Kolven bij borstvoeding
Borstvoeding afkolven kan praktisch zijn om je melkproductie op gang te brengen of om overvolle borsten te ontlasten. Je kunt ook kolven als je baby tijdelijk geen borstvoeding mag hebben door bijvoorbeeld medicijngebruik. Als je aan weer aan het werk gaat is kolven ook een oplossing. Of als je een keer zonder je baby de deur uit wilt. Zo kun je een voorraad moedermelk opbouwen voor als je een keer niet zelf borstvoeding kunt geven.
Samen met het Voedingscentrum
Hoe gaat kolven bij borstvoeding in zijn werk?
Niet elke vrouw vindt kolven prettig. Daarnaast vereist kolven enige handigheid. Neem dus de tijd om te oefenen met kolven. Kies een comfortabele plek en was vooraf je handen. Verwarm je borsten voor met warm water, een kruik, gelpacks of een warme handdoek. Dit zorgt voor een betere stimulatie van de toeschietreflex. Daarnaast kun je aan je baby denken of een foto van hem bekijken. Dit helpt om de melk beter te laten stromen.
Over het algemeen zal het iets langer duren voordat de melk toeschiet, dan als de baby direct via het huid-op-huidcontact aan de borst ligt. Dit is normaal. Zolang de melk blijft komen, kun je doorgaan met kolven. Het is het beste om te stoppen als de melk helemaal niet toeschiet of als er nog maar weinig melk komt (druppelsgewijs). Afkolven kan in principe op ieder moment van de dag. Er wordt telkens melk aangemaakt door je borsten. Dus je kunt ook tussendoor wat afkolven om bijvoorbeeld een voorraadje op te bouwen.
Wanneer begin je met een flesje geven?
Uit de borst drinken vereist een andere techniek voor je baby dan uit een flesje. Om je baby goed te laten drinken aan de borst, kan je beter niet te snel beginnen met óók leren drinken uit een flesje. Het advies is om met een flesje afgekolfde melk op z’n vroegst te beginnen als je kind 4 weken oud is. Hij heeft dan de techniek om uit de borst te drinken goed onder de knie en raakt niet meer in verwarring door de twee verschillende manieren van drinken. Om je baby alvast te laten wennen, kun je één voeding aan de borst vervangen door een flesje moedermelk.
Natuurlijk hoef je niet al na 4 weken te beginnen te kolven als je dat nog niet prettig vindt. Maar wacht er niet tot op het laatste moment mee. Na ongeveer 3 maanden kunnen baby’s hardnekkig de fles weigeren. Dat is geen fijne situatie als je bijvoorbeeld weer aan het werk moet.
Borstvoeding blijven geven als je weer aan het werk gaat
Ga je weer werken na je bevallingsverlof, maar wil je wel borstvoeding blijven geven? Afgekolfde moedermelk in een flesje is dan de oplossing. Begin ruim voordat je weer aan het werk gaat met kolven. Je werkgever is verplicht om rekening te houden met het feit dat je borstvoeding geeft en/of kolft. Zo heb je tot 9 maanden recht op een afsluitbare kolfruimte en aangepaste pauzes. Als je werkgever dit niet kan bieden mag je zelf op zoek gaan naar een gepaste oplossing. Dat kan dus ook betekenen dat je tussendoor naar je baby toegaat om borstvoeding te geven.
Lees ook: 10x wat je wilt weten over kolven
Wat gebeurt er als je kolft?
Bekijk deze video van het Voedingscentrum;
Welke soorten borstkolven zijn er?
Er zijn diverse typen borstkolven op de markt. Grofweg kun je kiezen tussen een handmatig en een automatisch kolfapparaat. Een handkolf kun je het beste kiezen als je af en toe wilt kolven. Bijvoorbeeld als je een avondje weg gaat of je melkproductie wilt ophogen. Een voordelige handkolf vereist handigheid en kracht om de zuigpomp goed te bedienen. Als je van plan bent regelmatig te kolven, is een elektrische borstkolf ideaal. Je zet de kolf op je borst en het apparaat doet de rest.
Er bestaan verschillende elektrische kolven; enkelzijdig, dubbelzijdig en ook handsfree. De dubbelzijdige kolf levert het snelst de meeste voeding op, omdat je beide borsten tegelijkertijd kolft. De nieuwste innovatie is een handsfree kolf. De naam zegt het al: je hebt je handen vrij tijdens het kolven. Kies bij het kopen van een borstkolf voor een model dat geschikt is voor de manier waarop je hem wilt gebruiken. Kan je een kolf lenen van iemand anders? Kijk dan eerst of je daar een eigen afkolfset bij kunt kopen. Met een tweedehands kolfset loop je het risico op besmettingsgevaar van achtergebleven ziektekiemen, die vaak in de zachte onderdelen van de kolf ontstaan.
Hoe gebruik je een kolf?
Voor het eerste gebruik van een kolf kook je de daarvoor geschikte onderdelen eerst uit. Daarna zet je de pomp volgens de beschrijving in elkaar. Ook om spruw te voorkomen, moet je de borstkolf goed reinigen. Kolftrechters en moedermelk-bewaarflessen maak je na gebruik bij voorkeur schoon in de vaatwasser. Voor het uitkoken de kolf uit elkaar halen en alle onderdelen los van elkaar uitkoken. Lees hieronder hoe je de onderdelen het best kunt reinigen.
Flesjes, borstschelpen en klephuis schoonmaken
- Eerste gebruik: 3-5 min. uitkoken
- na ieder gebruik: afspoelen met koud water
- 1x per dag (tijdens de eerste 10 dagen na de geboorte): 3-5 min. uitkoken
- Daarna 1x per week: 3-5 min. uitkoken
Wit membraam schoonmaken
- Eerste gebruik: 10 sec. uitkoken
- Na ieder gebruik: afspoelen met koud water
- 1x per dag (tijdens de eerste 10 dagen na de geboorte): 10 sec. uitkoken
- Daarna 1x per week: 10 sec. uitkoken
Goed om te weten: voor een goede werking van de kolf is het belangrijk dat het witte membraam vetvrij is. Wanneer het membraan stuk of vettig is, zal de borstkolf slechter vacuüm zuigen.
Met de hand kolven
Afkolven met de hand is eenvoudig, kost niets, kan overal en altijd. Een bekende methode is Marmet. Je masseert met een ritmische beweging de melkkanalen en het melkklierweefsel. Leg daarbij je duim en wijsvinger ruim om de tepel en rol duim en vingers tegelijkertijd naar voren. Knijp daarbij niet in de borst en tepel: daarmee kun je het tere weefsel beschadigen. Deze manier is echter niet zo geschikt om de melkproductie te stimuleren of te onderhouden, maar meer om de ergste overdruk (bij bijvoorbeeld stuwing) weg te nemen.
Extra tips
- Het kolven mag geen pijn doen.
- Bij iedere kolf zit een duidelijke handleiding en kolfinstructie.
- Op zoek naar een geschikte borstkolf? Bekijk alle kolven bij Prénatal.