In dit artikel

• Komt borstvoeding vanzelf op gang?
• Hoe vaak moet ik mijn baby borstvoeding geven?
• Wat zijn regeldagen?
• Wat als borstvoeding geven niet lukt?
• Moet ik mijn menu aanpassen voor borstvoeding?
• Kun je borst- en flesvoeding ook combineren?
• Mag je lijnen als je borstvoeding geeft?
• Wat zijn de wettelijke regels rondom voeden en kolven onder werktijd?
• Hoe bouw ik een voorraad afgekolfde melk op?
• Krijgt mijn baby altijd genoeg melk binnen?
• Kan ik een glas alcohol drinken als ik borstvoeding geef?

1. Komt borstvoeding vanzelf op gang?

Al vanaf de 20e week van je zwangerschap maakt je melkklierweefsel moedermelk aan. Hormonen uit de placenta zorgen dat deze melk nog niet vrijkomt. Na de geboorte van je baby en de placenta verdwijnt deze ‘remmende’ factor. Je borsten vullen zich en gaan een grotere hoeveelheden melk produceren. Daarna wordt de productie steeds meer een kwestie van vraag en aanbod. Hoe meer je baby drinkt, hoe meer moedermelk wordt aangemaakt. Toch is het op gang komen van borstvoeding niet altijd vanzelfsprekend, bijvoorbeeld na een keizersnede of vroeggeboorte. Schakel in dat geval de hulp van een lactatiekundige in.

Wist je dat… de eerste melk die je lichaam maakt na de geboorte colostrum wordt genoemd? Dit wordt ook wel het ‘vloeibare goud’ genoemd, omdat het boordevol belangrijke voedingsstoffen zit en antistoffen bevat die de gezondheid van je baby ondersteunen.

2. Hoe vaak moet ik mijn baby borstvoeding geven?

Het is het beste om je baby op verzoek te voeden, wat betekent dat je hem aanbiedt te drinken zodra hij hongersignalen vertoont. In de eerste weken na de geboorte is het normaal dat je baby 8 tot 12 keer per 24 uur drinkt, en soms zelfs vaker. Dit helpt niet alleen om zijn groei en ontwikkeling te ondersteunen, maar ook om je melkproductie goed op gang te houden.

Als je baby goed aan de borst drinkt en regelmatig natte luiers heeft, kun je ervan uitgaan dat hij voldoende voeding binnenkrijgt. Kortom, voed je baby zo vaak als hij aangeeft honger te hebben, zonder je zorgen te maken over het aantal voedingen per dag. Dit bevordert zowel zijn gezondheid als je eigen melkproductie.

3. Wat zijn regeldagen?

Als je baby na de geboorte onrustig is en geen troost lijkt te vinden aan de borst, dan kan er sprake zijn van een regeldag. De oorzaak van deze onrust kan zijn dat hij in een groeispurt zit en daarom meer voeding nodig heeft. Ook zijn regeldagen een manier om zijn weerstand op pijl te houden. Kenmerkend is dat je baby vaak en meestal kort wil drinken. Gemiddeld komen regeldagen voor rond 10 dagen, 3 weken, 3 maanden en 6 maanden na de geboorte. Je baby heeft behoefte aan meer melk en geeft het signaal dat de melkproductie omhoog moet. Het beste is om er aan toe te geven. Na een paar dagen heb jij weer een tevreden baby.

4. Wat als borstvoeding geven niet lukt?

Als je borstvoeding niet lekker loopt en je problemen of vragen hebt, kun je terecht bij een lactatiekundige. Zij is gespecialiseerd in het geven van borstvoeding en kan je helpen. Je vindt een lactatiekundige bij een thuiszorginstelling of als zelfstandige. Aarzel niet om contact op te nemen als borstvoeding pijnlijk is, je kind onvoldoende groeit of als je twijfelt of je het wel goed doet. Je kunt al tijdens je zwangerschap bij een lactatiekundige terecht voor borstvoedingsvoorlichting. Lactatiekundige hulp wordt door de meeste zorgverzekeraars vergoed vanuit de aanvullende verzekering. Tip: check vast hoe dit bij jouw zorgverzekering is geregeld.

5. Moet ik mijn menu aanpassen voor borstvoeding?

Borstvoeding geven maakt hongerig! De hoeveelheid calorieën die jij exact nodig hebt, wordt onder meer bepaald door je lengte, gewicht, activiteitenpatroon en de hoeveelheid melk die je per dag produceert. Geef toe aan je hongergevoel en kies voor een gezonde basisvoeding met royaal groente, fruit, zuivel en vlees, vis of vegetarische vervanger. Drink minstens twee liter vocht per dag en gebruik voldoende onverzadigde vetten. Deze komen terecht in de moedermelk als bouwstenen voor de hersenen, ogen en zenuwstelsel van je baby. In de eerste maanden na de geboorte kan je kleintje last hebben van darmkrampjes doordat het darmstelsel van je baby nog onrijp is; dat heeft meestal niets met jouw voeding te maken.

TIP! Benieuwd welke medicijnen je tijdens je borstvoedingsperiode veilig kan nemen? Download de gratis MediMama app.

6. Kun je borst- en flesvoeding ook combineren?

Ja, al is het wel aan te raden om de eerste 4 tot 6 weken te wachten, zodat de borstvoeding goed op gang kan komen. Daarna kun je rustig een flesje met afgekolfde moedermelk introduceren. Om te kolven heb je een (elektrische) borstkolf nodig. Handig als je even de deur uit wilt zonder je baby of als je melk wilt bewaren voor later in de koelkast of vriezer. Hoewel borstvoeding de meest gezonde keuze is, kun je ook kunstvoeding (flesvoeding op basis van melkpoeder) geven als aanvulling of vervanging. Overleg eventueel met het consultatiebureau welke voeding het beste past bij jouw baby. Wat je ook kiest: volg je eigen gevoel en kijk wat goed werkt voor jou en je baby. Lees meer over het combineren van borst- en flesvoeding.

7. Mag je lijnen als je borstvoeding geeft?

Het wordt afgeraden om actief te lijnen als je borstvoeding geeft. Je lichaam heeft juist extra energie en voedingsstoffen nodig om melk te maken. Door te lijnen of een dieet te volgen krijg je vaak niet genoeg binnen en dat is niet goed voor jou en je baby. Sommige vrouwen vallen vanzelf af door het geven van borstvoeding, omdat het aanmaken van melk veel extra energie kost. Blijf daarom goed en gezond eten, zodat jij je fit blijft voelen en je baby alles krijgt wat hij nodig heeft.

8. Wat zijn de wettelijke regels rondom voeden en kolven onder werktijd?

Tot je baby 9 maanden oud is, heb je volgens de wet recht op kolven of voeden onder werktijd. Je mag hiervoor maximaal een kwart van je werktijd gebruiken en je krijgt deze tijd gewoon doorbetaald. Je werkgever moet een afsluitbare, rustige en schone ruimte regelen waar je kunt kolven of voeden. Je moet wel op tijd aan je werkgever laten weten dat je dit wilt doen na je verlof. Als het op het werk niet mogelijk is, mag je ook naar huis of een andere plek gaan om te kolven of te voeden. Ook dan geldt de reistijd als werktijd.

Na 9 maanden vervalt dit recht. Je werkgever hoeft dan geen extra tijd of ruimte meer te bieden, maar je kunt samen wel afspraken maken over bijvoorbeeld extra pauzes. Die zijn dan wel in je eigen tijd.

9. Hoe bouw ik een voorraad afgekolfde melk op?

Ook als je niet gaat werken, kan het handig zijn om afgekolfde melk achter de hand te hebben. Na de eerste ochtendvoeding kun je proberen om nog wat melk uit je borsten te kolven. Kleine porties kun je invriezen als ijsklontjes of in speciale bewaarzakjes of - afgekoeld op koelkasttemperatuur. Hoe vaker en ontspannen je kolft, des te meer melk er in het flesje stroomt. Door je baby na de eerste weken om de dag een beetje afgekolfde melk aan te bieden, kan hij langzaam wennen aan het drinken uit een flesje.

10. Krijgt mijn baby altijd genoeg melk binnen bij borstvoeding?

Afgekolfde melk ziet er soms waterig uit, maar bevat altijd genoeg voedingsstoffen voor je baby. Je kunt ook merken of je baby goed drinkt. Meestal hoor je hem slikken tijdens het voeden. Beweegt alleen zijn mondje of oorlel, maar hoor je geen slikken? Dan drinkt hij misschien niet goed. Laat je baby zo lang drinken aan de eerste borst als hij wil. Daarna kun je de tweede borst aanbieden als extraatje. Zo krijgt hij ook de vettere melk binnen. In de kraamweek heeft je baby meestal minstens acht voedingen per dag nodig.

11. Kan ik een glas alcohol drinken als ik borstvoeding geef?

Het is beter om alcohol te vermijden als je borstvoeding geeft, omdat alcohol in de moedermelk terecht komt. Ook kan het zijn dat je baby tijdelijk minder melk (tot 20%) aan de borst krijgt als je alcohol hebt gedronken. Als je toch een glaasje wijn wilt drinken, kun je het beste wachten tot het uit je systeem is voordat je weer borstvoeding geeft. Dit duurt meestal ongeveer 2 tot 3 uur per glas. Als je zeker wilt zijn dat je baby geen alcohol binnenkrijgt als je gedronken hebt, kun je ook kolven en de melk weggooien. Zorg dan wel dat je een voorraad hebt, zodat als je baby (eerder) honger krijgt, je altijd een voeding voor ‘m hebt.

Wil je meer weten over het geven van borstvoeding? Lees dan eens De kunst van het voeden of 10x wat je wilt weten over kolven.