Q&A over borstvoeding: de meestgestelde vragen beantwoord
Drinkt je baby wel genoeg, wat als hij tijdens de voeding steeds in slaapt valt en waar moet je op letten als je begint met kolven? Tijdens de Wereld Borstvoedings Week presenteerden WIJ en Philips Avent de Livestream Q&A over borstvoeding. Alle prangende vragen werden live op Instagram beantwoord door lactatiekundige Anneke ten Hove. Het was een groot succes! Gemist? Hieronder vind je de video en de vragen mét antwoorden terug.
Livestream Q&A over borstvoeding terugkijken
Vragen en antwoorden over borstvoeding en kolven
We snappen dat je misschien niet de tijd hebt om de video helemaal te bekijken of alle vragen met antwoorden door te lezen. Klik hieronder op een vraag en spring direct naar het antwoord toe.
Geef je per voeding altijd beide borsten of wissel je één voor één af?
Het aanhappen kan aan begin pijnlijk zijn, kun je hier iets aan doen?
Waar moet je qua eten en drinken op letten als je borstvoeding geeft?
Hoe weet je of je baby goed drinkt uit je borst en niet aan het sabbelen is?
Wat als je baby steeds in slaapt valt tijdens de voeding en hij daardoor niet lang genoeg drinkt?
Kan je baby ook teveel drinken, omdat je een hoge melkproductie hebt?
Je wilt kolven en een voorraad melk aanleggen. Hoe begin je?
Hoeveel kolf je: tot je borst leeg is of tot het flesje vol zit?
Wat als je merkt dat je melkproductie terugloopt, doordat je minder melk afkolft dan daarvoor?
Wat te doen bij harde plekken in je borsten, is vooraf kolven dan een goed idee?
Kun je doorgaan met borstvoeding geven als je last hebt van spruw?
Hoe kan je partner je ondersteunen bij het geven van borstvoeding?
Kan iedere moeder borstvoeding geven?
Slechts een hele kleine groep vrouwen heeft van nature te weinig melkklierweefsel. Dit komt heel zelden voor. Als je niet tot die zeldzame groep behoort, kun je in principe borstvoeding geven. Tijdens je zwangerschap bereiden je borsten zich voor op de komst van je kind. Je lichaam maakt dan al colostrum aan. Dat is de eerste melk die extreem veel antistoffen bevat. Veel vrouwen die borstvoeding willen geven zijn vooraf bang dat het niet op gang komt of dat ze te weinig melk hebben. Je kunt erop vertrouwen dat je lichaam het gewoon kan. Het is aan jou om te bepalen hoeveel melk je uiteindelijk wilt gaan produceren. Hoe meer je je borsten stimuleert, hoe meer melk er komt.
Heb je altijd voldoende melk als je borstvoeding geeft?
Ja, borstvoeding is gebaseerd op een vraag-en-aanbod principe. Als je je borsten na de geboorte regelmatig stimuleert, doet je lichaam de rest. Dit geldt ook als je een tweeling krijgt. Zelfs bij een vierling kun je borstvoeding geven.
Wat als borstvoeding geven niet goed lukt, wat kun je doen?
Bel een lactatiekundige en vraag advies. Je productie hoeft dan niet al volledig op gang te zijn. Een lactatiekundige kijkt met je mee, luistert naar je wensen en komt met een passend advies. Blijf niet met de onzekerheid zitten als borstvoeding geven niet lukt. Een kleine aanpassing kan al een wereld van verschil maken in hoeveel pijn het doet of hoe het voelt. Wacht niet tot je er helemaal doorheen zit. Hoe eerder je hulp inschakelt, hoe beter een lactatiekundige je kan helpen.
Geef je per voeding altijd beide borsten of wissel je één voor één af?
Kan allebei. Vaak wordt gestart met het geven van voeding uit twee borsten. Je start dan bijvoorbeeld met links en dan geef je rechts. De ronde daarna begin je met rechts en dan geef je links. De reden hiervoor is dat kinderen vaak heel enthousiast beginnen met drinken. Ze drinken de eerste borst goed leeg en wat ze extra nodig hebben, halen ze uit borst nummer twee.
Ook kan het zijn dat je al snel een hoge productie hebt en je kind na één borst genoeg heeft. Dan kies je ervoor om per voeding een borst te geven. De volgende ronde geef je dan de andere kant. Je kan ook een beetje wisselen. Je hebt ’s ochtends en aan het einde van de nacht wat meer melk, omdat je meer prolactine aanmaakt in de nacht. Dit hormoon zorgt ervoor dat je ’s ochtends meer melk hebt en in de avond wat minder. Kinderen gaan ’s avonds wat meer prikkels verwerken en zijn dan vaak wat onrustiger. Je kunt ze troosten en rustig krijgen door ze aan de borst te leggen. Het mooie is dat je lichaam er op deze manier voor zorgt dat je kind dan niet de volle lading melk krijgt die je in de ochtend produceert. Het kan best zijn dat als jij ’s ochtends één borst per keer geeft en dat je ’s avonds twee, omdat je kind dan een extraatje nodig heeft. Kijk naar je kind en kies wat voor jullie goed werkt.
Hoe onthoud je welke borst je voor het laatst gegeven hebt?
Je kunt een lintje of elastiekje om je pols doen. Of een clipje aan je bh-bandje. Doe dit aan de kant die je voor het laatst gegeven hebt. Ook kun je een app gebruiken en het daarin bijhouden. Als de eerste dagen voorbij zijn, ga je vanzelf beter voelen welke kant aan de beurt is.
In welke houdingen kun je borstvoeding geven?
Allereerst, houd je kind lekker dicht tegen je aan. Dus niet ingewikkeld in een doek. Leg je baby eerst aan en dek hem daarna eventueel toe. Als je bijvoorbeeld een wond hebt van een keizersnee, dan is niet fijn om je kind de eerste twee of drie dagen boven op je buik te hebben liggen. Kies er dan voor om je kind recht voor je op bed neer te leggen. Deze houding wordt de madonna of de doorgeschoven houding genoemd.
De houding waarbij jij relaxed onderuitgezakt ligt en je kind als een soort van kikkertje bovenop je borst ligt, noem je de biologische aanleghouding, ook wel de Biological Nurturing genoemd. Die kun je op bed, op de bank, op de terrasstoel, waar dan ook toepassen. Ook heel geschikt als je een snelle toeschietreflex hebt. De melk stroomt dan redelijk zachtjes naar beneden en een boertje rolt makkelijker omhoog. Als een kind de neiging heeft om op de tepel aan te happen in plaats van op de borst, dan is deze houding ook een aanrader. Je kind kan namelijk een grotere aanhap maken. Bij een wat strakke tongriem, een kind met een hele erg teruggetrokken kinnetje of als je veel melk produceert, is deze houding ook heel fijn.
Dan heb je ook nog de rugbyhouding. Dan heb je je kind als een soort rugbybal onder je arm. Zijn lijfje gaat naar achter en het hoofdje ligt aan de borst. Vooral bij wat grotere borsten is dat erg handig. Het enige waar je rekening mee moet houden, is dat je kind niet met zijn kin op z’n borst ligt. Geef hem dan wat meer ruimte of laat hem wat verder naar beneden zitten. De rugbyhouding is vooral bij een tweeling heel erg handig, want dan heb je twee kinderen onder je armen aan de borst en ben je sneller klaar met voeden.
Breng je de borst naar je baby of de baby naar je borst?
Je brengt je baby naar de borst. Dat heeft ermee te maken dat het belangrijk is dat jij als moeder eerst zelf goed en ontspannen zit. Ten eerste kan je je kind lekker bovenop je leggen. Kinderen die op hun buik liggen gaan reflexmatig ook beter drinken en voor jezelf is dit een fijne houding. Als jij relaxed zit, krijg je veel minder spierpijn en stroomt je melk beter.
Het aanhappen kan aan begin pijnlijk zijn, kun je hier iets aan doen?
Je hoeft geen pijn te lijden als je borstvoeding wilt geven. Borstvoeding mag in het begin gevoelig zijn en sommige vrouwen ervaren een prikkelig of stekend gevoel als de melk toeschiet. Dat is normaal. Je borsten moeten wennen. Als het heel erg pijn blijft doen en je tegen elke voeding opziet, dan is dat zeker niet normaal. Stel voor jezelf een grens en schakel hulp in.
Stel jezelf daarnaast de vraag: hapt je kind goed aan? Borstvoeding heet borstvoeding, omdat je kind over de tepel het laatste stuk van de borst vast pakt. Hij hoort niet het puntje te pakken, want dan klemt je tepel dicht en zo ook de helft van de melktoevoer. Dat voelt voor de meeste vrouwen alsof iemand met een naaldhak op de tepel gaat staan. Niet fijn dus. Je kind moet over de tepel aanhappen. Leg je kind dicht tegen je aan en laat hem een grote hap maken. Zorg dat er min zo mogelijk ruimte wordt ingenomen tussen jullie beiden. Door een grote aanhap, wordt het puntje van de tepel veel minder belast.
Wat kun je doen bij pijnlijke of beschadigde tepels?
Je wilt voorkomen dat je tepels zo gevoelig en beschadigd zijn dat voeden bijna niet meer kan. Naast het insmeren met tepelzalf kun je er ook voor kiezen om te gaan kolven. Een goed passende kolf kan de tepels ontzien. Het gebied rondom de tepel wordt ook door een kolf gestimuleerd. Dat is goed voor de melkaanmaak. Het is belangrijk dat de borstschilden van de kolf echt goed aansluiten. Anders maak je het juist erger.
Gaan je borsten hangen door het geven van borstvoeding?
Dat is niet waar. Als dit gebeurt, komt dat door je zwangerschap. Je borsten groeien flink, waardoor de huid oprekt. Het is daarbij voor een gedeelte genetisch bepaald. Dus kijk naar je moeder en je weet ongeveer wat je te wachten staat. Vrouwen die er aanleg voor hebben en flinke gegroeid zijn tijdens de zwangerschap, merken vaker dat hun borsten gaan hangen. Anderen komen er heel goed vanaf en merken weinig. Denk maar zo: wat er niet is, kan ook niet gaan hangen.
Waar moet je qua eten en drinken op letten als je borstvoeding geeft?
Vroeger waren de regels rondom voeding en borstvoeding vrij streng. Toen werd je afgeraden om kool, uien en knoflook te eten als je borstvoeding gaf. Ook pittig eten was uit den boze. Inmiddels zijn deze adviezen alweer achterhaald. Eet wat je normaal gesproken ook eet. Kijk hoe je kind reageert. Je hoeft niet het dieet van je zwangerschap aan te houden. Toen had je een rechtstreekse bloedverbinding met je kind, bij borstvoeding heb je dat niet meer.
Met alcohol en borstvoeding moet je voorzichtig zijn. Een glaasje kan op termijn weer als er wat meer tijd tussen de voedingen zit. Verder heb je bepaalde kruiden die of de productie heel erg kunnen stimuleren of juist kunnen remmen. Fenegriek is een kruid dat erom bekend staat dat het je productie een enorme boost kan geven. Salie daarentegen kan een remmend effect hebben. Een overdaad aan verse muntthee is af te raden. Een kopje per dag is prima, maar als je moeite hebt om je productie op gang te brengen kun je het beter laten staan.
Voldoende drinken is ook belangrijk. Je hebt meer vocht nodig, want jouw melk bestaat ook uit water. Bedenk daarnaast dat je baby in je melk proeft wat jij eet. Op die manier kan je beginnen met het meegeven van gezonde voeding. Ze zijn dan net iets meer gewend aan deze smaken. Handig als je straks overgaat naar groente- en fruithapjes. Verder: wat goed is voor jezelf, is goed voor je baby. Drink je bijvoorbeeld twee of drie kopjes koffie per dag, dan is dat prima.
Hoe herken je regeldagen en wat kun je dan het beste doen?
Op regeldagen merk je dat je kind vaker wil drinken aan de borst. Je legt je kind op die dagen vaker aan. Een aantal beruchte momenten zijn als je baby rond de tien dagen en rond de anderhalve maand oud is. Dit kan iets eerder of iets later zijn. Je ziet dat kinderen een extra boost aan de melkproductie willen geven, omdat ze bijvoorbeeld in een groeisprong zitten of als ze je melkproductie wat anders over de dag willen verdelen. Regeldagen duren vaak één, twee (soms drie) dagen lang. Het schopt jullie ritme in de war en soms lijkt het alsof er geen eind aan komt. Echter, het is een hele slimme set van je kind om een extra boost te geven aan je productie. Na de regeldagen draait alles weer goed en krijgen jullie weer een ‘normaal’ ritme.
Wat is beter: voeden op verzoek of volgens een vast schema?
Vroeger zou hier het antwoord voeden volgens vast vast schema zijn. Inmiddels wordt voeden op verzoek aangeraden, mits het lukt natuurlijk. Ga zoveel mogelijk mee met de flow van je kind en je zult zien dat het allemaal wat makkelijker loopt. Je kind weet precies wat hij nodig heeft en wanneer hij het nodig heeft. Het is in het begin vaak even omschakelen, want we zijn gewend om dingen te plannen. Kinderen hebben hier geen boodschap aan. Als je je hier van tevoren al wat meer bewust van bent, dan scheelt dit enorm.
Mag je op gegeven moment meer tijd tussen de voedingen laten om bijvoorbeeld iets langer te slapen ‘s nachts?
De eerste weken heeft je baby nog frequent voeding nodig. Zijn maagje is nog niet zo groot. Dan is het niet aan te raden. Als je in eerste weken heel moe bent, trek dan aan de bel. Probeer hulp in te schakelen, zodat je overdag wat meer kunt rusten. Op gegeven moment zal je kind wat langer de tijd tussen de voedingen laten, je merkt dat vanzelf.
Het is goed om te weten dat snel doorslapen, geen normaal babygedrag is. Het is eerder uitzondering dan regel. Baby’s horen om de zoveel tijd wakker te zijn. In het begin is dat voor voeding, maar later ook voor veiligheid en geborgenheid. Goed om daarbij te weten dat je je baby niet teveel kunt verwennen, zeker het eerste half jaar niet. Je kind heeft dat nog niet door. Je kunt je hem nooit teveel liefde geven. Als je gevoel zegt voeden of troosten, gewoon doen.
Hoe weet je of je kind genoeg melk binnenkrijgt?
Hoeveel je kind per keer uit de borst drinkt, kun je niet precies weten. Allereerst is het handig om te weten dat acht tot tien keer drinken voor een pasgeboren baby normaal is. Houd de plas- en poepluiers goed in de gaten houden, want als er genoeg in gaat, komt er ook genoeg uit. Kinderen vallen de eerste dagen na de geboorte altijd af. Ze vallen tot ongeveer 7% ten opzichte van het geboortegewicht af. Als ze meer dan 10% afvallen, kan er iets aan hand zijn en moet je borstvoeding misschien extra gestimuleerd worden. Is je kind na de voeding tevreden en groeit hij goed? Dan is er niets aan de hand.
Hoe weet je of je baby goed drinkt uit je borst en niet aan het sabbelen is?
Goed drinken is actief drinken. Je ziet je baby eerst zuigbewegingen maken om de melk te laten toeschieten. Als de melk dan eenmaal aan het stromen is, zie je hem slikken. Een baby kan drinken, slikken en ademen tegelijk. Je merkt dat je baby sabbelt als hij tijdens de drinkreeks de grote slokken korter maakt en de pauzes langer worden. Bij actief drinken is het korte adempauze, weer actief drinken, korte adempauze. Bij sabbelen zie je je baby oppervlakkig zuigen en heel vaak adempauzes inlassen.
Wat als je baby steeds in slaapt valt tijdens de voeding en hij daardoor niet lang genoeg drinkt?
Het is goed om je baby dan even te prikkelen. Doe zijn mutsje even af en kietel hem een beetje. Een kind dat steeds in slaap valt is niet efficiënt aan het drinken. Kinderen vallen in slaap door het sabbelen. Het is eigenlijk een soort van slim overlevingsmechanisme, want drinken kost je baby veel energie. Je kind gaat dan op slaapstand om energie te sparen, zodat hij goed kan doorgroeien. Dit kan voor jou als moeder lastig zijn. Als je melk stroomt, houd je kind dan goed bij de les door hem te prikkelen. Als je merkt dat je melk door blijft stromen, dan zie je dat de meeste kinderen goed doordrinken.
Je kunt het doorstromen bevorderen door jezelf een borstmassage te geven. Bij borstmassage masseer je van buiten aan de borst richting de tepel. Heel langzaam druk je dan de melk mee naar buiten. Als je kind het puntje van je tepel pakt, is borstcompressie een aanrader. Dat betekent dat je druk gaat zetten op een plek op je borst die vol (wat harder) aanvoelt. Je drukt en houdt dat vast op die plek. Meestal zie je na vijf of zes seconden dat de melk, waarachter je druk hebt gezet, bij de tepel eruit komt lopen. De meeste kinderen worden hierdoor weer alert, nemen grotere slokken en drinken dan goed door.
Kan je baby ook teveel drinken, omdat je een hoge melkproductie hebt?
Nee, eigenlijk niet. Een dikke baby met babyvet is juist goed. Het zijn goede vetjes. Dat een baby dikker is, komt overigens wel door veel melk, een hoge productie dus.
Waar moet je op letten als je een hoge productie hebt?
Allereerst, als de melk eruit spuit betekent dat niet meteen dat je ook een hoge productie hebt. Het kan zijn dat je een sterke toeschietreflex hebt. Dit zegt niets over je productie. Als er veel druk op je borsten staat kunnen ze gespannen voelen. Een (te) grote volle borst kan ook het aanhappen voor je baby bemoeilijken. Je kunt dan met je handen je borsten masseren of een handkolfje gebruiken om de druk eraf te halen. Pas op dat je echt alleen de druk eraf haalt, want anders krijg je een averechts effect. Je lichaam gaat dan juist melk produceren. Ook je toeschietreflex wordt hierdoor krachtiger.
Je wilt kolven en een voorraad melk aanleggen. Hoe begin je?
Begin op tijd met kolven. Zo ongeveer zes weken voordat je weer gaat werken. Dat is de minimale tijd om een voorraad op te bouwen. Hoeveel je kunt afkolven ligt natuurlijk aan je productie. Heb je een hoge productie dan kolf je misschien makkelijk een flesje extra per dag. Maar pas op: je lichaam denkt dan dat er een extra voeding bij is gekomen en gaat melk maken om elke dag die extra fles te vullen. Als je dan een keer een dag overslaat, kun je last krijgen van volle gespannen borsten. Als je om de twee dagen een keertje extra afkolft dan is dat prima. Doe dit steeds in de ochtend tussen twee voedingen in. In de ochtend heb je meer prolactine (hormoon) in je lichaam en dat zorgt ervoor dat je meer melk hebt.
Goed om te weten: na een kolfsessie bereiden je borsten zich meteen voor op een nieuw voedingsmoment. Grofweg heeft je borst een uur/ anderhalf uur nodig om weer vol te zitten. Als je net gekolfd hebt en je legt je kind meteen aan de borst, dan kan het zijn dat je kind gefrustreerd raakt of in slaapt valt, omdat de melk dan niet hard stroomt. Als je daar een uurtje pauze tussen laat, heb je wel een prima productie. Andersom geldt dit ook. Als je net gevoed hebt en je wilt extra kolven, laat er dan eerst een uur tussen.
Hoeveel kolf je: tot je borst leeg is of tot het flesje vol zit?
Hoeveel je elke keer kolft is afhankelijk van je melkproductie. In de ochtend maak je meer melk aan en zal je meer afkolven dan in de avond. Het verschilt per vrouw en je merkt het vanzelf als de melktoevoer tijdens het kolven stopt. Als je een voorraadje maakt, vries dit dan in kleine porties in. Als je de ingevroren melk gaat gebruiken, kun je dit makkelijker doseren dan dat je grote porties melk tegelijk invriest. Als je het eenmaal ontdooit hebt, kun je het niet meer opnieuw invriezen. Hoeveel je afkolft maakt dus niet uit. Tijd kan richting geven. Bij een elektrische dubbele kolf (twee borsten tegelijk) duurt een kolfsessie ongeveer 20 minuten. Dat kan korter of langer zijn. Het verschilt per persoon. Als je een enkele kolf (één borst tegelijk) gebruikt, duurt het in ieder geval twee keer zo lang.
Hoeveel afgekolfde melk geef je aan je baby?
Het hangt een beetje af van de leeftijd van je kind en hoeveel je kind weegt. Geef je kind op een dag ongeveer 150 milliliter voeding per kilo van zijn gewicht of bekijk dit voedingsschema voor je baby. Het is een richtlijn. Blijf goed naar je kind kijken. Twijfel je? Overleg met het consultatiebureau.
Wat als je merkt dat je melkproductie terugloopt, doordat je minder melk afkolft dan daarvoor?
Dit komt vaak voor. Er zijn wat beroemde dips. Vaak als je weer moet gaan werken, op het moment dat je menstruatie weer op gang komt of bij een nieuwe zwangerschap terwijl je dat nog niet in de gaten hebt. Ook kan het kolven je tegen beginnen te staan. Dan is het je mindset die je productie beïnvloedt. Zie het zo: de helft van de melk zit in je borst en de ander helft van de melk zit in je hoofd. Dus als je hoofd meewerkt en je kunt ontspannen, dan komt het vaak goed.
Een simpele ademhalingsoefening kan al werken. Dus adem heel rustig vijf tellen in en heel rustig acht tellen uit en herhaal dat een paar keer achter elkaar. Doordat je met tellen bezig bent, ben je niet bezig met wat er in je borsten gebeurt. De rustige ademhaling geeft je lichaam het signaal dat alles prima is en dat je mag ontspannen. Je ziet dan dat de melk vanzelf wat harder gaat lopen. Als je echt een boost nodig hebt, kun je een keertje extra kolven op een dag. Zo geef je je lichaam het signaal dat het nieuwe melk moet aanmaken.
Snel en comfortabel kolven?
Voor een goede kolfsessie is comfort heel belangrijk. De nieuwe kolfapparaten van Philips Avent zijn daarom extra comfortabel gemaakt en passen bij 99,9% van de vrouwen. Door nieuwe technieken is het net alsof je baby uit je borst drinkt. Hierdoor schiet de melk sneller toe en heb je in no-time je melk afgekolfd. Ideaal!
Wat te doen bij harde plekken in je borsten, is vooraf kolven dan een goed idee?
Harde plekken in je borst ontstaan door verstopte melkklieren. Vraag jezelf eerst af: hoe kom ik aan die harde plekken? Voed je bijvoorbeeld heel strak op de tijd en zijn je borsten daar niet aan toe? Willen je borsten eerder geleegd worden en is het daardoor in de verdrukking gekomen met verstopte melkklieren tot gevolg? Of heb je misschien een korstje of een blaartje op je tepel, waardoor een melkkanaaltje wordt afgesloten? Check vooral dat laatste eerst. Als er weer een opening is, kan de melk stromen. De harde plek verdwijnt dan vanzelf. Wat ook goed werkt, is je handen warm maken en je borsten masseren. Daardoor komt de doorbloeding veel makkelijker op gang en gaan de melkkanaaltjes beter openstaan. Masseren met warme handen is ook een goede voorbereiding om je melk te laten toeschieten, omdat je dan beter ontspant.
Trilling werkt ook goed. Dat kan de achterkant van een elektrische tandenborstel zijn of misschien iets uit je nachtkastje. Gebruik het en laat het trillen op de harde plek in je borst. Of hang voorover en schud je borsten. Een warme douche helpt ook.
Hoe kies je een kolfapparaat dat goed bij je past?
Bedenk goed voor welke situatie je een kolf nodig hebt. Een elektrische kolf is voor als je zoveel als een voeding wilt kolven. Je kunt ook handmatig kolven. Die kun je goed bij stuwing gebruiken, voor het afkolven van een voeding of als je aan het op- of afbouwen bent. Dus bepaal eerst waarvoor je de kolf nodig hebt en zoek dan gericht de juiste soort kolf. Tip: vraag advies aan je verloskundig of een lactatiekundige. Zij denken graag met je mee.
Je kunt dus tijdens je zwangerschap een opzoek gaan naar een kolf, maar soms is dat handiger om te wachten tot na je bevalling. Je weet dan beter wat je nodig hebt. Door toenemende melkproductie veranderen je borsten. Zonde als je dan al een borstschild in huis hebt gehaald die dan niet meer past. Denk ook goed na of je een kolf op batterijen en/of elektriciteit wilt of een handkolfje kiest, waarin je zelf moet knijpen. De keuze is aan jou.
Kan je tijdens je zwangerschap al beginnen met kolven?
Ja dat kan. Het is alleen niet aan te raden, omdat tijdens je zwangerschap je placenta stoffen afscheidt die ervoor zorgen dat jij geen ruime melkproductie hebt. Je lichaam maakt wel al melk aan, alleen is dit heel weinig. Je kunt tijdens je zwangerschap wel al beginnen met kolven, bijvoorbeeld als je een voorraadje wilt aanleggen. Dat kan variëren van een klein bodempje tot een aantal milliliters, maar verwacht er niet veel van. Redenen om dit te doen zijn bijvoorbeeld als je vermoed dat je kind zeer waarschijnlijk te klein of juist heel groot is bij de geboorte. In Nederland luidt het algemene advies om dan wat extra voeding bij te geven, zodat de bloedsuiker van het kind wat stabieler is.
Hoe lang kun je moedermelk in de koelkast bewaren?
De officiële richtlijn is dat je moedermelk 72 uur kunt bewaren in de koelkast. De praktijk leert dat als je alles gewoon hygiënisch hebt gekolfd, dat de melk ook iets langer goed blijft. Belangrijk is wel dat je koelkast koel genoeg is. Dus vier graden. Zet het flesje onderin of achterin. Dit is de koelste plek. Zet de flesjes melk niet in de deur, want die gaat de hele tijd open en daardoor komt er sneller warmte bij. Afgekoelde moedermelk moet bij voorkeur binnen 48 uur in de diepvries. In de vriezer kun je moedermelk bewaren tot zes maanden.
Kun je doorgaan met borstvoeding geven als je last hebt van spruw?
Dat kan, maar trek op tijd aan de bel en schakel een lactatiekundige of huisarts in. Als borstvoeding te pijnlijk is door spruw, kun je ervoor kiezen om te kolven en de melk in een flesje te geven. Of je kan een dun laagje pure kokosolie op je tepels smeren na elke voeding. Zorg daarnaast voor goede handhygiëne en schakel een lactatiekundige in voor advies. Soms kan de onderliggende oorzaak bijvoorbeeld een strakke tongriem zijn, waardoor een kind de helft van de tong niet schoon krijgt en er melkresten blijven zitten. Soms kan spruw ook in de familie zitten.
Hoe kan je partner je ondersteunen bij het geven van borstvoeding?
Steun van je partner is erg belangrijk. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat het belangrijk is dat de partner al enigszins weet hoe borstvoeding werkt en dat hij weet hoe hij je kan ondersteunen. Denk aan een glas water voor je te halen of ‘s nachts helpen met verschonen. Het allerbelangrijkste is dat je partner luistert naar jouw behoefte als moeder. Wat jij nodig hebt. Hierdoor blijkt dat moeders borstvoeding geven langer volhouden. Dus praat er tijdens je zwangerschap een keer over en spreek je verwachtingen alvast uit.
Ook goed om te weten: partners ruiken niet naar melk, jij wel. Schakel je partner in als je kind gekalmeerd moet worden. En mocht je een afspraak met een lactatiekundige hebben staan? Zorg dat je partner erbij is, dat zorgt ervoor dat hij je beter kan ondersteunen.
Wat is de beste manier om te stoppen met borstvoeding?
Stop nooit in één keer volledig met het geven van borstvoeding. Bouw borstvoeding rustig af. Dit geldt ook als je borstontsteking hebt. Veel vrouwen hebben dan de neiging om meteen te stoppen, omdat ze zich ziek voelen. Juist dan is het leeghalen van je borst de allerbeste behandeling. Stoppen maakt het erger.
Hoe je de borstvoeding precies afbouwt, kan heel erg verschillen. Als je een hoge productie hebt dan is twee tot vier weken afbouwen normaal. Heb jij een normale productie? Dan kan het binnen twee weken. Wil je echt heel snel afbouwen en is het noodzakelijk dat je snel afbouwt? Bel dan de lactatiekundige. Het algemene advies luidt: bouw geleidelijk af. Je hebt daar verschillende methodes voor. Je kunt steeds een voeding laten vervallen. Meestal begin je daar in de avond mee, omdat je dan minder melk hebt. Je vervangt die voeding door kunstvoeding, donormelk of gekolfde melk uit de vriezer. Dat is natuurlijk aan jou. Kijk het hierna twee of drie dagen aan. Een klein beetje stuwing voelen mag. De stuwing zorgt ervoor dat je lichaam het signaal krijgt dat er minder melk gemaakt mag worden. Op het moment dat dat gestuwde gevoel weg is, kun je weer een stapje verdergaan. Dan zoek je weer een ander moment op de dag dat je de voeding laat vallen. Je kunt er ook voor kiezen om je borst gedeeltelijk leeg te laten drinken of te kolven. Dan laat je elke keer een restje achter. Als dat vaak genoeg gebeurt dan denkt je lichaam ook: nou, er is niet zo veel nodig.. Daar kan je mee spelen. Borstvoeding is tenslotte vraag en aanbod.
Meer lezen over borstvoeding geven en kolven