Eerste tandjes bij je baby: symptomen en hulp bij pijn

Eerste tandjes bij je baby: symptomen en hulp bij pijn

Nog zo’n mijlpaal: de eerste tandjes van je baby. Het melkgebitje komt door in een vaste volgorde. Je baby kan last hebben van de doorkomende tandjes. Dit groeiproces van je baby kan veel ongemak, tranen en zelfs slapeloze nachten met zich meebrengen. Tijdens het doorkomen van de eerste tandjes gedragen alle baby’s zich verschillend. Je baby krijgt waarschijnlijk zijn eerste tandje ergens in het eerste jaar. Lees hieronder hoe je doorkomende tandjes kunt herkennen en hoe je je baby kunt helpen als hij pijn heeft.

Wanneer krijgt je baby tandjes?

Op een dag zie je één of twee witte puntjes in het tandvlees verschijnen. Dit gebeurt als je baby gemiddeld rond de 5 tot 8 maanden oud is. Eerst onderin het mondje 2 snijtanden en daarna boven nog 2. Hierna volgen de tanden aan beide kanten daarvan onder én boven. Als je kind rond de 1 jaar is, heeft hij 8 snijtanden. Gemiddeld hebben baby’s:

  • 4 tanden met 11 maanden
  • 8 tanden met 15 maanden
  • 12 tanden met 19 maanden
  • 16 tanden met 23 maanden

Symptomen eerste tandjes

Meestal zorgen doorkomende tandjes ervoor dat je baby wat hangerig, huilerig en onrustig is. Ook kan hij ’s nachts slechter slapen. Je kunt ook ervaren dat je baby last heeft van luieruitslag, rode wangetjes en verhoging. Wetenschappelijk verband is nooit aangetoond, maar als ouder wil je alles doen om je baby te helpen. Gelukkig verdwijnen de klachten ook weer als het tandje eenmaal doorgebroken is.

Wil je weten of er een tandje aankomt, voel dan aan het tandvlees van je baby. Zit er een harde bobbel? Dan komt er waarschijnlijk een tandje aan. Vaak merk je het al aan je baby zelf. Hij kauwt graag op een speeltje of zijn vingers, hij kwijlt of wrijft over zijn gezichtje. Het tandvlees kan er bleek uitzien, maar ook juist rood en opgezet voordat de tand daadwerkelijk doorkomt.

De volgende symptomen wijzen op doorkomende tandjes:

  • Een knobbeltje op het tandvlees
  • Veel kwijlen
  • Kauw- en bijtbehoefte
  • Slecht slapen
  • Slecht drinken
  • Je baby trekt aan zijn oren of wrijft over zijn wangetjes
  • Koorts
  • Diarree
  • Hangerigheid
  • Weigeren te eten

Veel ouders vermoeden dat tandjes koorts en diarree veroorzaken, maar dit is door onderzoekers nooit bewezen dat het een symptoom is. Hoewel gevoelig en gezwollen tandvlees de temperatuur kan verhogen, veroorzaken tandjes meestal geen hoge koorts of diarree. Als je baby koorts krijgt tijdens de doorkomende tandjes, is er waarschijnlijk iets anders dat de koorts veroorzaakt en kun je het beste contact opnemen met je huisarts.

Schema doorkomende tandjes

De mond van je baby is een stuk kleiner dan die van een volwassene. Daarom krijgt je baby eerst een melkgebit. Dit zijn kleinere tanden. Hiermee leert je kind in de eerste levensjaren kauwen, praten en slikken. Het melkgebit heeft minder tanden en kiezen dan een volwassen gebit. Het melkgebit telt in totaal 20 tanden en kiezen. Het blijvende gebit 28, of 32 mét verstandskiezen.

De eerste melktanden in het kindergebit breken tussen de 5 en 8 maanden door en volgen een vast patroon. Tussen de 24 en 30 maanden is het melkgebit volledig doorgekomen. Het melkgebit speelt een belangrijke rol bij de ontwikkeling van het blijvend gebit. Het beïnvloedt zelfs de vorming van het gezicht van het kind.

Schema voor doorkomende melktandjes

Wat doe je als je baby tandpijn heeft?

Last hebben van doorkomende tandjes is niet te voorkomen, al heeft de ene baby meer klachten dan de andere. Je kunt wel de pijn verlichten.

  • Geef je baby een bijtring om op te kauwen. Er zijn speciale bijtringen die je kunt koelen. Dit voelt prettig aan het gevoelige tandvlees.

  • Masseer het tandvlees met je vinger of de bolle kant van een theelepeltje.

  • Je kunt een regulier geneesmiddel gebruiken dat verkrijgbaar is bij apotheek en drogist.

  • Heeft je baby last van verhoging? Je kunt hem een paracetamol zetpil voor baby’s geven om het ongemak te verlichten.

Eerste vaste hapjes

Met de eerste tandjes komen na 4 tot 6 maanden ook vaak de eerste vaste hapjes. Moedermelk en/of flesvoeding vormden tot nu toe het dieet van je baby. Nu is het tijd om wat meer te gaan experimenteren met de voeding van je baby, nu hij tenminste een tandje heeft. Om het ongemak van de doorkomende tandjes te verlichten kun je koude kleine hapjes geven zoals:

  • Ongezoete koude voeding zoals appelmoes, babyvoeding en bananen.
  • Kleine stukjes gekookte groenten - wortelen, erwten, zoete aardappelen

Zorg ervoor dat ze alle hapjes gemakkelijk met hun handen kunnen eten en dat ze klein en zacht genoeg zijn om in hun buikje te stoppen. Lees hier meer over de eerste hapjes van je baby.

Waar let je op bij de eerste tandjes van je baby?

Is het tandje doorgekomen? Zijn er geen andere tandjes op komst? Dan horen de klachten te verdwijnen. Is dit niet zo, dan kan het zijn dat je baby gewoon ziek is. Het is dan ook verstandig om altijd na te gaan of álle klachten worden veroorzaakt door doorkomende tandjes. Houden de klachten aan, raadpleeg dan je huisarts. Dit geldt vooral als je baby drie dagen of langer (hoge) koorts heeft.

LEES OOK: En wanneer komen dan die kiezen?

Tandjes poetsen bij je baby

Bij de doorbraak van een tandje is het glazuur nog niet uitgehard. Hierdoor is het glazuur makkelijker oplosbaar onder invloed van zuren. Dit maakt de kans op het ontstaan van tandbederf (gaatjes ofwel cariës, en tanderosie) groter. Vermijd daarom het (continu) zuigen op een flesje sap of melk. Zodra de eerste tandjes doorkomen, kun je starten met eenmaal daags poetsen met peutertandpasta. Er zijn speciale vingertandenborstels en babytandenborstels verkrijgbaar. Hiermee kun je er makkelijk bij. Extra fluor geven is niet nodig.

Geboortetanden: als je baby geboren wordt met een tandje

Het is zeldzaam, maar het kan voorkomen dat je baby al bij de geboorte 1 of 2 tandjes heeft. Dit gebeurt bij 1 op de 2000 - 3000 baby’s. Ook komt het soms voor dat je baby in de eerste maand al een tandje krijgt. Deze geboortetanden zijn meestal grijs of gelig van kleur en zitten vaak los. In de meeste gevallen is het een te vroeg doorgekomen element uit het gebit. Waarom er zo vroeg een tandje doorkomt, is vooralsnog onbekend. Geboortetanden hoeven niet per se verwijderd te worden, tenzij dit problemen geeft bij de borstvoeding of gaat ontsteken.

Hoe lang heeft een baby last van doorkomende tandjes?

Net zoals wanneer je baby tandjes krijgt, is ook hoe lang je baby last heeft van doorkomende tandjes voor ieder kleintje anders. Sommige baby’s hebben geen pijn en andere hebben er veel last van. Het kan zijn dat je baby een korte periode prikkelbaar is, maar wekenlang chagrijnig met huilbuien en verstoorde slaap- en eetpatronen komt ook voor. Doorkomende tandjes kan tijdelijk ongemakkelijk zijn voor je baby. Als je het idee hebt dat je baby erg veel last heeft dan kun je ook je huisarts om advies vragen.

Beeld: iStock.com