Niet elke vrouw voelt zich even prettig bij het gebruik van de traditionele anticonceptiepil. Heb je veel last van bijwerkingen of hormonale schommelingen, bekijk dan eens of een ander soort anticonceptie beter bij je past.

Oestrogeenvrije pil / minipil

De oestrogeenvrije pil is even betrouwbaar als de combinatiepil maar bevat alleen een progestageen. Deze pil is geschikt als je borstvoeding geeft, omdat deze pil geen oestrogeen bevat. Ook als je geen oestrogeen verdraagt of last hebt van bijwerkingen door de oestrogeen in de combinatiepil, is de minipil een prima alternatief. Bij de minipil heb je geen stopweek en weet je dus ook niet van tevoren wanneer je ongesteld wordt. Je menstruatie kan ook helemaal wegblijven.

Hormonale pleister

De hormonale pleister is de enige wekelijkse anticonceptiemethode. Net als de combinatiepil geeft de pleister zowel oestrogeen als progestageen af. Je brengt de pleister (4,5 x 4,5 cm) gemakkelijk zelf aan op je huid. Via je huid komen de hormonen oestrogeen en progestageen in je bloedbaan terecht en voorkomen zo een eisprong. Ook wordt het baarmoederslijm dikker, waardoor zaadcellen niet kunnen doordringen. De pleister wordt om de zeven dagen vervangen. Na drie pleisters volgt een week zonder pleister. Daarna begint de cyclus opnieuw.

Anticonceptiering

De anticonceptiering biedt een maand lang bescherming tegen een ongewenste zwangerschap. De flexibele ring plaats je zelf in je vagina en geeft continu een lage dosis oestrogeen en progestageen af. Dit voorkomt een eisprong en maakt het baarmoederslijm dikker zodat zaadcellen niet in de baarmoeder kunnen komen. Het inbrengen van de anticonceptiering gebeurt op dezelfde manier als een tampon. De anticonceptiering blijft drie weken in de vagina en wordt dan verwijderd. Precies een week later breng je een nieuwe ring in. Voordeel van de anticonceptiering is dat de hormonen rechtstreeks via de wand van de vagina worden afgegeven. Ze komen niet in je maag-darmkanaal terecht. Dus ook bij overgeven of diarree blijft deze anticonceptiemethode betrouwbaar.

Prikpil

Deze pil, die alleen progestageenhormoon bevat, wordt meestal in de bilspier geïnjecteerd en geeft dezelfde veiligheid als de pil. Een voordeel is dat deze pil kan niet worden vergeten. De eerste keer na acht weken en daarna elke elf tot twaalf weken wordt opnieuw een injectie gegeven. Ook blijft de prikpil betrouwbaar bij overgeven of diarree.

Anticonceptiestaafje

Dit hormonale staafje beschermt je maximaal drie jaar tegen zwangerschap. Het anticonceptiestaafje is een zacht, flexibel staafje van ongeveer 4 cm lang en 2 mm dik. Een arts brengt het onder de huid van je bovenarm in. Het anticonceptiestaafje bevat een progestageen, etonogestrel en geen oestrogeen. Het staafje verhindert een eisprong en verandert het slijm in de baarmoederhals, zodat zaadcellen niet in de baarmoeder kunnen komen. Ook verandert het baarmoederslijmvlies, zodat de eicel zich niet kan innestelen.

Hormoonspiraaltje

Het hormoonspiraaltje (Mirena) beschermt maximaal vijf jaar tegen zwangerschap. Het hormoonspiraaltje wordt door je huisarts of gynaecoloog rechtstreeks in je baarmoeder ingebracht. In je lichaam geeft het spiraaltje steeds een kleine hoeveelheid van het hormoon progestageen af. Dit zorgt ervoor dat het slijm in de baarmoederhals dikker wordt, zodat zaadcellen minder gemakkelijk in de baarmoeder komen. Het spiraaltje zelf is van kunststof en voorkomt dat een bevruchte eicel zich innestelt.

Koperspiraaltje

Het koperspiraaltje is een spiraaltje zonder hormonen. Het spiraaltje geeft geleidelijk een beetje koper af. Koper verlamt als het ware de zaadcellen, waardoor de kans op bevruchting heel klein is. Mocht een zaadcel toch de eicel weten te bereiken dan verhindert het koperspiraaltje de innesteling in de baarmoeder. Een mogelijk nadeel is dat de menstruatie soms heviger en pijnlijker is. Een koperspiraaltje wordt ingebracht door je huisarts of gynaecoloog en kan, afhankelijk van het type, 5 tot 10 jaar blijven zitten.

Pessarium of siliconenkapje

Dit dunne rubberen kapje breng je zelf in voorafgaand aan seks, samen met een zaaddodende pasta. Je plaatst het kapje om de baarmoedermond om te voorkomen dat sperma binnendringt in de baarmoeder. Pas acht uur na de gemeenschap mag je het pessarium of siliconenkapje uit de vagina halen. Een pessarium kan pas na zes tot acht weken na de bevalling worden aangebracht, omdat je vagina voor die tijd nog te veel is uitgerekt. Overigens kun je na je zwangerschap niet langer je oude pessarium gebruiken, maar moet je een nieuw pessarium laten aanmeten.

Condoom

Zowel het mannen- als het vrouwencondoom geeft bij een juist gebruik een goede bescherming tegen zwangerschap. Belangrijk is wel dat de partners goed met elkaar overleggen hoe en wanneer ze het gebruiken.

Het vrouwencondoom
Dit zakje wordt in je vagina ingebracht en bedekt tevens de schaamlippen, waardoor de kans op geslachtsziekten wordt voorkomen. Het aanbrengen vraagt wel enige handigheid en jij en je partner moeten er goed op letten dat hij zijn penis niet naast het condoom inbrengt.

Het mannencondoom
Deze wordt over de stijve penis van de man geschoven, waarbij aan het topje enige ruimte moet worden vrijgehouden. Een condoom geeft een goede bescherming tegen ongewenste zwangerschap als het op de juiste wijze wordt gebruikt. Een condoom voorkomt tevens besmetting met seksueel overdraagbare ziekten.

Sterilisatie

Wil je helemaal geen kinderen meer, dan zou je kunnen kiezen voor sterilisatie. Denk hier van tevoren wel grondig over na. Bij sterilisatie van de vrouw worden de eileiders afgesloten. Direct na de ingreep is de kans op zwangerschap vrijwel nihil. Heb je hiervoor gekozen voor het einde van je zwangerschap, dan is het aan te raden om hierover te praten met je gynaecoloog. Wanneer je namelijk met een keizersnede bevalt, kan de sterilisatie direct na de bevalling worden uitgevoerd. Ook kort na een gewone bevalling is het een betrekkelijk simpele ingreep, omdat de baarmoeder nog groot is en vlak onder de buikhuid ligt.

Ook de man kan zich laten steriliseren (vasectomie) door het afsluiten van de zaadleiders. Wil je man zich laten steriliseren, let dan op de onveilige periode gedurende de eerste zes tot twaalf weken. Je kunt dit probleem oplossen door al tijdens de zwangerschap een sterilisatie te laten uitvoeren.

Weet je niet goed welk anticonceptiemiddel geschikt is voor jou? Overleg dan met je verloskundige of huisarts.