Wijze raad van

Marit Verschuuren

Expert mondgezondheid en gedragsverandering

Wanneer krijgt je baby tandjes?

Op een dag zie je één of twee witte puntjes in het tandvlees verschijnen. Dit gebeurt als je baby gemiddeld rond de 5 tot 8 maanden oud is. Eerst onderin het mondje 2 snijtanden en daarna boven nog 2. Hierna volgen de tanden aan beide kanten daarvan onder én boven. Als je kind rond de 1 jaar is, heeft hij 8 snijtanden. Gemiddeld hebben baby’s:

• 4 tanden met 11 maanden
• 8 tanden met 15 maanden
• 12 tanden met 19 maanden
• 16 tanden met 23 maanden

Symptomen eerste tandjes

Meestal zorgen doorkomende tandjes ervoor dat je baby wat hangerig, huilerig en onrustig is en dat hij rode billetjes en gloeiende wangetjes heeft. Als ouder wil je alles doen om je baby te helpen. Gelukkig verdwijnen de symptomen snel als het tandje eenmaal doorgebroken is.

Wil je weten of er een tandje aankomt, voel dan aan het tandvlees van je baby. Zie je een rood, wit of blauwe dikke bult op het tandvlees? Dan komt er waarschijnlijk een tandje aan. Vaak merk je het al aan je baby zelf. Hij kauwt graag op een speeltje of zijn vingers, hij kwijlt of wrijft over zijn gezichtje.

De volgende symptomen wijzen op doorkomende tandjes:

• Dikker tandvlees
• Veel kwijlen
• Kauw- en bijtbehoefte
• Huilerig en onrustig
• Slecht drinken
• Je baby trekt aan zijn oren of wrijft over zijn wangetjes
• Hangerigheid
• Weigeren te eten

Verzorg het tandvlees van je baby

Met Chamodent tandgel van VSM Kind verzorg en verzacht je het tandvlees bij doorkomende tandjes. Het actieve bestanddeel in de tandgel is Malva Sylvestris (groot kaasjeskruid). Dit legt een dekkend laagje op het tandvlees. Ook niet onbelangrijk: de tandgel is tandvriendelijk, heeft een aangename smaak en is veganistisch.

Lees meer over Chamodent tandgel

Wat kun je doen bij doorkomende tandjes?

De mond van je baby is een stuk kleiner dan die van een volwassene. Daarom krijgt je baby eerst een melkgebit. Dit zijn kleinere tanden. Hiermee leert je kind in de eerste levensjaren kauwen, praten en slikken. Het melkgebit heeft minder tanden en kiezen dan een volwassen gebit. Het melkgebit telt in totaal 20 tanden en kiezen. Het blijvende gebit heeft er 32.

De eerste melktanden in het kindergebit breken tussen de 5 en 8 maanden door en volgen een vast patroon. Tussen de 24 en 30 maanden is het melkgebit volledig doorgekomen. Het melkgebit speelt een belangrijke rol bij de ontwikkeling van het blijvend gebit. Het beïnvloedt zelfs de vorming van het gezicht van het kind. Het is daarom erg belangrijk om het melkgebit sterk en gezond te houden.

Wat kun je doen bij doorkomende tandjes?

Last hebben van doorkomende tandjes is niet te voorkomen, al heeft de ene baby meer klachten dan de andere. Je kunt je baby wel helpen om het proces aangenamer te maken.

• Geef je baby een bijtring om op te kauwen. Er zijn speciale bijtringen die je kunt koelen. Dit voelt prettig aan het gevoelige tandvlees.

• Masseer het tandvlees met je vinger of de bolle kant van een theelepeltje. Er zijn verschillende middeltjes verkrijgbaar om de pijn iets te verzachten.

• Heeft je baby last van verhoging? Je kunt hem een paracetamol zetpil voor baby’s geven om het ongemak te verlichten.

• Wat extra liefde, knuffels, geduld en geborgenheid helpt het beste voor je kind.

Eerste vaste hapjes

Met de eerste tandjes komen na 4 tot 6 maanden ook vaak de eerste vaste hapjes. Moedermelk en/of flesvoeding vormden tot nu toe het dieet van je baby. Nu is het tijd om wat meer te gaan experimenteren met de voeding van je baby, nu hij tenminste een tandje heeft. Om het ongemak van de doorkomende tandjes te verlichten kun je koude kleine hapjes geven zoals:

• Ongezoete koude voeding zoals appelmoes, babyvoeding en bananen.
• Kleine stukjes afgekoelde gekookte groenten - wortelen, erwten, zoete aardappelen

Zorg ervoor dat ze alle hapjes gemakkelijk met hun handen kunnen eten en dat ze klein en zacht genoeg zijn om in hun mondje te stoppen. Lees hier meer over de eerste hapjes van je baby.

Waar let je op bij de eerste tandjes van je baby?

Is het tandje doorgekomen? Zijn er geen andere tandjes op komst? Dan horen de klachten te verdwijnen. Is dit niet zo, dan kan het zijn dat je baby gewoon ziek is. Het is dan ook verstandig om altijd na te gaan of álle klachten worden veroorzaakt door doorkomende tandjes. Houden de klachten aan, raadpleeg dan je huisarts. Dit geldt vooral als je baby drie dagen of langer (hoge) koorts heeft.

Lees ook: Wanneer krijgt je kind kiezen?

Tandjes poetsen bij je baby

Bij de doorbraak van een tandje is het glazuur nog niet heel hard. Hierdoor is het glazuur makkelijker oplosbaar onder invloed van zuren. Dit maakt de kans op het ontstaan van tandbederf (gaatjes ofwel cariës, en tanderosie) groter. Vermijd daarom het (continu) zuigen op een flesje sap of melk. Zodra de eerste tandjes doorkomen, kun je starten met tweemaal daags poetsen met peutertandpasta. Er zijn speciale babytandenborstels verkrijgbaar. Kies altijd voor een tandenborstel met fijne haartjes, die poetsen het beste. Vingerborstels zijn minder geschikt, omdat de siliconen haartjes moeilijker bacteriën wegpoetsen. Extra fluoride geven is niet nodig.

Geboortetanden: als je baby geboren wordt met een tandje

Het is zeldzaam, maar het kan voorkomen dat je baby al bij de geboorte 1 of 2 tandjes heeft. Dit gebeurt bij 1 op de 2000 - 3000 baby’s. Ook komt het soms voor dat je baby in de eerste maand al een tandje krijgt. Deze geboortetanden zijn meestal grijs of gelig van kleur en zitten vaak los. In de meeste gevallen is het een te vroeg doorgekomen element uit het gebit. Waarom er zo vroeg een tandje doorkomt, is vooralsnog onbekend. Geboortetanden hoeven niet per se verwijderd te worden, tenzij dit problemen geeft bij de borstvoeding of gaat ontsteken.

Hoe lang heeft een baby last van doorkomende tandjes?

Net zoals wanneer je baby tandjes krijgt, is ook hoe lang je baby last heeft van doorkomende tandjes voor ieder kleintje anders. Sommige baby’s hebben geen pijn en andere hebben er veel last van. Het kan zijn dat je baby een korte periode prikkelbaar is. Wekenlang chagrijnig met huilbuien en verstoorde slaap- en eetpatronen komt ook voor. Doorkomende tandjes kan tijdelijk ongemakkelijk zijn voor je baby. Als je het idee hebt dat je baby erg veel last heeft dan kun je ook je tandarts om advies vragen.

Dit doen jullie tegen pijn bij doorkomende tandjes

Wij vroegen op Facebook advies voor Renee, haar kleine had veel last van pijn door doorkomende tandjes. Ze had al van alles geprobeerd, zoals bijtringen, tandgel en een verkoelende speen, maar de pijn bleef. Onze lezeressen kwamen met de volgende tips:

Marja: “Washandje koud natmaken en eventueel invriezen en laat ze daar maar op bijten/sabbelen als ze willen.”

Jenny: “Snackwortels in de vriezer en laat ze hier op sabbelen. Heeft die van mij geholpen en de wortel wordt zacht als hij ontdooid is. Dat kunnen ze zo eten.”

Aimee: “Sommige zweren bij kauwen op een stengel van de bosui. Helaas waren onze kids al te oud toen ik deze tip kreeg. Wij gebruikte een washandje gevuld met water in de vriezer en die geven zodat ze kunnen sabbelen.”

Lotte: “Weet niet of je toevallig borstvoeding geeft, maar moedermelk invriezen in een soort staafje/ijsjesvorm zodat ze daarop kunnen sabbelen helpt ook heel goed!”

Sterre: “Hier hielp de barnsteen ketting als een tierelier.”